Chúa Nhật II Mùa Vọng – Năm C

Chúa Nhật II Mùa Vọng – Năm C
 

Lc 3,1-6

BÀI ĐỌC TRONG THÁNH LỄ

Chúa Nhật II Mùa Vọng – Năm C

Ca nhập lễ    

Này dân Xi-on hỡi, Chúa sắp ngự đến cứu độ muôn dân. Người sẽ lên tiếng thật oai hùng, khiến tâm hồn anh em hoan hỷ.

Dẫn vào Thánh Lễ

Anh chị em thân mến! Phụng Vụ tuần trước nhắc đến hai phương thế chờ đợi Chúa đến là tỉnh thức và cầu nguyện. Trong các bài đọc Chúa Nhật hôm nay, Hội Thánh tiếp tục kêu gọi các Kitô hữu chuẩn bị tâm hồn đón Chúa đến. Chúa đã đến trong lịch sử nhân loại cách đây hơn 2.000 năm tại Palestine. Người hiện đang đến với mỗi người chúng ta. Chúng ta còn tin rằng Người sẽ đến trong vinh quang vào ngày cánh chung.

Nhưng những lần Chúa đến thì không ai biết trước được, Người đến thật bất ngờ. Do đó chúng ta phải luôn ở trong tư thế sẵn sàng đón Chúa, Thánh Gioan Tẩy Giả vị ngôn sứ cuối cùng của thời Cựu Ước, có sứ mệnh kêu gọi dân chúng dọn đường cho Đấng Cứu Thế đến, ông dùng lời tiên tri Isaia khuyên bảo dân chúng sửa đổi đời sống.

Ông mời gọi mọi người biểu lộ lòng sám hối ra bên ngoài, bằng những hành động cụ thể trong đời sống thường ngày. Vậy chúng ta hãy thành tâm thống hối tội lỗi để xứng đáng cử hành Mầu Nhiệm Thánh.

Lời nguyện nhập lễ

Lạy Thiên Chúa toàn năng ái tuất, xin đừng để chúng con mải mê thế sự, chẳng còn hăm hở đi đón mừng Con Chúa, nhưng xin dạy chúng con biết ham thích những sự trên trời, hầu được cùng Người vui hưởng phúc trường sinh. Người là Thiên Chúa hằng sống và hiển trị cùng Chúa, hiệp nhất với Chúa Thánh Thần đến muôn thuở muôn đời.

Bài Ðọc I: Br 5, 1-9

“Chúa sẽ tỏ bày huy hoàng của Chúa trong ngươi”.

Trích sách Tiên tri Barúc.

Hỡi Giêrusalem, hãy cởi áo tang chế và sầu khổ của ngươi, hãy mặc lấy sự huy hoàng và vinh quang đời đời của Chúa mà Chúa ban cho ngươi. Chúa sẽ mặc cho ngươi áo công lý, và đặt vương miện vĩnh cửu trên đầu ngươi. Vì chưng, Chúa sẽ tỏ bày huy hoàng của Chúa trong ngươi cho mọi kẻ trần gian. Vì Thiên Chúa sẽ đời đời gọi tên ngươi là Hoà bình trong công lý và Vinh dự trong hiếu nghĩa.

Hỡi Giêrusalem, hãy chỗi dậy, đứng nơi cao, và nhìn về hướng đông. Hãy nhìn con cái ngươi từ đông sang tây họp lại theo lệnh của Ðấng Thánh, họ hân hoan thấy Chúa nhớ đến họ. Họ bị quân thù dẫn đi xa ngươi, nhưng Chúa đã đem họ về cho ngươi trong vinh dự như các hoàng tử. Vì Chúa đã ra lệnh triệt hạ mọi núi cao và mọi đồi từ ngàn xưa, lấp đầy những hố sâu, để trái đất được bằng phẳng, hầu Israel vững vàng bước đi cao rao vinh quang Thiên Chúa.

Theo lệnh Chúa, những cánh rừng, những cây có hương thơm, đã cho Israel núp bóng, vì Chúa sẽ hân hoan lấy lòng từ bi và công bình của Người dẫn dắt Israel đến ánh vinh quang.

Ðó là lời Chúa.

Ðáp Ca: Tv 125, 1-2ab. 2cd-3. 4-5. 6

Ðáp: Chúa đã đối xử đại lượng với chúng tôi, nên chúng tôi mừng rỡ hân hoan (c. 3).

Xướng: Khi Chúa đem những người Sion bị bắt trở về, chúng tôi dường như người đang mơ, bấy giờ miệng chúng tôi vui cười, lưỡi chúng tôi thốt lên những tiếng hân hoan. 

Xướng: Bấy giờ dân thiên hạ nói với nhau rằng: Chúa đã đối xử với họ cách đại lượng. Chúa đã đối xử đại lượng với chúng tôi, nên chúng tôi mừng rỡ hân hoan. 

Xướng: Lạy Chúa, xin hãy đổi số phận chúng con, như những dòng suối ở miền nam. Ai gieo trong lệ sầu, sẽ gặt trong hân hoan. 

Xướng: Thiên hạ vừa đi vừa khóc, tay mang thóc đi gieo. Họ trở về trong hân hoan, vai mang những bó lúa. 

Bài Ðọc II: Pl 1, 4-6. 8-11

“Anh em hãy ăn ở trong sạch và không đáng trách, cho đến ngày của Ðức Kitô”.

Trích thư Thánh Phaolô Tông đồ gửi tín hữu Philipphê.

Anh em thân mến, luôn luôn trong mọi lời cầu nguyện của tôi, tôi hân hoan khẩn cầu cho tất cả anh em, vì anh em đã thông phần vào việc rao giảng Phúc Âm từ ngày đầu cho tới nay. Tôi tin tưởng rằng Ðấng đã khởi đầu việc lành đó trong anh em, cũng sẽ hoàn tất cho đến ngày của Ðức Giêsu Kitô.

Vì Thiên Chúa làm chứng cho tôi rằng: tôi yêu mến tất cả anh em với tâm tình của Ðức Giêsu Kitô. Ðiều tôi cầu nguyện bây giờ là lòng bác ái của anh em ngày càng gia tăng trong sự thông biết và am hiểu, để anh em xác định những điều quan trọng hơn, để anh em được trong sạch và không đáng trách cho đến ngày của Ðức Kitô, anh em được Ðức Giêsu Kitô ban cho dư đầy hoa quả công chính, hầu tôn vinh và ngợi khen Thiên Chúa.

Ðó là lời Chúa.

Alleluia: Lc 3, 4. 6

Alleluia, alleluia! – Hãy dọn đường Chúa, hãy sửa đường Chúa cho ngay thẳng; và mọi người sẽ thấy ơn cứu độ của Thiên Chúa. – Alleluia.

Phúc Âm: Lc 3, 1-6

“Mọi người sẽ thấy ơn cứu độ của Thiên Chúa”.

Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Luca.

Ðời hoàng đế Tibêriô năm thứ mười lăm, Phongxiô Philatô làm toàn quyền xứ Giuđêa, Hêrôđê làm thủ hiến xứ Galilêa, còn em là Philipphê làm thủ hiến xứ Ituria và Tracônitêđê; Lysania làm thủ hiến xứ Abilêna; Anna và Caipha làm thượng tế; có lời Chúa đã kêu gọi Gioan, con Giacaria, trong hoang địa.

Ông liền đi khắp miền sông Giođan, rao giảng phép rửa sám hối cầu ơn tha tội, như lời chép trong sách Tiên tri Isaia rằng: “Có tiếng kêu trong hoang địa: Hãy dọn đường Chúa, hãy sửa đường Chúa cho ngay thẳng, hãy lấp mọi hố sâu và hãy bạt mọi núi đồi; con đường cong queo hãy làm cho ngay thẳng, con đường gồ ghề hãy san cho bằng. Và mọi người sẽ thấy ơn cứu độ của Thiên Chúa”.

Ðó là lời Chúa.

Lời nguyện tín hữu

Chủ tế: Anh chị em thân mến! Lời giảng của Gioan Tẩy Giả đã cảnh tỉnh nhiều người ăn năn sám hối. Giờ đây chúng ta cùng theo lời ngài hoán cải cuộc sống, hầu xứng đáng lãnh nhận hồng ơn cứu độ, chúng ta hiệp dâng lời nguyện xin:

1. “Chúa sẽ bày tỏ huy hoàng của Chúa trong ngươi cho mọi kẻ trần gian” – Xin cho cuộc đời của các vị mục tử nên mẫu mực, hướng dẫn con người tìm gặp Thiên Chúa là nguồn ơn cứu rỗi.

2. “Để anh em được trong sạch và không đáng trách cho đến ngày của Đức Kitô” Xin cho các tín hữu đã đón Chúa đến lần nhất, thì cũng biết thống hốì canh tân đời sống để đón tiếp Chúa đến lần thứ hai, hầu mọi người được hưởng ơn cứu độ và có thể đứng vững trước mặt Con Người.

3. “Ông liền đi khắp miền sông Giodan, rao giảng phép rửa thống hối cầu ơn tha tội”.- Xin cho các vị truyền giáo nhiệt thành rao giảng sứ điệp thống hốì, loan báo tin vui cứu độ cho muôn người, biết thành tâm trở về với Chúa là nguyên nhân và cùng đích của đời mình.

4. “Hãy lấp mọi hố sâu, hãy bạt mọi núi đồi, con đường gồ ghề hãy san cho bằng” – Xin cho những tội nhân trong giáo xứ chúng ta, biết hồi tâm suy nghĩ mà hoán cải đời sống, để tâm hồn trở thành mảnh đất màu mỡ của ơn Thánh, hầu xứng đáng lãnh nhận hồng ân cứu độ.

Chủ tế: Lạy Chúa, xin lửa tình yêu Chúa lấp đầy những hô’ sâu chia rẽ, tị hiềm, san bằng những núi đồi kiêu căng tự mãn, uốn ngay những thành kiến cong queo nơi mỗi người chúng con, để chúng con xứng đáng là hiện thân của Gioan Tiền Hô loan báo ơn cứu độ. Chúng con cầu xin …

Lời nguyện tiến lễ

Lạy Chúa, xin vui lòng chấp nhận của lễ và những lời chúng con khiêm tốn nài van. Thật chúng con chẳng có công trạng gì, chỉ trông chờ lượng từ bi ban ơn trợ giúp. Chúng con cầu xin…

Lời tiền tụng mùa vọng I

Ca hiệp lễ

Vùng lên, Giê-ru-sa-lem hỡi! Đứng trên nơi cao mà nhìn: Kìa Thiên Chúa đem hoan lạc đến cho ngươi.

Lời nguyện hiệp lễ

Lạy Chúa, Chúa đã cho chúng con được tham dự mầu nhiệm thánh và Chúa đã lấy bánh bởi trời mà nuôi dưỡng chúng con. Giờ đây xin Chúa thương dạy dỗ, để chúng con hằng khôn ngoan sáng suốt cân nhắc những thực tại trần gian, và luôn thiết tha với những thực tại bền vững trên trời. Chúng con cầu xin…

Suy niệm

Sa mạc

Thomas Morton là một tiểu thuyết gia nổi tiếng. Mặc dù theo Anh giáo, nhưng khi còn trẻ, chàng đã sống như một kẻ vô thần. Sau khi trở lại, chàng đã vào dòng khổ tu. Chàng đã ghi lại biến cố làm đảo lộn cuộc đời chàng như sau:

Hôm đó tình cờ tôi bước chân vào một nhà thờ Công giáo. Điều đầu tiên lôi kéo sự chú ý của tôi đó là một cô gái duyên dáng đang quỳ cầu nguyện một cách sốt sắng, không để ý tới những gì xảy ra chung quanh. Tôi tự hỏi: Tại sao một thiếu nữ trẻ đẹp lại có thể quỳ cầu nguyện trong một ngôi thánh đường lặng lẽ, một cách hết sức tự nhiên và say đắm như thể bị hút hồn?

Dĩ nhiên cô gái vào nhà thờ không phải là để cho người ta nhìn ngắm, mà là để cầu nguyện và chỉ để cầu nguyện mà thôi. Cuộc gặp gỡ thân tình của cô gái với Thiên Chúa trong khung cảnh vắng lặng ấy đã là một trong những yếu tố dẫn đưa tôi đến chỗ gặp Chúa và theo đạo sau này.

Ngôi thánh đường, trong bầu khí trang nghiêm và thinh lặng ấy, phải chăng là hình ảnh của một sa mạc, nơi con người có thể gặp gỡ và sống thân mật với Thiên Chúa giữa dòng chảy của một cuộc đời nhiều bon chen và dao động này.

Thực vậy, theo Kinh Thánh sa mạc vừa là nơi con người chịu thử thách, vừa là nơi con người gặp gỡ Thiên Chúa. Như chúng ta thường thấy: sa mạc thì khô cằn sỏi đá. Ban ngày thì nắng cháy, còn ban đêm thì lạnh buốt.

Đó chính là hình ảnh cuộc sống của con người không có bóng dáng và sự hiện diện của Thiên Chúa. Giữa cảnh hoang vu của cát đá, con người đói khát và lạc hướng. Thảm trạng ấy sẽ giúp con người ý thức được cái bé bỏng của thân phận, cái vô nghĩa của đời mình, bởi vì con người là gì nếu không phải chỉ là cát bụi.

Nhận thức này sẽ giúp chúng ta từ bỏ mọi ý nghĩ kiêu căng và ngạo mạn, đồng thời mở rộng tâm hồn mình cho ơn sủng của Chúa hoạt động.

Đường vào sa mạc như thế là con đường dẫn đưa con người đến điểm hẹn, gặp gỡ với Thiên Chúa và đón nhận những ơn phúc của Ngài.

Trong cuộc sống thiêng liêng, càng biết vào sa mạc, nghĩa là càng sống thinh lặng và cầu nguyện, thì càng cảm nghiệm được sự gặp gỡ với Thiên Chúa một cách mật thiết và gắn bó hơn.

Dân Do Thái đã phải lang thang trong sa mạc suốt bốn mươi năm trời. Trong thời gian này, họ đã phải gặp nhiều thử thách, nhưng cũng đã được chứng kiến biết bao việc kỳ diệu Thiên Chúa đã làm vì yêu thương họ.

Chúa Giêsu trước khi bắt đầu cuộc sống công khai, cũng đã vào sa mạc suốt bốn mươi đêm ngày. Và Phúc âm đã ghi nhận trong thời gian này, Ngài đã ăn chay, cầu nguyện và chịu cám dỗ.

Còn chúng ta thì sao? Giữa những bon chen của cuộc sống, chúng ta có biết vào sa mạc, có biết dành lấy những giây phút thinh lặng để thực sự cầu nguyện, gặp gỡ và kết hiệp mật thiết với Chúa hay không?

 

Chúa Nhật II Mùa Vọng – Năm C
Lm Pet Trần Bảo Ninh

Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Luca (Lc 3, 1-6).

Ðời hoàng đế Tibêriô năm thứ mười lăm, Phongxiô Philatô làm toàn quyền xứ Giuđêa, Hêrôđê làm thủ hiến xứ Galilêa, còn em là Philipphê làm thủ hiến xứ Ituria và Tracônitêđê; Lysania làm thủ hiến xứ Abilêna; Anna và Caipha làm thượng tế; có lời Chúa đã kêu gọi Gioan, con Giacaria, trong hoang địa.

Ông liền đi khắp miền sông Giođan, rao giảng phép rửa sám hối cầu ơn tha tội, như lời chép trong sách Tiên tri Isaia rằng: "Có tiếng kêu trong hoang địa: Hãy dọn đường Chúa, hãy sửa đường Chúa cho ngay thẳng, hãy lấp mọi hố sâu và hãy bạt mọi núi đồi; con đường cong queo hãy làm cho ngay thẳng, con đường gồ ghề hãy san cho bằng. Và mọi người sẽ thấy ơn cứu độ của Thiên Chúa".

Chia sẻ:

Dọn đường sửa lối cho Đấng Cứu Thế đến với nhân loại là lời kêu mời khẩn thiết của mẹ Giáo hội gởi đến cho con cái. Lời mời đó đến từ sứ điệp của thánh Gioan Tiền hô, đến từ tâm tình nhắn nhủ của thánh Phaolô, đến từ lời tiên báo của Ngôn sứ Baruc.

Tin Mừng của thánh Luca thuật lại sứ điệp của thánh Gioan Tiền hô khi Ngài xuất hiện trong sa mạc. Ngài nhắc lại lời tiên báo của Ngôn sứ Isaia về ngày Đấng Cứu Độ đi vào lịch sử nhân loại với sứ mạng đem niềm vui và hy vọng cho con người. “Hãy dọn đường Chúa, hãy sửa đường Chúa cho ngay thẳng”. Chắc hẳn thánh Gioan không phải là một người đến để mở những con đường kết nối giữa làng này với làng nọ, giữa miền này với miền kia, giữa gia đình bên kia với gia đình bên này, nhưng ngài mời gọi mỗi người hãy trở về với đời sống nội tâm của mình, nơi đó còn ngổn ngang những mối bận tâm, những toan tính, những trăn trở, những hiềm khích, và những sự gian dối, những yếu tố đó vô tình trở thành biến tâm hồn mình quanh co, biến lương tâm của mình thành chai cứng, biến suy nghĩ của mình nên hạn hẹp và ích kỷ. Bởi thế, thánh Gioan kêu gọi hãy sửa lại cho ngay thẳng có phải chăng là loại bỏ những toan tính hạn hẹp đó, để tâm hồn thanh thản hơn, để cuộc đời không còn ngụp lặn trong những áp lực của cuộc sống.

Từ sứ điệp của thánh Gioan, mỗi người có thể nhận ra những giá trị tâm linh từ lời nhắc của thánh Phaolô trong thư gởi giáo đoàn Philipphê. “Ðiều tôi cầu nguyện bây giờ là lòng bác ái của anh em ngày càng gia tăng trong sự thông biết và am hiểu”, Thánh nhân ước mong mỗi người hãy gia tăng việc làm bác ái, chính những việc làm để xây dựng tình người là lúc mỗi người đang tự san lấp những hố sâu hạn hẹp của ích kỷ, những quanh co của oán thù mỗi ngày một vơi cạn, để thay vào đó là những con đường thẳng thắn và rộng rãi cho Con Thiên Chúa đi vào tâm hồn của mình và đến được với tha nhân nhờ sự trung gian của mỗi người. Khi mỗi người chủ động để xây dựng những con người tương thân, tương ái đó, là lúc mỗi người đang đưa mọi người xích lại gần Thiên Chúa hơn, và cũng là lúc chính bản thân đang cải biến thái độ nội tâm của mình, xứng đáng với những bước chân của Đấng Cứu Thế đi vào ngôi nhà nội tâm của mỗi người.

Khi tình người còn bị giới hạn bởi những đám mây ích kỷ và sầu khổ của tội lỗi, thì những cố gắng đứng lên để làm mới cuộc đời và cải hóa nội tâm, sẽ giúp con người vơi đi những hố sâu gian dối, những núi đồi của nghi kỵ và những vũng lầy của sự hạn hẹp tình thương. Ngôn sứ Baruc: Chúa đã ra lệnh triệt hạ mọi núi cao và mọi đồi từ ngàn xưa, lấp đầy những hố sâu, để trái đất được bằng phẳng, hầu Israel vững vàng bước đi cao rao vinh quang Thiên Chúa”, đã vẽ lên một bức tranh của tương lai, khi mỗi người mạnh dạn thay đổi cách suy nghĩ, thay đổi cách sống, thay đổi tương quan tình người, đó là lúc họ được Giavê đưa vào vương quốc của Ngài, bởi họ đang loan báo về sự vinh quang và tình thương của Thiên Chúa.

Nhìn lại cuộc sống của con người hôm nay, chúng ta có thể dễ dàng nhận ra một điều, là con người mỗi ngày đang cố gắng xây dựng nhiều con đường nối liền mọi miền với nhau, giúp con người trên thế giới như xích lại cận kề nhau, ngay cả những thông tin, những sự kiện, những biến cố, tất cả được chia sẻ cho nhau khi xảy ra, nhưng có một con đường Thiên Chúa mời con người xây dựng đó là con đường từ trái tim đến trái tim của nhau, từ tâm hồn của con người đến tình thương của Thiên Chúa. Con đường đó không đòi hỏi nhiều nguồn vốn, cũng không đòi hỏi nhiều kỹ thuật hiện đại, nhưng cần nhất là thái độ nội tâm của mỗi người. Khi Thiên Chúa có ước mong đến với con người, nhưng họ không mở cửa thì Ngài cũng thất bại.

Về lại với gia đình, chúng ta thấy chủ nghĩa cá nhân đang phá hoại rất nhiều con đường từ trái tim đến trái tim, từ tâm hồn đến tâm hồn của con người. Vợ chồng thiếu sự cảm thông, thiếu sự tôn trọng, cha mẹ với con cái chưa tìm được sự quan tâm và yêu thương, giữa anh chị em với nhau chưa thể vượt qua được cạm bẫy của vật chất, để tha thứ và chấp nhận nhau. Bao hố sâu còn đó, bao núi đồi còn đó và bao lối nẻo quanh co còn đó, ai sẽ bắt tay vào san lấp và sửa lại tất cả, nếu không phải là mỗi Kitô hữu, mỗi người con của Thiên Chúa đó sao?  

Sức mạnh của trào lưu đó cũng len lỏi vào mỗi cộng đoàn, mỗi dòng tu. Có thể thấy từ bên ngoài là một gia đình thiêng liêng, một cộng đoàn thánh thiện, nhưng bên trong cũng ngổn ngang những đống rác của ích kỷ, kiêu căng và tham vọng. Chỉ mong được an phận, chỉ mong được ưu ái, chỉ mong được là người quan trọng, nên sẵn sàng loại bỏ tình người, loại bỏ tình liên đới, loại bỏ luôn cả sự bác ái. Phải chăng đó là lúc những núi đồi của ma quỷ được vun đắp do bàn tay chính của con người thân cận.

Lạy Chúa, mong muốn của Ngài là đưa con người đến gần với sự thánh thiện của Thiên Chúa, để họ được hạnh phúc và bình an, vì thế, Ngài dùng nhiều phương thế để cảm hóa, để uốn nắn và để gọi mời con người thay đổi cuộc đời. Xin cho chúng con cảm nghiệm được tình thương đến từ trái tim của Thiên Chúa dành cho con người, để chúng con thay đổi cuộc đời và cố gắng từng ngày trong việc dọn dẹp những lối nẻo quanh co, để Ngài đến và đi vào cuộc đời của chúng con. Amen.

CN2C MÙA VỌNG (Lc. 3:1-6)
Lm Lã Mộng Thường

Bài Phúc Âm chúng ta vừa nghe nhắc lại lời Tiên Tri Isaia giải thích về phép rửa sám hối cầu ơn tha tội thánh Gioan Tẩy Giả thực hiện trong tiến trình rao giảng của ngài. Lời tiên tri dùng những hình ảnh tự nhiên mọi người đều có thể nhận thấy để ám chỉ sự chuẩn bị lòng người cho ơn cứu độ, “Hãy sửa đường Chúa cho ngay thẳng, hãy lấp mọi hố sâu và hãy bạt mọi núi đồi” (Lc. 3:4).

Đâu là phương pháp thực tiễn để chúng ta chuẩn bị lòng trí đón nhận Tin Mừng cứu rỗi? Theo Phúc Âm thánh Marcô, “Sau khi Gioan đã bị bắt, thì Đức Giêsu đến xứ Galilê rao giảng Tin Mừng Nước Trời mà rằng: ‘Thời buổi đã mãn và Nước Thiên Chúa đã gần đến! Hãy hối cải và tin vào Tin Mừng.’” (1:15) Đức Giêsu nói hãy hối cải có nghĩa như thế nào? Đọc trong các Phúc Âm, chúng ta thấy có những câu, “Kẻ vừa tra tay cầm cày vừa ngó lui sau là người bất kham đối với Nước Thiên Chúa!” (Lc. 9:62). “Kẻ yêu cha mẹ hơn Ta ắt không xứng với Ta. Kẻ yêu con trai con gái hơn Ta, ắt không xứng với Ta. Kẻ cố tìm sự sống mình thì sẽ mất; còn kẻ đành mất sự sống mình vì Ta, thì sẽ gặp lại” (Mt. 10:37...) “Không ai lấy mụn vải sống mà điền vào áo cũ; vì mảnh điền thêm sẽ co áo lại và vết rách càng tệ hơn. Người ta cũng không đổ rượu mới vào bình cũ; chẳng vậy, bình toạc ra, rượu thì đổ mà bình cũng hư. Nhưng rượu mới, người ta đổ vào bình mới, thế mới giữ được cả hai” (Mt. 9:16-17).

Đức Giêsu đòi hỏi chúng ta mở rộng lòng trí để đón nhận Tin Mừng Nước Trời. Đối với Phúc Âm, công việc quan trọng nhất và cùng đích của cuộc sống con người đó là “Tiên vàn hãy tìm kiếm Nước Thiên Chúa và sự công chính của Ngài” (Mt. 6:33). Sự hiểu biết vượt khỏi lối nhìn hơn thua, đúng sai, phải trái theo con mắt thế tục, xóa bỏ tất cả quan niệm cũ đã được học hỏi, những lối suy nghĩ mình đã quen thói để có một tâm hồn hoàn toàn mới, như chưa biết gì, nghe gì, hiểu gì về những chuyện thế gian để nhận thực, hòa nhập với Tin Mừng: Thiên Chúa ở nơi mọi người, đây là lời mời gọi cải thiện của Đức Giêsu.

Muốn am hiểu Phúc Âm, muốn nhận lãnh Tin Mừng, chúng ta cần bỏ hết những sự hiểu biết đã bị nhồi sọ hay đã học được trong quá khứ. Nói cách khác, thực sự chuẩn bị cho Tin Mừng Nước Trời là thực hiện điều thánh Phaolô nói trong thư gửi giáo đoàn Thessalônikê, “Đừng dập tắt Thần Khí! Đừng khinh thị các ơn tiên tri! Nhưng nghiệm xét mọi sự” (5:19-21), và “Hãy coi chừng chớ để ai gài bẫy anh em bổng mồi triết lý và những tư tưởng giả dối rỗng tuếch theo truyền thống người phàm và theo những nhân tố trần gian chứ không theo Đức Kitô” (Col. 2:8).

Chúa nhật thứ hai mùa vọng năm C
Lm. Phêrô Trần Bảo Ninh

Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Luca (Lc 3, 1-6).

Ðời hoàng đế Tibêriô năm thứ mười lăm, Phongxiô Philatô làm toàn quyền xứ Giuđêa, Hêrôđê làm thủ hiến xứ Galilêa, còn em là Philipphê làm thủ hiến xứ Ituria và Tracônitêđê; Lysania làm thủ hiến xứ Abilêna; Anna và Caipha làm thượng tế; có lời Chúa đã kêu gọi Gioan, con Giacaria, trong hoang địa.

Ông liền đi khắp miền sông Giođan, rao giảng phép rửa sám hối cầu ơn tha tội, như lời chép trong sách Tiên tri Isaia rằng: “Có tiếng kêu trong hoang địa: Hãy dọn đường Chúa, hãy sửa đường Chúa cho ngay thẳng, hãy lấp mọi hố sâu và hãy bạt mọi núi đồi; con đường cong queo hãy làm cho ngay thẳng, con đường gồ ghề hãy san cho bằng. Và mọi người sẽ thấy ơn cứu độ của Thiên Chúa”.

Suy niệm

Dọn dẹp những con đường quanh co, san lấp những hố sâu cho bằng, là lời kêu gọi đến từ vị sứ giả của Đấng Cứu Thế, đó là thánh Gioan Tiền hô, ngài còn được coi là vị tiên tri cuối cùng của thời Cựu ước. Lời rao giảng của thánh Gioan được coi là sứ điệp Thiên Chúa gởi đến cho nhân loại, nhắc cho mọi người hãy tỉnh thức, hãy thay đổi cuộc đời, thay đổi ý thức giữ đạo, đặc biệt là thay đổi hình ảnh Thiên Chúa trong hành trình đức tin của chính mình. Có mạnh dạn thay đổi cách tích cực, người tín hữu mới dám mạnh dạn mở cánh cửa tâm hồn của mình, để Đấng Cứu Thế đi vào tâm hồn, đi vào cuộc sống, đi vào từng biến cố cũng như công việc hàng ngày của mỗi người. Và đó là lúc chúng ta đã và đang đón mừng Con Thiên Chúa làm người đến với con người.

Trở lại với bài đọc 1 trong thánh lễ này, chúng ta nghe lời của tiên tri Ba-ruc như mở ra một chân trời mới cho con người. Khi con người cố gắng đổi thay ý thức, đổi thay cuộc đời, con người sẽ thấy niềm vui của cuộc sống, thấy được vẻ huy hoàng của tình yêu và tình người: “Hỡi Giêrusalem, hãy cởi áo tang chế và sầu khổ của ngươi, hãy mặc lấy sự huy hoàng và vinh quang đời đời của Chúa mà Chúa ban cho ngươi. Chúa sẽ mặc cho ngươi áo công lý, và đặt vương miện vĩnh cửu trên đầu ngươi. Vì chưng, Chúa sẽ tỏ bày huy hoàng của Chúa trong ngươi cho mọi kẻ trần gian. Vì Thiên Chúa sẽ đời đời gọi tên ngươi là Hoà bình trong công lý và Vinh dự trong hiếu nghĩa”. Lời tiên tri gởi đến cho nhân loại cũng là lời của Thiên Chúa, Ngài mong con người hãy cố gắng xóa bỏ mọi lằn ranh, mọi biên giới, mọi sự phân biệt giữa con người với con người, chính sự cố gắng đó sẽ giúp con người mặc lấy áo công lý và đội lên đầu vương miện vĩnh cửu. Đó là dấu hiệu của người đã chiến thắng những âm mưu của ma quỷ, tạo ra nhịp cầu yêu thương để kết nối tình người.

Trong những lá thư mục vụ của thánh Phaolô, chúng ta thấy ngài rất quan tâm đến việc xây dựng tình cộng đoàn thiêng liêng. Trong lá thư gởi cộng đoàn Phi-lip-phê, thánh nhân bộc bạch tâm tình của ngài trong lời cầu nguyện mỗi ngày. Ngài cầu nguyện cho mỗi người được dồi dào lòng bác ái, vị tha. Chính nội lực của lòng bác ái, sẽ xóa dần đi sự phân chia giàu nghèo, xóa dần đi sự khinh miệt những người thiếu thốn, nghèo khó: “Vì Thiên Chúa làm chứng cho tôi rằng: tôi yêu mến tất cả anh em với tâm tình của Ðức Giêsu Kitô. Ðiều tôi cầu nguyện bây giờ là lòng bác ái của anh em ngày càng gia tăng trong sự thông biết và am hiểu, để anh em xác định những điều quan trọng hơn, để anh em được trong sạch và không đáng trách cho đến ngày của Ðức Kitô, anh em được Ðức Giêsu Kitô ban cho dư đầy hoa quả công chính, hầu tôn vinh và ngợi khen Thiên Chúa”. Để có thể xây dựng một cộng đoàn vững mạnh, yếu tố cần thiết phải là tình người. Nơi nào tình người được quan tâm và phát triển, nơi đó có đời sống tinh thần xác tín hơn. Thiên Chúa cần lòng nhân chứ không cần lễ tế. Ngài mong con người hãy yêu thương, tôn trọng tha nhân, đừng khinh miệt, đừng ruồng bỏ và cũng đừng loại trừ anh chị em của mình.

Thánh Gioan xuất hiện trong hoang địa với một phong cách sống rất đặc biệt, ăn châu chấu và uống mật ong. Nhưng đặc biệt hơn đó là ngài không đánh bóng tên tuổi của mình khi được mọi người lắng nghe và đồng hành, thánh nhân chỉ mời mọi người lắng nghe sứ điệp của Thiên Chúa: “Gioan liền đi khắp miền sông Gio-đan, rao giảng phép rửa sám hối cầu ơn tha tội, như lời chép trong sách Tiên tri I-sa-i-a rằng: “Có tiếng kêu trong hoang địa: Hãy dọn đường Chúa, hãy sửa đường Chúa cho ngay thẳng, hãy lấp mọi hố sâu và hãy bạt mọi núi đồi; con đường cong queo hãy làm cho ngay thẳng, con đường gồ ghề hãy san cho bằng. Và mọi người sẽ thấy ơn cứu độ của Thiên Chúa”. Lời mời gọi đó đã làm cho mọi người thay đổi khá nhiều về cuộc đời của mình. Tại sao Thiên Chúa lại mời lấp hố sâu, bạt núi đồi, uốn nắn những con đường quanh co? Những lời mời này liên quan đến đời sống tôn giáo hay liên quan đến tình người trong cuộc sống. Thiên Chúa làm người để con người được trở về ngôi nhà của mình, nơi đó không còn phân biệt cách này cách khác, nhưng tất cả đều được yêu thương và tôn trọng như nhau.

Khởi đầu Thiên Chúa tạo dựng con người và cho con người sống với Ngài và với nhau như một gia đình. Tội lỗi đã phá vỡ tương quan ban đầu đó, con người xa dần Thiên Chúa cũng như tha nhân. Những khe hở trong sự phân biệt đó là những cạm bẫy, đẩy con người xa dần những giá trị của tình người. Sự phân biệt giàu nghèo, sang hèn ngày càng rõ nét trong mọi đất nước, mọi thời đại, đặc biệt là những vùng đất còn nghèo đói. Những người có khả năng trong các vùng đó đã tìm cách trục lợi về vật chất từ những người nghèo, đẩy họ vào chỗ cùng cực. Vẻ hào nhoáng bên ngoài không thể phản ánh bộ mặt thực của xã hội, đi sâu vào trong cuộc sống, chúng ta thấy sự phân chia giữa các tầng lớp trong xã hội càng rõ hơn. Rất nhiều người đáng thương trong xã hội tiến bộ này. Nhiều đồng tiền dơ bẩn được những người giàu bòn rút từ mồ hôi và sự sống của người nghèo, nhiều tài sản của người giàu có được hôm nay, là từ chén cơm và manh áo của người nghèo. Đứng trước một xã hội đầy bất công như thế, có phải nhiều con đường tình người đang cong dần, nhiều hố sâu ích kỷ xuất hiện khắp nơi. Như thế, có phải Thiên Chúa gởi thánh Gioan đến kêu gọi con người hãy xóa bỏ mọi hiềm khích, mọi khinh miệt và sự ích kỷ của mình, để chia sẻ và sống với nhau tử tế hơn, để biết thông cảm và giúp đỡ tha nhân khi họ đang đói, đang khát và đang lạnh cóng, cả về thể xác lẫn tinh thần.

Có thực sự thay đổi được những suy nghĩ từ bản thân, từ ý thức giữ đạo, từ hình ảnh Thiên Chúa trong cuộc đời, người tín hữu mới có thể thay đổi phần nào mối tương quan tình người đó. Nếu không có sự cố gắng đổi thay từ bản thân, những cố gắng xây dựng tình người vô tình trở nên hình thức đánh bóng tên tuổi của mình. Đó là điều Thiên Chúa không chờ đợi nơi con người. Đấng Cứu Thế đi vào lịch sử nhân loại là để cứu độ con người bằng tình yêu thương, Ngài muốn các môn đệ của Ngài họa lại bước chân tình yêu và tương quan tình người bằng sự sáng tạo trong tinh thần phục vụ. Chúa Thánh Thần luôn hiện diện trong Giáo hội, Đấng Cứu Thế luôn đứng trước cửa ngôi nhà tâm hồn mỗi người, Ngài gõ cửa hàng ngày để thức tỉnh con người, nhưng vì những nhu cầu cuộc sống, những giá trị thực dụng làm cho con người không nghe được tiếng gõ cửa của Thiên Chúa, và cũng có những lúc nghe được nhưng không nỡ mở cửa lòng, bởi sự hiện diện của Thiên Chúa sẽ làm đảo lộn mọi sinh hoạt, mọi giá trị hiện tại của bản thân. Và rồi, Thiên Chúa vẫn luôn cô độc và lặng lẽ trước cánh cửa ngôi nhà mỗi người. 

Mong ước của Thiên Chúa là con người hãy cố gắng đổi thay cuộc đời, đổi thay niềm tin và đổi thay hình ảnh Thiên Chúa giữa cuộc đời. Chính sự cố gắng đổi thay đó là thái độ tỉnh thức của mùa vọng, chính sự cố gắng đổi thay đó đã sửa sang lại mọi con đường đến với tha nhân và đến với Thiên Chúa. Sự cố  gắng đó sẽ giúp bản thân kiến tạo những con đường mới thẳng tắp, bằng phẳng để đón Chúa đến ghé thăm ngôi nhà tâm hồn của mình và gia đình mình. Thiên Chúa đang đứng trước cửa nhà mình, hãy mở cửa cho Ngài khi nghe tiếng gõ, Ngài sẽ hướng dẫn chúng ta sửa lại những gì chưa hoàn thiện, giúp chúng ta nâng cao những gì đã tốt đẹp, đưa chúng ta đến với tha nhân và Thiên Chúa bằng những con đường trải đầy hoa hồng tình yêu, và cuối con đường đó sẽ là ngôi nhà tình yêu, ngôi nhà vĩnh cửu trên trời.

Lạy Chúa Giêsu, trước khi bước vào trần gian, Chúa đã sai thánh Gioan đi trước dọn đường và nhắc nhở chúng con sám hối, đổi thay cuộc đời, xin Ngài hãy gõ vào cánh cửa tâm hồn chúng con mỗi khi chúng con tạo ra những con đường quanh co của ích kỷ, những hố sâu của khinh miệt và chia rẽ, nghe tiếng gõ đó, chúng con sẽ cố gắng sửa lại những gì Chúa đang mong đợi. Chúa đã trở nên con người để chia sẻ với những người bất hạnh, khó nghèo, xin giúp chúng con biết bắt chước Chúa, xích lại gần với người khổ đau và bất hạnh, biết cảm thông và chia sẻ với những người đói khát và nghèo túng giữa cuộc đời. Mỗi cố gắng đó sẽ giúp chúng con gặp được Chúa Cứu Thế đang hiện diện giữa lòng nhân loại, trong những người nghèo. Amen.

ĐỂ MỌI NGƯỜI NHẬN BIẾT ƠN CỨU ĐỘ
(Chúa Nhật II Mùa Vọng C) Lm. Giuse Nguyễn Văn Nghĩa – Ban Mê Thuột
 

Ngày khai mạc năm thánh nhân kỷ niệm 50 năm ngày thành lập Hàng Giáo Phẩm Việt Nam tại Sở Kiện, những ai trực tiếp tham dự hay theo dõi cách nào đó đêm diễn nguyện, hẳn ít nhiều cũng cảm thấy xúc động về phần sám hối của Giáo Hội Việt Nam. “Giáo Hội chúng con xin chân thành thú tội. Giáo Hội chúng con xin cúi đầu tạ tội.” Ca từ thú lỗi của linh mục Sơn Ca Linh lặp đi lặp lại sau những lời xưng thú với từng đối tượng về những lỗi lầm cụ thể khiến lòng người chìm hẳn xuống trong sự khiêm nhu. Một trong những lỗi lầm mà đoàn con Chúa dân Việt cần xưng thú đó là thái sống đạo ích kỷ, nghĩa là chỉ biết lo giữ đạo cho mình mà quên, đúng hơn là xao lãng nghĩa vụ chia sẻ hồng ân tin mừng cứu độ mình đã lãnh nhận, cụ thể là chưa tạo điều kiện để cho mọi người nhận biết ơn cứu độ.

Các bài trích đọc lời Chúa trong Chúa Nhật II Mùa Vọng C, đặc biệt bài trích sách Tiên tri Baruc và bài Tin mừng theo thánh Luca hướng cái nhìn của chúng ta đến hạnh phúc của tha nhân. Để cho đoàn dân đã bị lưu đày khắp cõi Đông Tây hân hoan thấy Chúa nhớ đến họ, đem họ trở về Giêrusalem trong vinh dự như các ông hoàng, Thiên Chúa ra lệnh hãy triệt hạ mọi núi cao, lấp bằng mọi hố sâu (x.Br 5,7). Thánh Gioan Tẩy Giả đã lấy lại lời ngôn sứ Isaia để xác định sứ vụ của mình là kêu gọi người ta “hãy dọn đường Chúa, hãy sửa đường Chúa cho ngay thẳng, hãy lấp mọi hố sâu và hãy bạt mọi núi đồi; con đường cong queo hãy làm cho ngay thẳng, con đường gồ ghế hãy san cho bằng. Và mọi người sẽ thấy ơn cứu độ của Thiên Chúa” (Lc 3, 4-6).

Mùa Vọng về, chúng ta vốn quen với nhiều lối suy tư mang tính luân lý như hãy bạt đi những núi đồi của sự cao ngạo, hống hách; hãy lấp đầy các hố sâu chia rẽ hay hố sâu của lòng tham vô đáy; hãy sửa cho ngay các con đường gian dối, xảo trá, bất công… Tuy nhiên cần để ý rằng những suy tư này thường mang tính cá nhân vị kỷ, nghĩa là hãy sửa lại những tâm tư, lối sống sai lạc, bất chính của mình để bản thân mình có khả năng hay gọi là xứng đáng đón nhận Đấng Cứu Độ.

Xin được hướng cái nhìn ra khỏi lòng mình để đến với tha nhân theo thánh ý Chúa là muốn cho mọi người nhận biết chân lý hầu được hưởng ơn cứu độ (x.1Tim 2,4). Theo viễn kiến này thì việc bạt núi đồi, lấp hố sâu, sửa đường quanh co… không hạn chế ở chiều kích cá nhân mà còn mang chiều kích xã hội.

Bạt đi núi đồi kiêu căng, ngông cuồng: Chước cám dỗ thuở ban đầu sáng tạo vẫn còn đó. Nhân loại hôm nay dường như tiến bộ vượt bực trong các lãnh vực khoa học kỹ thuật. Dù còn nhiều hạn chế và bất cập, nhưng có thể nói rằng con người ngày nay có thể làm chủ các quy luật tự nhiên một cách nào đó. Và rồi đã có lúc con người những tưởng rằng mình có thể không chỉ thay trời làm mưa mà có thể tự mình làm ra cả bầu trời. Việc kiếm tìm sự thiện, việc phân biệt điều thiện ác, lành dữ là việc đáng làm và phải làm hầu xứng với phận người. Tuy nhiên con người lại bị cám dỗ lấy bản thân mình làm điểm quy chiếu cho sự thiện sự ác. Khi chủ trương rằng không có sự thiện sự ác khách quan mà chỉ có điều dữ, điều lành theo sự thẩm định chủ quan của mình thì vô tình hay hữu ý con người muốn tự phong thần phong thánh cho bản thân. Cái nguy hiểm của sự kiêu ngạo còn nhân lên gấp bội khi được khoác chiếc áo tập thể. Biết rằng cái đa số chưa hẳn là chân lý, thế nhưng người ta cũng dễ an tâm khi thuộc về số đông ngay cả trong những điều nghịch lý hay vô luân. Người ta lại còn dễ bị cám dỗ đề cao cái tập thể của mình lên hàng muôn năm để rồi cá nhân của mình trở thành bất diệt. Chúng ta đừng quên bất cứ tập thể nào cũng do từng cá nhân gộp lại.

Khi nói đến các hố sâu, chúng ta dễ liên tưởng đến lòng tham lam vô đáy của con người. Thánh Kinh đã từng ví sự tham lam là một hình thức thờ ngẫu tượng. Cần nhìn nhận rằng sự tham lam khi mang tính cá nhân thì dễ bị trách cứ hay lên án, thế nhưng khi nó mang tính tập thể thì rất dễ được châm chước hay được biện minh, cho dù lắm khi chỉ là sự ngụy biện. Xin được nói đến các hố sâu của sự chia rẽ. Cần phải lấp đầy những hố sâu chia rẽ do hận thù, do bất đồng quan điểm, do khác nhau về niềm tin, về chính kiến. Ở đây không bàn đến những khác biệt mang tính cá nhân. Những sự khác biệt mang chiều kích tập thể, xã hội rất có thể là nguyên nhân phát sinh nhiều sự tranh chấp, loại trừ khủng khiếp. Các cuộc chiến tranh mang tính tôn giáo hay mang tính ý thức hệ mà lịch sử ghi lại cho chúng ta xác tín sự thật này.

Và cuối cùng là hình ảnh con đường quanh co. Với cá nhân thì có thể nghĩ đến sự thiếu ngay thẳng trong tâm tư, ý nghĩ và hành động của con người. Tuy nhiên dưới chiều kích xã hội thì chúng ta có thể nói còn đó nhiều cơ chế, nhiều tập thể cần phải được chỉnh sửa cho ngay thẳng. Bên cạnh những giải pháp canh tân, đổi mới của các vị lãnh đạo của các tập thể, các quốc gia, thì nỗ lực của Đức Giáo Hoàng Phanxicô vừa mạnh mẽ, vừa khiêm nhu tìm cách chữa trị mười lăm căn bệnh của giáo triều Rôma dịp cuối năm 2014 và việc mở Thượng Hội Đồng Giám Mục lần thứ 16 (09/10/2021 – 10/2023) với chủ đề “Tiến tới một Giáo Hội hiệp hành: hiệp thông, tham gia và sứ vụ” là một minh chứng.

Phải sửa, phải lấp, phải bạt những gì cần bạt, cần lấp, cần sửa nơi con người mỗi người chúng ta. Thánh Gioan Tẩy giả đã nói với đám đông dân chúng là: “Ai có hai áo thì chia cho người không có; ai có của ăn cũng hãy làm như vậy”. Với người thu thuế thì rõ ràng “đừng thu thuế quá mức ấn định”. Với binh lính thì “đừng hà hiếp dân, hãy bằng lòng với lương bổng của mình” (x.Lc 3,7-14). Thế nhưng với nhiều người Pharisiêu và nhóm Sađốc thì Ngài mạnh mẽ vạch mặt: “Nòi rắn độc kia, ai đã chỉ cho các anh cách trốn cơn thịnh nộ của Thiên Chúa sắp giáng xuống vậy?” (Mt 3,7).

Đọc Tin Mừng chúng ta thấy Chúa Giêsu rất độ lượng, khoan dung với những người bé mọn, yếu đuối và cả tội lỗi, thế nhưng Người lại có vẻ cương quyết và nghiêm khắc với nhiều người lãnh đạo Do Thái giáo, hoặc có vai vế, có ảnh hưởng trên dân chúng thời bấy giờ. Cái nguyên nhân chính đó là vì không chỉ cung cách sống của họ bất minh mà còn vì lề lối hướng dẫn, sự chỉ đạo của họ không ngay thẳng khiến cho nhiều người lầm lạc. “Khốn cho các ngươi, hỡi các kinh sư và người Pharisiêu giả hình! Các ngươi khóa cửa Nước Trời không cho thiên hạ vào! Các ngươi đã không vào mà những kẻ muốn vào, các ngươi lại không để họ vào… Các ngươi rảo khắp biển cả đất liền để rủ cho được một người theo đạo; nhưng khi họ theo rồi, các ngươi lại làm cho họ đáng xuống hỏa ngục gấp đôi các ngươi…” (Mt 23, 13-32; x. Lc 11,39-48).

Đức Giám mục Thomas J. Tobin, giám mục Providence đã mạnh mẽ khẳng định rằng trong việc tranh luận” (bàn về chân lý), thì không thể chấp nhận chuyện đưa má bên kia cho người ta tát, nghĩa là luôn luôn tỏ ra dịu dàng, dễ thương. “Khi đối chứng với điều ác, Chúa Giêsu đã không dễ chịu, tử tế, nhẹ nhàng, và dịu ngọt”. “Chúa đã sống trong một thế giới thô bạo và đảo ngược và Người đã tuyên xưng thông điệp của Người trên đường phố” (x.Chân dung một Giám Mục Mỹ: Khi tranh luận, sẽ không đưa ra má bên phải -VietCatholic News (12 Nov 2009 18:17).

Để mọi người nhận biết ơn cứu độ, thì còn đó rất nhiều việc Kitô hữu chúng ta, con chiên lẫn chủ chiên, cần phải làm, và lắm khi phải can đảm lội ngược dòng. Dĩ nhiên khi đã làm thì chúng ta khó tránh khỏi chuyện phải vác thập giá. Và chuyện cũng đương nhiên đó là có vác thập giá mình đi theo Đấng đã bỏ trời xuống làm người để làm chứng cho sự thật thì mới đích thực là môn đệ của Người (x.Lc 14,27; Ga 18,37).