SUY NIỆM CHÚA NHẬT III THƯỜNG NIÊN – NĂM B
(Gn 3,1-5.10; 1Cr 7,29-31; Mc 1,14-20)
Tu sĩ: Jos. Vinc. Ngọc Biển, S.S.P.
Trong bài Tin Mừng Chúa Nhật tuần trước, thánh Gioan đã thuật lại hành trình của một ơn gọi là: Chúa gọi, ta đáp trả để đến xem và ở lại rồi ra đi giới thiệu về Chúa cho người khác.
Chúa Nhật hôm nay, thánh Máccô trình bày câu chuyện Đức Giêsu chọn và gọi đích danh 4 môn đệ đầu tiên, đồng thời tác giả cũng ghi lại rất cụ thể về sứ vụ sẽ được trao cho các ngư phủ này là: theo Chúa để trở thành những kẻ lưới người như lưới cá (x. Mc 1, 17)
1. Đi theo Chúa để trở thành môn đệ
Câu chuyện được khởi đi từ bối cảnh sau khi Đức Giêsu chịu phép rửa trên sông Giođan và chịu ma quỷ cám dỗ trong hoang địa (x. Mc 1,12-13). Hôm nay, tác giả đề cập đến sứ vụ công khai của Đức Giêsu tại Galilêa. Khởi đầu cho một hành trình loan báo Nước Thiên Chúa mà Đức Giêsu, nhà thừa sai vĩ đại đã nhận lãnh từ Chúa Cha.
Cũng trong thời điểm này, Gioan Tẩy Giả đã hoàn thành xuất sắc công việc được trao và ông đã bị bắt. Như vậy, có thể nói, Gioan đã lui vào hậu trường để nhường chỗ cho nhân vật chính là Đức Giêsu xuất hiện. Hai nhân vật, chung sứ vụ. Điều này cho thấy mối giây liên hệ mật thiết, liên tục và quan trọng giữa Đức Giêsu và Gioan Tẩy Giả.
Khi chọn và gọi các môn đệ, Đức Giêsu muốn các ông tin và liều mạng đi theo mình, một cuộc phưu lưu đầy thử thách nhưng chứa chan niềm hy vọng, nên cần các ông phải tin và dứt khoát.
Chính vì vậy, ngay sau lời mời gọi “hãy theo tôi”, ngay lập tức, Đức Giêsu đã loan báo cho các ông biết cụ thể về sứ vụ mà các ông phải thi hành: “Người bảo họ: “Các anh hãy theo tôi, tôi sẽ làm cho các anh thành những kẻ lưới người như lưới cá” (Mc 1, 17). Lời mời gọi rõ ràng. Sứ vụ rất cụ thể, nên thái độ của các ông cũng phải dứt khoát, không tính toán nghĩ suy và bỏ lại sau lưng tất cả mọi sự để đi theo Đức Giêsu.
Thái độ dứt khoát ấy được thánh Máccô trình bày như sau: khi nghe thấy Đức Giêsu gọi, Anrê và Simon đã “lập tức bỏ lưới theo Người” (Mc 1, 18). Còn với Gioan và Giacôbê thì “bỏ cha là Giêbêđê ở lại trên thuyền cùng với các người làm công, và đi theo Người” (Mc 1, 20).
2. Sứ mạng đến với dân ngoại
Cuộc gặp gỡ giữa thân tình và đầy ấn tượng ấy được diễn ra tại Galilêa, điều này gợi cho người ta nghĩ ngay đến vùng đất ngoại vi, bên lề, vì đây là: “Miền đất của dân ngoại“. Đây cũng còn là vùng đất gần biên giới, nơi ở của những người thập tỉnh từ nhiều nơi tụ về.
Chính vì vậy mà nơi đây bị coi là vùng đất tối tăm, lộn xộn và bị người đương thời khinh miệt. Tuy nhiên, Đức Giêsu lại chọn vùng đất này làm trung tâm truyền giáo, là nơi ưu tiên để Ngài thực thi sứ vụ loan báo Tin Mừng đầu tiên. Từ đó, nơi đây được biết đến như: “Đoàn dân đang ngồi trong cảnh tối tăm đã thấy một ánh sáng huy hoàng, những kẻ đang ngồi trong vùng bóng tối của tử thần nay được ánh sáng bừng lên chiếu rọi” (Mt 4, 16).
Như vậy, ơn gọi của các môn đệ đầu tiên được khai mào tại một vùng đất của dân ngoại như tác giả đã thuật lại, điều này cho ta thấy: sứ vụ của các ông phải được ưu tiên tại những vùng bị xã hội loại bỏ, khinh miệt; những nơi thiếu vắng tình thương, mất niềm hy vọng; những nơi nghèo tinh thần và vật chất; vùng sâu vùng xa….
Khung cảnh, sự kiện của vùng đất và con người nơi đây thật gợi cảm, khiến cho ý định của Đức Giêsu được thêm phần rõ nét và lời đáp trả của các môn đệ được tô đậm qua thái độ ra đi, dấn thân và phục vụ.
Đây cũng là sứ vụ và lời mời gọi cho mỗi chúng ta hôm nay.
3. Sứ vụ loan báo Tin Mừng của người Kitô hữu
Trong sứ điệp Truyền Giáo 2017, số 4, Đức Thánh Cha Phanxicô đã lấy lại định hướng của tông huấn Evangelii Gaudium (Niềm Vui Tin Mừng) để nói về tinh thần thực thi sứ vụ truyền giáo của Giáo Hội ngày nay cần phải có, ngài viết: chúng ta bị thách thức “đi ra ngoài khu vực quen thuộc của mình và can đảm đi đến tất cả những vùng ngoại vi, là những người cần ánh sáng của Tin Mừng” (Evangelii Gaudium, 20).
Tuy nhiên, muốn trở thành nhà truyền giáo, thành kẻ lưới người, tự bản thân chúng ta phải có sự hấp dẫn vì mang trong mình niềm hy vọng được cứu rỗi. Sự hấp dẫn ấy có thể là một nụ dễ thương, một sự cảm thông sâu xa, một thái độ chia sẻ tận tâm; một sự dấn thân không biết mệt mỏi tại những nơi nghèo đói và thiếu vắng tình thương. Nhưng có lẽ, sự hấp dẫn lớn nhất, đó là có Chúa nơi mình và cảm nghiệm được “Niềm Vui Tin Mừng” trong cuộc sống. Từ đó, chúng ta mới có thể chia sẻ về Chúa cho người khác một cách sống động.
Giáo Hội không bao giờ chấp nhận người Kitô hữu chỉ nghĩ cho chính mình, nhưng Giáo Hội cần lắm một người Tín Hữu Kitô hiền lành, khiêm nhường, đơn sơ, phản ánh trung thực về cuộc đời và sứ vụ của Đấng Cứu Thế (x. sứ điệp Truyền Giáo 2017, số 7). Đó là lý do tại sao Đức Thánh Cha Phanxicô trong một lần nói chuyện với các linh mục và giáo dân ở Buenos Aires, ngài nói: “Tôi thà có một Giáo Hội bị bầm dập, mang thương tích và nhơ nhuốc vì đi ra ngoài đường, hơn là một Giáo Hội ốm yếu vì bị giam hãm và bám víu vào sự an toàn của mình. Tôi không muốn một Giáo Hội chỉ lo đặt mình vào trung tâm để rốt cuộc bị mắc kẹt trong một mạng lưới các nỗi ám ảnh và các thủ tục” (Evangelii Gaudium, 49).
Lạy Chúa Giêsu, xin Chúa ban cho mỗi người chúng con luôn ý thức sứ mạng của chúng con là phải giới thiệu Chúa cho mọi người, để qua đó, Danh Chúa được rạng rỡ và vinh quang đến tận cùng trái đất. Nhưng trước hết, xin cho chúng con biết sám hối để trở nên khí cụ của Chúa và chỉ làm việc của Chúa muốn mà thôi. Amen.
Chúa nhật tuần thứ 3 thường niên
Lm. Phêrô Trần Bảo Ninh
Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Marcô (Mc 1, 14-20).
Sau khi Gioan bị bắt, Chúa Giê-su sang xứ Ga-li-lê-a, rao giảng Tin Mừng nước Thiên Chúa, Người nói: “Thời giờ đã mãn và nước Thiên Chúa đã gần đến; anh em hãy ăn năn sám hối và tin vào Phúc Âm”. Ðang lúc đi dọc theo bờ biển Ga-li-lê-a, Người thấy Si-mon và em là An-rê đang thả lưới xuống biển, vì các ông là những người đánh cá. Chúa Giê-su bảo các ông: “Hãy theo Ta, Ta sẽ làm cho các ngươi trở thành những kẻ chài lưới người”. Lập tức các ông bỏ lưới theo Người. Ði xa hơn một chút nữa, Người thấy Gia-cô-bê con ông Giê-bê-đê và em là Gio-an đang xếp lưới trong thuyền, Người liền gọi các ông. Hai ông bỏ cha là Giê-bê-đê ở lại trên thuyền cùng với các người làm công, và đi theo Người.
Suy niệm
Khởi đầu sứ vụ đặc biệt của mình, Đức Giê-su đã gọi một số người giữa cộng đoàn, cho họ tới ở lại với mình, rồi sau đó, mời họ cùng với Ngài loan báo sứ điệp Ngài đem từ trời xuống. Đó là một bước ngoặt mới trong lịch sử cứu độ con người của Chúa Cha. Thiên Chúa chấp nhận sự hữu hạn nơi con người, nơi những người Ngài chọn gọi, trong đó có các môn đệ, rồi sau được gọi là các Tông đồ, rồi tiếp bước các ngài, là Giáo hội, là các Kitô hữu hôm nay. Phụng vụ Lời Chúa tuần thứ 3 thường niên trình bày cho chúng ta ơn gọi làm môn đệ của một số nhân vật đặc biệt, như là tiên tri Gio-na, như là Phao-lô, như là Si-mon, như là Gio-an và bao nhiêu người khác. Từ đó, lời mời gọi cộng tác với Đấng Cứu Thế được gởi tới cho những ai đã lãnh nhận bí tích Thánh Tẩy, để tất cả cùng lên đường dưới sự hướng dẫn của Chúa Thánh Thần, Đấng được gọi là Thần Chân Lý và Sự Sống của Thiên Chúa.
Trở lại với câu chuyện ơn gọi của tiên tri Gio-na trong bài đọc 1, chúng ta sẽ thấy tình yêu của Thiên Chúa dành cho những người được Ngài tuyển chọn như thế nào, đồng thời, cho chúng ta thấy thái độ cộng tác của con người với Thiên Chúa trong công trình cứu độ. Tiên tri Giona chỉ là một con người tầm thường, vậy mà Thiên Chúa đã mời ông cộng tác với Ngài để cứu độ một thành phố sa đọa, đầy tội lỗi: “Lời Chúa phán cùng Gio-na rằng: “Hãy chỗi dậy và đi đến Ni-ni-vê, một thành phố lớn, và rao giảng cho nó điều Ta sẽ nói cho ngươi”. Gio-na chỗi dậy và đi đến Ni-ni-vê theo lời Chúa dạy. Ni-ni-vê là một thành phố lớn, rộng bằng ba ngày đàng, Giona tiến vào thành phố đi một ngày đàng, rồi rao giảng rằng: “Còn bốn mươi ngày nữa, Ni-ni-vê sẽ bị phá huỷ”. Gio-na đã từ chối ngay từ đầu, không phải vì lười biếng, nhưng Giona cảm thấy mình không xứng đáng, không đủ tình yêu và lòng mến để thi hành một trách vụ lớn lao như thế, ông vô tình quên rằng, Thiên Chúa chọn gọi ai, Ngài sẽ ban đủ ơn cho họ. Dù chỉ là một con người tầm thường, nhưng khi Gio-na kêu gọi, toàn dân lắng nghe, đổi thay cuộc đời, sám hối và ăn chay mỗi ngày: “Dân thành tin tưởng nơi Chúa: họ công bố việc ăn chay và mặc áo nhặm, từ người lớn đến trẻ nhỏ. Chúa thấy việc họ làm, vì họ bỏ đời sống xấu xa, Chúa bỏ ý định phạt họ, và Người không thực hiện điều đó”. Dân chúng biết đó là thiên ý nên đã đổi thay, còn Gio-na thì ngược lại, khi lời mời được gởi tới, ông đã khước từ và trốn chạy. Thiên Chúa nhẫn nại đợi chờ sự đổi thay của ông với những biến cố trong đời, ông đã thua sức mạnh của tình yêu, và lên đường với sứ mạng trên vai là đem ơn giải thoát cho dân thành Ni-ni-vê. Thiên Chúa chấp nhận sự hữu hạn của con người, nên đã mời con người cộng tác trong chương trình cứu độ, còn con người chưa cảm nghiệm đủ sức nặng của tình yêu đến từ Thiên Chúa, nên không ít lần, họ đã từ chối cộng tác.
Nếu như một lần con người cảm nghiệm được chiều sâu nội tâm của tình yêu đích thực đến từ Thiên Chúa, con người sẽ đổi thay nhận thức, đổi thay thái độ sống và đổi thay luôn thái độ đáp trả khi Thiên Chúa mời gọi cộng tác với Ngài trong kế hoạch của tình yêu. Thánh Phao-lô đã cảm nghiệm được chiều sâu đó, nên ngài khuyên các tín hữu thành Co-rin-tô, hãy ăn ở cho đúng với phẩm giá của con người trong mỗi ơn gọi của mình: “Anh em thân mến, tôi nói cùng anh em điều này là: Thời giờ vắn vỏi; còn có cách là những ai có vợ, hãy ở như không có; những ai than khóc, hãy ăn ở như không than khóc; những kẻ hân hoan, hãy ăn ở như không hân hoan; những người mua sắm, hãy ăn ở như không có gì; những ai dùng sự đời này, hãy ăn ở như không tận hưởng, vì chưng bộ mặt thế gian này đang qua đi”. Trong bất cứ ơn gọi nào, con người phải ý thức ơn gọi làm người và là một Kitô hữu đích thực của mình trước, mới có thể sống linh đạo ơn gọi phục vụ Thiên Chúa trao mời cho mỗi người vẹn toàn hơn. Ơn gọi phục vụ cộng đoàn, phục vụ tha nhân là những ơn gọi có linh đạo hướng dẫn, có đặc sủng của Thiên Chúa, do đó, bất cứ ai được mời, Thiên Chúa luôn ban đủ ơn của Ngài cho họ, để họ tìm thấy sự hiện diện của Thiên Chúa nơi tha nhân, những anh chị em họ đang phục vụ và cùng chung chia cuộc đời.
Để ơn cứu độ của Chúa Cha đến được với mọi người, mọi thời và mọi nhà, Đấng Cứu Thế đã chọn gọi một số môn đệ từ giữa cộng đoàn, mời họ cùng dấn thân phục vụ cho ơn cứu độ bằng việc loan báo tin vui bình an. Ơn gọi của bốn môn đệ đầu tiên được tác giả thánh là Mac-cô trình bày trong bài Tin Mừng tuần thứ 3 này, là một câu chuyện tình giữa các ông với Con Thiên Chúa làm người. Gặp các ông bên bờ biển trong công ăn việc làm hàng ngày, Ngài gọi các ông, ngạc nhiên và bất ngờ khi được gọi, nhưng các ông không từ chối, mà từ bỏ tất cả để lên đường với Ngài: “Ðang lúc đi dọc theo bờ biển Ga-li-lê-a, Người thấy Si-mon và em là An-rê đang thả lưới xuống biển, vì các ông là những người đánh cá. Chúa Giê-su bảo các ông: “Hãy theo Ta, Ta sẽ làm cho các ngươi trở thành những kẻ chài lưới người”. Lập tức các ông bỏ lưới theo Người. Ði xa hơn một chút nữa, Người thấy Gia-cô-bê con ông Giê-bê-đê và em là Gio-an đang xếp lưới trong thuyền, Người liền gọi các ông. Hai ông bỏ cha là Giê-bê-đê ở lại trên thuyền cùng với các người làm công, và đi theo Người”. Ngài mời các ông lên đường làm gì nếu không phải là cùng Ngài loan tin vui cho thế giới: “Sau khi Gio-an bị bắt, Chúa Giê-su sang xứ Ga-li-lê-a, rao giảng Tin Mừng nước Thiên Chúa, Người nói: “Thời giờ đã mãn và nước Thiên Chúa đã gần đến; anh em hãy ăn năn sám hối và tin vào Phúc Âm”. Tin vui đó không đóng khung lại trong một gia đình hay trong một dân tộc nhất định nào, tin vui đó được loan báo cho những ai là con người dưới bầu trời này. Nhận được lời mời, các ông đã từ bỏ tất cả những gì thuộc về thế gian và lên đường.
Hành trình ơn gọi của các môn đệ đầu tiên hình thành theo từng bước trong cuộc sống. trước hết là một cuộc gặp gỡ rất thú vị nhưng không kém phần ngạc nhiên. Ngài gặp họ bên bờ biển, trong công việc hàng ngày, trong sự vất vả nắng mưa giữa biển đời, Ngài cảm thông và chia sẻ với họ mọi trăn trở đến từ cuộc sống, họ đón nhận một vòng tay ấm áp của tình người khi Ngài bước xuống bên cạnh họ trong công việc mưu sinh. Cuộc gặp gỡ định mệnh đó đã làm thay đổi cuộc đời của các ngư dân chân chất đó, đưa họ vào một tương quan mới. Sau cuộc gặp gỡ đầy tình người, Đức Giesu gởi tới họ một lời mời rất trang trọng, đó là mời họ trở thành những kẻ lưới người như lưới cá. Là những ngư dân lành nghề, họ hiểu được niềm vui của ngư dân khi có được những mẻ cá lớn, và đó cũng là niềm vui của Thiên Chúa khi có được nhiều linh hồn trở về với Ngài. Họ đã đọc được sự khẩn thiết đến từ Thiên Chúa qua lời mời, để rồi mọi người dám từ bỏ tất cả và lên đường theo tiếng gọi. Sau khi đón nhận lời mời, các ông đã lên đường cùng với Đấng Cứu Thế bước vào thế giới này để loan tin vui cứu đời. Các ông đã từ bỏ mối tương quan thiêng liêng nhất là gia đình, là Cha, là Mẹ, là người thân, để trở thành một người môn đệ toàn tâm toàn ý, thứ đến các ông đã từ bỏ nghề nghiệp, từ bỏ những gì đem lại sự sống cho họ ngày mai, để trở thành một người không có nơi gối đầu, không có chỗ trú chân qua đêm, các ông bỏ hết tất cả để trở thành người thợ lành nghề trong vườn nho của Chúa Cha, chăm sóc, cắt tỉa và vun xới cho các cây nho, cành nho, để tất cả cho trái ngọt, hoa thơm.
Và hành trình ơn gọi của chúng ta hôm nay cũng vậy. Chúa mời chúng ta đến gặp gỡ Ngài trong mọi sinh hoạt của Giáo hội. Nơi đó, Thiên Chúa gieo vào tâm hồn con người những khát vọng phục vụ và chia sẻ cho tha nhân, từ những khát vọng đó, nhen nhóm một đốm lửa của ơn gọi phục vụ tha nhân. Khi đã đến lúc cần, Thiên Chúa gởi lời mời đến qua những biến cố, những con người gặp gỡ chúng ta hàng ngày. Họ là sứ giả của Thiên Chúa, tác động và thôi thúc chúng ta lên đường. Và sau là thái độ đáp trả của mỗi người, lên đường hay từ chối là sự đáp trả trong tự do và chọn lựa của mỗi người. Làm việc cho chủ nhân vườn nho là Thiên Chúa, chắc Ngài không để cho chúng ta thiệt thòi nếu chúng ta làm việc với một cái tâm chân thành, với một tinh thần khiêm tốn và một trái tim sẵn sàng trao ban và tự hiến.
Lạy Chúa Giêsu, Chúa đã quảng đại cho con người cộng tác với Ngài trong việc đem mọi người về cho Chúa Cha, xin cho chúng con ý thức được ơn gọi cao quý là được cộng tác với Con Thiên Chúa, để mọi việc từ khởi sự cho đến hoàn thiện, đều bởi ơn Chúa. Chúa đã chia sẻ cho con người niềm vui và sự sống từ trời cao, xin cho chúng con dám buông bỏ những gì thuộc về thế gian, để đi tìm cho mình những gì thuộc về thượng giới, hầu mai sau chúng con được Ngài đưa vào vương quốc tình yêu của Ngài là Nước Trời. Amen.
Lm. Phêrô Trần Bảo Ninh