Chúa Nhật V Thường Niên – Năm A

Chúa Nhật V Thường Niên – Năm A

Mt 5, 13-16

BÀI ĐỌC TRONG THÁNH LỄ
Chúa Nhật V Thường Niên – Năm A

Dẫn vào Thánh Lễ

Anh chị em thân mến! Chúa Nhật hôm nay, Mẹ Hội Thánh cho chúng ta nghe ba bài đọc trong Thánh Lễ, có ý khuyên nhủ dân Chúa chuyên lo làm việc bác ái. Qua sách Tiên Tri Isaia nêu ra những việc cụ thể. Thánh Phaolô thì đã làm việc đó cho dân thành Corintô, không vì lợi lộc, cũng chẳng vì quyền thế nhưng vì muốn giáo đoàn có đức tin bền vững nhờ quyền năng của Thiên Chúa. Bài Tin Mừng cho thấy nếu thực thi bác ái sẽ như đèn sáng chiếu soi và như muối ướp cho đời như Chúa Giêsu mong muốn nơi các môn đệ của Người.

Chúng ta không thể làm ngơ trước lời mời gọi của Chúa Giêsu là biến đời mình thành ánh sáng và muối ướp trần gian, nhưng mỗi người chúng ta thử nhìn lại mình xem sao! Chắc phải đấm ngực ăn năn và xin Chúa thứ tha….

Ca nhập lễ

Hãy tiến lên, chúng ta hãy thờ lạy Thiên Chúa, và hãy tiến bước trước nhan thánh Chúa, Đấng tạo thành chúng ta, vì chính Chúa là Thiên Chúa chúng ta.

Lời nguyện nhập lễ

Lạy Chúa, chúng con là con cái trong nhà, chỉ đứng vững khi dựa vào ơn Chúa, xin Chúa hằng che chở chúng con. Chúng con cầu xin…

Bài Ðọc I: Is 58, 7-10

“Sự sáng của ngươi tỏ rạng như hừng đông”.

Trích sách Tiên tri Isaia.

Này đây Chúa phán: “Hãy chia bánh của ngươi cho kẻ đói, hãy tiếp nhận vào nhà ngươi những kẻ bất hạnh không nhà ở; nếu ngươi gặp một người trần truồng, hãy cho họ mặc đồ vào, và đừng khinh bỉ xác thịt của ngươi. Như thế, sự sáng của ngươi tỏ rạng như hừng đông, các vết thương của ngươi sẽ lành nhanh chóng; công lý của ngươi sẽ đi trước mặt ngươi, vinh quang của Chúa sẽ hậu thuẫn cho ngươi. Như thế, ngươi gọi, Chúa sẽ trả lời; ngươi la lên, Chúa sẽ phán: “Này Ta đây”. Nếu ngươi loại bỏ khỏi ngươi xiềng xích, cử chỉ hăm doạ, lời nói xấu xa, khi ngươi hy sinh cho người đói rách, và làm cho những người đau khổ được vui thích, thì ánh sáng của ngươi sẽ bừng lên trong bóng tối, và bóng tối sẽ trở thành như giữa ban ngày”.

Ðó là lời Chúa.

Ðáp Ca: Tv 111, 4-5. 6-7. 8a và 9

Ðáp: Trong u tối người xuất hiện như sự sáng soi kẻ lòng ngay (c. 4a).

Hoặc đọc: Alleluia.

Xướng: Trong u tối, người xuất hiện như sự sáng soi kẻ lòng ngay, người nhân hậu, từ bi và công chính. Phước đức cho người biết xót thương và cho vay, biết quản lý tài sản mình theo đức công bình.

Xướng: Cho tới đời đời người sẽ không nao núng: người hiền đức sẽ được ghi nhớ muôn đời. Người không kinh hãi vì nghe tin buồn thảm, lòng người vững vàng cậy trông vào Chúa. 

Xướng: Lòng người kiên nghị, người không kinh hãi, người ban phát và bố thí cho những kẻ nghèo, lòng quảng đại của người muôn đời còn mãi, sừng người được ngẩng lên trong vinh quang.

Bài Ðọc II: 1 Cr 2, 1-5

“Tôi đã công bố cho anh em bằng chứng của Chúa Kitô chịu đóng đinh”.

Trích thư thứ nhất của Thánh Phaolô Tông đồ gửi tín hữu Côrintô.

Anh em thân mến, phần tôi, khi tôi đến với anh em, tôi không đến với uy thế của tài hùng biện hoặc của sự khôn ngoan; tôi đến công bố bằng chứng của Thiên Chúa. Thật vậy, tôi không cho là tôi biết điều gì khác giữa anh em, ngoài Chúa Giêsu Kitô chịu đóng đinh. Phần tôi, chính trong sự yếu hèn, sợ hãi và run rẩy mà tôi đã đến với anh em; lời tôi nói và việc tôi rao giảng không dựa vào những lời quyến rũ của sự khôn ngoan loài người, nhưng dựa vào sự giãi bày của thần trí và quyền năng, để đức tin của anh em không dựa vào sự khôn ngoan loài người, nhưng dựa vào quyền năng của Thiên Chúa.

Ðó là lời Chúa.

Alleluia: Ga 8, 12

Alleluia, alleluia! – Chúa phán: “Ta là ánh sáng thế gian; ai theo Ta sẽ được ánh sáng ban sự sống”. – Alleluia.

Phúc Âm: Mt 5, 13-16

“Các con là sự Sáng thế gian”.

Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo thánh Matthêu.

Khi ấy, Chúa Giêsu phán cùng các môn đệ rằng: “Các con là muối đất. Nếu muối đã lạt, người ta biết lấy gì mà ướp cho mặn lại? Muối đó không còn sử dụng vào việc chi nữa, chỉ còn ném ra ngoài cho người ta chà đạp lên nó.

“Các con là sự sáng thế gian. Một thành phố xây dựng trên núi, không thể che giấu được. Và người ta cũng không thắp đèn rồi để dưới đáy thùng, nhưng đặt nó trên giá đèn, hầu soi sáng cho mọi người trong nhà. Sự sáng của các con cũng phải chiếu giãi ra trước mặt thiên hạ, để họ xem thấy những việc lành của các con mà ngợi khen Cha các con trên trời”.

Ðó là lời Chúa.

Lời nguyện tín hữu

Chủ tế: Anh chị em thân mến! Chúa Kitô muốn Tin Mừng của Ngài nơi mỗi người tín hữu phải lan tỏa tới những người chung quanh, như muối ướp và ánh sáng trần gian. Muốn được như thế chúng ta cần phải có ơn Chúa phù giúp. Vậy chúng ta cùng dâng lời nguyện xin:

1. “Ánh sáng của ngươi sẽ bừng lên trong bóng tối và bóng tối sẽ trở thành như giữa ban ngày”,- Xin Chúa luôn hiện diện và tác động trên các vị lãnh đạo Hội Thánh, để lời giảng dạy đầy tinh thần đạo đức của các ngài, trở thành ánh sáng soi vào trần gian khỏi đi lầm đường lạc lối.

2. “Hãy tiếp nhận vào nhà ngươi những kẻ bất hạnh”.- Xin cho mọi tâm hồn Kitô hữu biết thực hiện đức ái cụ thể và luôn mặn nồng cùng tỏa sáng, để qua họ nhiều người nhận biết và tin theo Chúa.

3. “Lời tôi nói và việc tôi rao giảng không dựa vào sự khôn ngoan của loài người” Xin cho các nhà truyền giáo trở thành những dụng cụ hữu dụng của Chúa và mọi người, để các ngài không bao giờ là muối lạt bị loại bỏ nhưng là chứng nhân sốt mến cho Tin Mừng.

4. “Các con là muối đất…là ánh sáng trần gian”.- Xin cho cộng đoàn giáo xứ chúng ta sống đúng vai trò ở giữa thế gian như thành xây trên núi, như đèn thắp sáng trên giá cao, để sự hiện diện và hoạt động của chúng ta làm cho mọi người tôn vinh Chúa.

Chủ tế: Lạy Cha, xin cho chúng con một sức mạnh để chu toàn bổn phận muối đất, và soi sáng thế gian, đừng vì tham, sân, si mà ra lạt hay lu mờ đi, nhưng luôn có đầy bình dầu yêu mến với ngọn lửa đức tin cháy sáng, để khi nhìn thấy việc chúng con làm, mọi người nhận ra mà ngợi khen Cha trên trời. Chúng con cầu xin cầu xin nhờ Đức Kitô …

Lời nguyện tiến lễ

Lạy Thiên Chúa toàn năng hằng hữu, trong muôn vật Chúa đã dựng nên, Chúa đã lấy bánh và rượu để nuôi dưỡng loài người; xin cho bánh rượu này cũng trở nên bí tích đem lại cho chúng con sự sống muôn đời. Chúng con cầu xin…

Ca hiệp lễ

Thiên hạ hãy cảm ơn Chúa vì Chúa nhân hậu, và những điều kỳ diệu của Ngài đối với loài người, bởi Ngài đã cho người đói khát được no nê, người cơ hàn được tràn trề thiện hảo.

Hoặc đọc:

Phúc cho những ai đau buồn, vì họ sẽ được ủi an. Phúc cho những ai đói khát điều công chính, thì họ sẽ được no thoả.

Lời nguyện hiệp lễ

Lạy Chúa, Chúa đã muốn cho chúng con cùng được chia sẻ một tấm bánh, cùng được uống chung một chén rượu; xin cho cộng đoàn chúng con đây biết thành tâm hiệp nhất trong tình yêu của Ðức Kitô, để nhờ đó mà cả thế giới này được hưởng ơn cứu độ. Chúng con cầu xin…

Suy niệm

Muối

Ngày nay có những người thích sưu tầm. Họ sưu tầm đủ mọi thứ lỉnh kỉnh: nào tem thư, nào nút áo, nào giấy kẹo, nào sách hiếm, nào tiền cũ, nào xe hơi… Trong một cuộc triển lãm họ, người ta trưng bày hàng trăm chiếc bình đựng muối. Một ông khách viếng thăm phòng triển lãm, trên tay cầm một chiếc đùi gà quay, vừa đi vừa ăn. Tới phòng trưng bày những chiếc bình đựng muối, ông bỗng cảm thấy như món gà quay của mình có phần nhạt nhẽo. Ông đã mở nắp những chiếc bình ấy nhưng chẳng chiếc nào có được tí muối. Vì thế ông đành phải quay lại quầy hàng bán đồ ăn để xin chút muối.

Hàng trăm chiếc bình đựng muối mà chẳng có được một hạt muối nào, phải chăng đó là một hình ảnh sống động, tượng trưng cho cuộc đời của nhiều người trong chúng ta. Thực vậy, rất nhiều người được coi là có muối, nhưng sự thực lại chẳng hề có. Sự kiện này giúp cho chúng ta dễ dàng hiểu được điều Chúa Giêsu xác quyết: Các con là muối cho đời.

Trong cuộc sống hàng ngày, muối được dùng vào nhiều việc khác nhau. Chẳng hạn muối được dùng như một thứ phân bón để hạ phèn, muối được dùng để làm giảm cơn đau. Một người có nhiều kinh nghiệm sống trong tù cho tôi hay: Sau khi bị tra tấn dã man, người ta thường dùng muối để chà xát lên vết thương và người bị tra tấn sẽ không còn bị đau đớn nhức nhối nữa. Muối được dùng làm chất khử trùng. Khi trộn muối vào đồ ăn, nó sẽ giữ cho đồ ăn khỏi ươn thối. Và sau cùng muối sẽ làm cho đồ ăn tăng thêm hương vị đậm đà. Vậy đâu là sứ điệp Chúa Giêsu muốn gởi đến chúng ta khi xác quyết: Các con là muối cho đời?

Tôi xin thưa chúng ta trở nên muối bằng một đức tin sống động để làm cho cuộc đời có một ý nghĩa, có một hương vị đậm đà. Thực vậy, trong cuộc sống chúng ta đã gặp biết bao nhiêu người kéo lê đời mình một cách buồn tẻ và vô nghĩa, không mục đích, cũng giống như món gà quay nhạt nhẽo vì thiếu muối. Chính nhờ thứ muối đức tin của chúng ta mà họ tìm thấy được hương vị cuộc đời.

Tiếp đến chúng ta trở nên muối bằng chính đời sống đạo đức và thánh thiện, bác ái và yêu thương của chúng ta. Như muối ướp trong đồ ăn và làm cho đồ ăn khỏi hư thối, thì nhờ muối gương sáng của mình, người kitô hữu sẽ giúp cho những kẻ mà họ tiếp xúc thoát khỏi những lầm lạc, những suy đồi, những xuống cấp. Đồng thời nhờ thứ muối của gương sáng này, mà người kitô hữu sẽ dần dần cảm hoá được họ, giúp họ sửa chữa những sai lỗi, những khuyết điểm, cũng như giúp họ tìm thấy nẻo đường trở về cùng Thiên Chúa, bởi vì lời nói thì như gió lung lay, còn việc làm thì như tay lôi kéo. Đời sống gương mẫu của chúng ta sẽ là một bài giảng hùng hồn nhất có sức lôi cuốn và hấp dẫn những người chung quanh.

Bởi đó, bằng đức tin và bằng gương sáng, chúng ta trở nên muối cho bản thân chúng ta và cho những người chung quanh khỏi bị ươn thối và cuộc đời của chúng ta cũng như của những người chung quanh tìm thấy được hương vị đậm đà.

Muối và đèn sáng

Quan đoạn Tin Mừng sáng hôm nay, Chúa Giêsu mời gọi các môn đệ phải trở nên muối ướp và đèn soi. Bằng hai hình ảnh cụ thể này, Ngài phác hoạ một luật sống mà các môn đệ phải tuân theo khi Ngài gởi họ đi vào đời.

Hình ảnh thứ nhất: “Các con là muối ướp thế gian”.

Muối là vật dụng thường thức dùng trong việc nấu nướng. Không có muối, đồ ăn thiếu hương vị và lạt lẽo. Nhưng người Do Thái còn dùng muối làm phân bón. Vì vậy mà Ngài bảo: Các con là muối đất. Trong Kinh Thánh, muối là hình ảnh được nhắc lại nhiều lần. Từ vụ vợ ông Lót nhìn lại đàng sau mà biến thành tượng muối, đến chút muối mà thánh Phaolô căn dặn nên đặt vào trong lời ăn tiếng nói cho có hương vị khi giao tiếp với anh em.

Các con là muối, nghĩa là chúng ta hãy sống đạo dức, thực thi những điều Ngài dạy, để thánh hoá bản thân, nêu gương sáng cho người khác, hâm nóng những cõi lòng đã nguội lạnh. Nếu chúng ta không sống Lời Chúa trọn vẹn, thì chúng ta như muối đã nhạt, không ích lợi gì, chỉ đáng đem đổ ra ngoài đường cho người ta dày đạp. Người Do Thái ngày xưa đổ rác cả ra đường phố cho khách qua lại dẫm lên.

Người ta hỏi ông Ganhdi, nhà ái quốc Ấn Độ, rằng: – Trước thảm hoạ nguyên tử, ông sẽ làm gì?

Ganhdi trả lời:

– Tôi sẽ cầu nguyện.

Và được hỏi thêm:

– Vì sao ông không theo đạo công giáo?

Ông trả lời:

– Phúc Âm của Chúa thì rất tốt lành, nhưng người công giáo đã không sống Phúc Âm, nên không hơn gì chúng tôi.

Câu trả lời này khiến chúng ta nhớ lại lời Chúa: Các con là muối đất, nếu muối đã nhạt đi, thì biết lấy gì mà ướp cho mặn lại. Chỉ còn ném ra ngoài đường cho người ta chà đạp.

Hình ảnh thứ hai là đèn soi.

Có lần Chúa Giêsu đã xác quyết: Ta là ánh sáng thế gian. Ai theo Ta sẽ không đi trong đêm tối, nhưng sẽ có ánh sáng đời đời. Và hôm nay Chúa dạy các môn đệ hãy bắt chước Ngài để trở nên ánh sáng thế gian: Người ta không thắp đèn rồi để dưới đáy thùng, nhưng đặt nó trên giá đèn hầu soi sáng cho mọi người trong nhà.

Chúng ta phải là đèn soi cho kẻ khác bằng lời nói, bằng việc làm và bằng gương sáng. Nếu Phúc Âm không được rao giảng người ta sẽ quên nó. Trái lại, nếu mỗi người chúng ta thắp lên cây đèn nhỏ của mình, thì không những nhà riêng của chúng ta mà cả thế giới sẽ được soi sáng. Sự sáng của các con sẽ chiếu soi trước mặt thiên hạ và mọi người sẽ ngợi khen Thiên Chúa.

Một buổi chiều, Mẹ Têrêsa đi qua một căn nhà ở ngoại ô Calcutta. Căn nhà tối om và có tiếng rên từ bên trong vọng ra. Mẹ đẩy cửa bước vào, sờ soạng đi lại giường một cụ già tiều tuỵ, đau yếu. Mẹ hỏi:

– Nhà của cụ không có đèn đóm gì à?

– Có một chiếc đèn còn tốt nhưng không có dầu.

Mẹ lục lọi tìm chiếc đèn, rồi lau chùi, mua dầu đổ vào và đốt lên. Mặt cụ tươi tỉnh. Ít lâu sau, Mẹ nhận được mấy dòng chữ sau đây: Nụ cười của Mẹ nhu dầu khích lệ, như đèn thắp sáng đời tôi.

Mỗi người chúng ta đều được Chúa kêu mời trở nên muối mặn ướp thế gian, và trở nên đèn thắp sáng cuộc đời mình và cuộc đời người khác.
 

Muối cho đời
ĐTGM. Ngô Quang Kiệt

Trong những dịp cuối năm, các bản tổng kết tình hình đều đánh giá cao những đóng góp của Giáo hội đặc biệt trong lãnh vực giữ gìn đạo đức xã hội. Nơi nào có đồng bào Công giáo sinh sống, tệ nạn xã hội không có hoặc có rất ít. Nghe những nhận định trên, tôi rất vui vì thấy anh chị em tín hữu đang sống đúng tinh thần trở thành muối cho đời như lời Chúa dạy trong bài Tin Mừng hôm nay.

Khi nói đến muối Chúa Giêsu có ý dạy các môn đệ về cách thế hiện diện trong xã hội.

Đó là một hiẹn diện khiêm nhường

Hạt muối thật bé nhỏ. Chẳng ai chú ý tới sự hiện diện của nó. Bên cạnh thịt, cá, rau cỏ, muối chỉ đóng vai phụ. Người ta trưng bày những món ăn đắt tiền. Người ta giới thiệu những món ăn cầu kỳ. Không thấy ai trưng bày muối. Chẳng có ai giới thiệu muối trong bữa tiệc lớn. Xét về giá trị kinh tế, muối chẳng đáng giá bao nhiêu. Đó là một hiện diện quên mình.

Muối có đó nhưng không ai thấy muối. Không chỉ vì muối bé nhỏ khiêm nhường mà vì muối phải tan biến đi. Phải tan biến đi muối mới có tác dụng. Muối ướp vào thịt cá mà không tan đi thì không thấm được vào thớ thịt, thớ cá, không giữ cho thịt tươi cá tốt được. Muối gia giảm vào cá kho, thịt rim, nước canh mà không tan đi thì khi ăn phải, người ta sẽ nhăn mặt bỏ đi. Chỉ khi tan biến đi, hoà tan vào thịt, cá, rau cỏ, muối mới có ích lợi. Muối phải hiện diện nhưng lại phải tiêu huỷ đi thì mới có ích.

Đó là một hiện diện tích cực.

Tuy bé nhỏ khiêm nhường và vắng mặt, nhưng hiện diện của muối là một hiện diện tích cực. Tích cực vì góp phần bảo trì thực phẩm khỏi hư thối, vì nâng phẩm chất món ăn. Tích cực vì là một thành phần hầu như không thể thiếu trong các món ăn. Tuy không thấy và không nói ra, nhưng ai cũng ngầm hiểu trong mỗi món ăn đều có muối.

Khi dùng muối làm hình ảnh minh hoạ, chắc chắn Chúa Giêsu cũng muốn cho các môn đệ của Người có những đặc tính của muối.

Người muốn các môn đệ của Người sống giữa nhân loại như muối ở trong thức ăn. Người muốn các môn đệ của Người hiện diện thật kiêm nhường như những hạt muối bé nhỏ. Người muốn các môn đệ của Người hiến thân mình cho nhân loại như những hạt muối hòa tan trong thực phẩm.

Nhưng để sự hiện diện bé nhỏ khiêm nhường mang yếu tố tích cực, các môn đệ phải giữ được vị mặn của muối.

Vị mặn, đó là lòng yêu mến Chúa mặn nồng, là tình yêu tha nhân mặn mà, là sống tinh thần Tám Mối Phúc như Chúa dạy trong bài Tin Mừng tuần trước.

Giữ được vị mặn của Phúc Âm và hiện diện âm thầm trong phục vụ quên mình, người môn đệ Chúa sẽ thực sự góp phần bảo vệ nền đạo đức của xã hội. Dù không muốn, họ vẫn trở thành ánh sáng soi trần gian.

Lạy Chúa, Chúa tin tưởng con, nên đã gọi con là muối trần gian. Xin cho lòng con yêu mến Chúa tha thiết, để đem cho đời hương vị tình yêu. Amen.

KIỂM ĐIỂM ĐỜI SỐNG

1- Bạn nghĩ gì về hình ảnh hạt muối?

2- Làm muối, dễ hay khó?

3- Bạn đã bao giờ cảm thấy niềm vui được chìm đi để anh em được nổi nang chưa?

Chúa nhật tuần lễ thứ 5 mùa thường niên -A
Lm. Phêrô Trần Bảo Ninh

Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo thánh Matthêu (Mt 5, 13-16).

Khi ấy, Chúa Giêsu phán cùng các môn đệ rằng: “Các con là muối đất. Nếu muối đã lạt, người ta biết lấy gì mà ướp cho mặn lại? Muối đó không còn sử dụng vào việc chi nữa, chỉ còn ném ra ngoài cho người ta chà đạp lên nó.

“Các con là sự sáng thế gian. Một thành phố xây dựng trên núi, không thể che giấu được. Và người ta cũng không thắp đèn rồi để dưới đáy thùng, nhưng đặt nó trên giá đèn, hầu soi sáng cho mọi người trong nhà. Sự sáng của các con cũng phải chiếu giãi ra trước mặt thiên hạ, để họ xem thấy những việc lành của các con mà ngợi khen Cha các con trên trời”.

Suy niệm

Sống trong một xã hội thực dụng như hôm nay, con người chỉ thích hưởng thụ và tiêu thụ, chỉ thích đề cao cái tôi và chủ nghĩa cá nhân trong mọi sinh hoạt, người tín hữu Kitô có quan tâm đến những giá trị của tin mừng mỗi ngày được gởi đến như là kim chỉ nam cho mỗi người và mọi người không. Phụng vụ Lời Chúa tuần lễ thứ 5 mùa thường niên là một trong những lời nhắc rất thiết thực của Đức Giêsu, có thể giúp người tín hữu tìm thấy những lối nẻo tích cực để sống đạo và để thực hành những giá trị của tin mừng trong mọi hoàn cảnh cũng như thích hợp với mỗi ơn gọi. Hạt muối và ánh sáng được coi là biểu tượng của sự tồn tại cho những sự việc bên ngoài nó, đem lại hiệu quả thiết thực cho bất cứ nơi nào nó hiện hữu.

Sức mạnh của những việc làm nhân văn, luôn đem lại những niềm vui và hạnh phúc cho ai biết cố gắng, biết trân trọng những giá trị thực tiễn của cuộc sống. Từ thời các tiên tri, Thiên Chúa đã nhờ miệng các ngài, hướng dẫn cho cộng đoàn dân riêng của Thiên Chúa, biết làm những việc nhân ái, biết sống cho người khác chứ không cho riêng mình, chính sự cố gắng đó, họ sẽ được Thiên Chúa chúc phúc và yêu thương nhiều hơn: “Này đây Chúa phán: “Hãy chia bánh của ngươi cho kẻ đói, hãy tiếp nhận vào nhà ngươi những kẻ bất hạnh không nhà ở; nếu ngươi gặp một người trần truồng, hãy cho họ mặc đồ vào, và đừng khinh bỉ xác thịt của ngươi. Như thế, sự sáng của ngươi tỏ rạng như hừng đông, các vết thương của ngươi sẽ lành nhanh chóng; công lý của ngươi sẽ đi trước mặt ngươi, vinh quang của Chúa sẽ hậu thuẫn cho ngươi”. Người tín hữu Kitô khi biết thực hiện những giá trị của Kinh thánh chỉ dạy, họ sẽ có thêm nhiều anh chị em thiêng liêng, sẽ có thêm nhiều niềm vui trong tâm hồn, đặc biệt, họ sẽ được Thiên Chúa chỉ lối để cuộc sống của họ như là một ngọn nến sáng, một hạt muối ướp mặn cuộc đời.

Lời nhắc của thánh Phaolô trong lá thư mục vụ gởi cộng đoàn Corintho, thật tinh tế và đầy ý nghĩa. Sự hiện diện gần gũi đầy tích cực của thánh nhân và những lời khuyên bảo của ngài, là dấu chỉ sự hiện diện của Thiên Chúa giữa các cộng đoàn giáo hội thưở ban đầu: “Anh em thân mến, phần tôi, khi tôi đến với anh em, tôi không đến với uy thế của tài hùng biện hoặc của sự khôn ngoan; tôi đến công bố bằng chứng của Thiên Chúa”. Thánh nhân khẳng định là ngài không dùng tài lực của con người, cũng không dùng sự khôn ngoan của thế gian, để dạy dỗ, để hướng dẫn và để giúp đỡ cộng đoàn cũng như mọi người, nhưng tất cả dựa trên ánh sáng của Lời, dựa trên sức mạnh của Thánh Thần. Chính sức mạnh thiêng liêng đó, giúp cho người nghe có thêm năng lượng tích cực để sám hối, để hoán cải và đổi mới cuộc đời.

Câu chuyện trong bài tin mừng là một bài giáo huấn, hướng dẫn người Kitô hữu sống như thế nào là có ích, sống như thế nào là đúng với phẩm chất của người môn đệ Đức Giêsu. Ngài dùng hai hình ảnh rất thực tế và sống động, để nói về vai trò của người tín hữu Kitô trong thế giới hôm nay, họ phải là những hạt muối hữu ích, họ phải là một ngọn nến sáng luôn cháy, để giúp đỡ tha nhân tìm về với Thiên Chúa, người Cha nhân lành đang chờ đợi họ mỗi ngày: “Khi ấy, Chúa Giêsu phán cùng các môn đệ rằng: “Các con là muối đất. Nếu muối đã lạt, người ta biết lấy gì mà ướp cho mặn lại? Muối đó không còn sử dụng vào việc chi nữa, chỉ còn ném ra ngoài cho người ta chà đạp lên nó”. Hạt muối và ánh sáng chỉ có ích khi nó hiện diện bên cạnh một cái gì khác và cho một ai khác. Đó là một sự hiện diện tích cực, một sự hiện diện không cho mình mà luôn cho đi, luôn trao ban và luôn chia sẻ.

Hạt muối mang vị mặn, ai cũng biết điều đó, nó hiện diện và tồn tại không cho riêng nó, nhưng cho một cái gì khác, nhằm đẩy lui sự xấu và đem lại những giá trị tốt. Hạt muối đặt cạnh thức ăn, sẽ đẩy lui tình trạng hư hỏng và vô dụng, đồng thời đem lại sự tươi ngon và bổ ích cho sự vật bên cạnh nó. Sự hiện diện của hạt muối trong mọi sinh hoạt của con người đều là như thế, luôn đẩy xa mọi điều tiêu cực và đem lại những giá trị tích cực. Nó đích thực là một hạt muối khi nó đem lại lợi ích cho người khác và sự vật chung quanh nó. Còn khi hạt muối không còn mặn nữa, thì chỉ còn cách ném ra ngoài cho người ta chà đạp. Một sự vô dụng bất tài. Còn ánh sáng cũng vậy, nó chỉ được gọi là ánh sáng khi nó đẩy xa bóng tối, đẩy xa những nỗi sợ hãi chung quanh nó, đồng thời đem lại niềm vui và những giá trị tích cực cho bất cứ nơi nào nó hiện diện. Ánh sáng chỉ có ích và đích thực là ánh sáng, khi đem lại niềm vui và những điều tích cực cho người khác cũng như không gian nó hiện hữu.

Đức Giêsu dùng hai hình ảnh trên để nói về ơn gọi Kitô hữu của những ai gọi Ngài là Thiên Chúa. Sự hiện diện của người Kitô hữu giữa thế giới phải luôn là sự hiện diện tích cực, sự hiện diện cho tha nhân và vì tha nhân. Chính sự hiện diện tích cực đó, thế giới sẽ vơi đi những nỗi đau cả thể xác lẫn tinh thần, chính sự hiện diện hữu ích đó, tha nhân sẽ gặp được một Thiên Chúa đang đồng hành với họ, đang chia sẻ với họ những khó khăn nhất định trong cuộc sống. Sự hiện diện tích cực của người tín hữu Kitô, nhằm giúp đẩy xa những thói quen sống đạo tiêu cực hôm nay. Không thiếu những tập tục trong sinh hoạt đang đi ngược lại với những giới răn của Thiên Chúa. Những truyền thống sống đạo dù được lưu truyền từ đời này qua đời khác, nhưng không còn phù hợp với tinh thần tin mừng nữa, vậy người tín hữu Kitô, là những hạt muối mặn, là những ngọn nến sáng, có những tác động tích cực để ngăn cản những gì trái với lề luật Thiên Chúa dạy bảo, hay chấp nhận thỏa hiệp với những lề thói mê tín ngược lại với tin mừng Nước Trời.

Nếu muối đã lạt, người ta biết lấy gì mà ướp cho mặn lại, chỉ biết ném ra ngoài cho người ta chà đạp. Đây là một kết luận không tích cực chút nào. Đức Giêsu dùng hình ảnh hạt muối và ánh sáng để hướng dẫn các môn đệ của mình sống làm sao cho có ích, cho hữu dụng. Cuộc sống con người không chỉ dừng lại qua hình thức bên ngoài, nhưng cần có một chiều sâu nội tâm và nhân văn. Bởi được Tạo hóa cho một khối óc để suy nghĩ, để chọn lựa và để cố gắng sống hoàn thiện, vì thế, người tín hữu Kitô cần phải thể hiện những giá trị tin mừng qua thái độ sống hàng ngày của mình, những việc làm, những mối tương quan hàng ngày, đều nhắm đến mục đích là xây dựng tình người trong sự trân trọng và chia sẻ, chứ không dừng lại nơi những tính toán hơn thiệt và lợi dụng nhau.
Xã hội thực dụng đang làm biến chất rất nhiều môn đệ của Đức Giêsu, hạt muối cuộc đời của họ đã nhạt, bởi họ chỉ thích tìm khoái lạc chứ không mưu cầu hạnh phúc, họ chỉ đi tìm sự hưởng thụ và niềm vui thế gian, bỏ rơi trách nhiệm của hạt muối và ánh sáng là hiện hữu cho tha nhân, là đem lại lợi ích cho tha nhân. Họ chỉ còn một con đường duy nhất là ném ra ngoài cho người ta chà đạp, và đó là những Kitô hữu vô thần. Vỏ bọc là Kitô hữu, nhưng trái tim thì chai cứng và tâm hồn thì ngổn ngang những tính toán của thế gian.

Lạy Chúa Giêsu, những bài giáo huấn của Chúa đều hướng đến con người, giúp con người tìm thấy những giá trị thiêng liêng trong mọi tương quan cũng như những suy tính về cuộc sống, xin giúp chúng con luôn ý thức để sống đúng với giá trị của một hạt muối thực sự, một ngọn nến sáng thực sự, chứ không phải là những hạt muối biến chất, những ngọn nến đã tắt lịm từ lâu. Chúa luôn mong muốn con người cố gắng để nên hoàn thiện như Cha trên trời, xin giúp chúng con đừng đam mê những thói quen thế gian, để cuộc đời chúng con luôn mặn mà tình người, sáng lên tình Trời, ấm áp tình huynh đệ cộng đoàn như lòng Chúa mong ước. Amen.
 

SỐNG VỚI VÀ SỐNG CHO
(Chúa Nhật V TN A) - Lm. Giuse Nguyễn Văn Nghĩa  – Ban Mê Thuột

Dù chứng cứ là các vật hóa thạch không là bao nhưng học thuyết tiến hóa dường như thu hút nhiều người khi giải thích mối liên hệ giữa các loài. Tuy nhiên gần đây một số nhà khoa học chợt thấy một vài khập khiễng trong hệ thống học thuyết vốn được xem là thời thượng này. Học thuyết tiến hóa đề cao sự chọn lọc tự nhiên, thích nghi môi trường và sự đấu tranh sinh tồn. Như thế loài càng phát triển cao thì hẳn nhiên khả năng đấu tranh sinh tồn và thích nghi môi trường sẽ mạnh. Thế nhưng, khi phân tích dáng đứng thẳng của loài người thì người ta thấy kiểu dáng đứng thẳng của con người lại gây trở ngại cho việc sinh sản hơn so với kiểu dáng đi bốn chân của loài vật. Bên cạnh đó trẻ sơ sinh hoàn toàn như không thể tự đấu tranh sinh tồn so với nhiều loài vật bậc thấp khi chúng ra khỏi dạ mẹ là có thể tự tìm đến vú mẹ.

Qua một vài hiện tượng trên người ta có thể nói rằng con người là sinh vật sống bởi và sống nhờ kẻ khác. Không có tha nhân thì con người không thể hiện hữu, không thể tồn tại và phát triển đúng nghĩa là con người. Và ngược lại, người ta có thể nói rằng con người là sinh vật sống với và sống cho ai đó. Vì sự sống, sự tồn tại và phát triển của tôi là nhờ tha nhân thì một trong những ý nghĩa của đời tôi đó là để cho ai đó nhờ tôi mà được sống, tồn tại và phát triển. Con người không hiện hữu cho chính nó. Không ai là một hòn đảo. Đây là một trong những nội hàm của câu Thánh Kinh: “Con người ở một mình không tốt” (St 2, 18).

“Chính anh em là muối cho đời... Chính anh em là ánh sáng cho trần gian” (Mt 5, 13-14). Muối hiện hữu không cho chính nó nhưng để làm mặn các vật thể khác, để ướp cho thực phẩm được tươi lâu… Cũng thế ánh sáng không có ra cho nó mà là để chiếu sáng môi trường, chiếu sáng các vật thể chung quanh… đúng hơn là để giúp các vật thể, môi trường cũng như con người thể hiện mình ra, nghĩa là được nhận thấy. Chúa Giêsu cũng đã từng ví các môn đệ như là men. Tương tự như ánh sáng và muối, men không hiện hữu cho nó nhưng là cho bột hay vật cần dậy men.

Để hữu ích cho tha nhân thì trước tiên chúng ta phải là chính mình trong sự chính hiệu và hoàn hảo một mức nào đó. “Muối mà nhạt đi, thì lấy gì mà muối cho mặn lại? Nó đã thành vô dụng, thì chỉ còn quăng ra ngoài cho người ta chà đạp thôi” (Mt 5, 13). Có thể xem như chưa xứng đáng là người, khi một ai đó bị liệt vào hàng “đồ vô tích sự”. Ngay cả những người vì lý do nào đó mà sống cảnh tàn phế về thể lý thì luôn có đó khát khao sống cuộc đời “tàn”, nhưng không “phế”, tức là dù bị tàn tật mà không phải là “đồ bỏ đi”. Trong đức tin thì sự hiện hữu và chào đời của một em bé dị tật từ lòng mẹ cũng có một ý nghĩa nào đó cho nhiều người. Có thể có nhiều em bé dị tật bẩm sinh không ý thức gì, nhưng sự hiện hữu của em là một lời mời gọi tha nhân biết cách sống “có một tấm lòng”.

Định luật vạn vật hấp dẫn minh định sự tương tác giữa các hiện hữu đời này. Với trí khôn biết phản tỉnh thì con người một cách nào đó có thể nhận ra ý nghĩa của việc làm người của mình. Không chỉ nhìn nhận như là hiện tượng mà còn xác tín “sỏi đá cũng cần có nhau”, cố nhạc sĩ họ Trịnh trong những ngày vất vả ở chốn “kinh tế mới” đã kiên định “Mỗi ngày tôi chọn một niềm vui”. Đó là một bông hoa dại, là một nụ cười trao cho đời, cho người bên cạnh. Dù ở trong tình trạng như “bị thất sủng”, ông đã quyết tâm “chọn con đường đến với anh em, đến với bạn bè, đến với mọi người”, bởi chưng nhạc sĩ mãi vững tin vào cái lẽ sống của mình đó là “vì đất nước cần một trái tim”.

Trong số tha nhân xa gần thì những người mà chúng ta cần sống với và sống cho cách đặc biệt hơn cả là những người đang cần tình yêu của Thiên Chúa qua chính chúng ta. Ngôn sứ Isaia trong bài đọc thứ nhất cụ thể hóa điều này: “Thiên Chúa phán: Hãy chia cơm cho người đói, rước vào nhà những người nghèo không nơi trú ngụ; thấy ai mình trần thì cho áo che thân, không ngoảnh mặt làm ngơ trước người anh em cốt nhục. Bấy giờ ánh sáng của ngươi sẽ bừng lên như rạng đông…” (Is 58, 7-8).

Lẽ sống của con người cũng chính là hạnh phúc của con người. Khi biết sống với và sống cho người anh em đồng loại, nhất là những người hèn mọn, yếu thế, cô thân, thì chúng ta sẽ được hưởng nhận hạnh phúc vĩnh cửu Thiên Chúa dành sẵn từ đời đời. Chúa Kitô đã khẳng định rõ chân lý này trong dụ ngôn ngày cánh chung. “Nào những kẻ Cha Ta chúc phúc, hãy đến thừa hưởng Vương Quốc dọn sẵn cho các ngươi ngay tự thưở tạo thiên lập địa. Vì xưa Ta đói, các người đã cho Ta ăn; Ta khát, các người đã cho Ta uống, Ta là khách lạ, các ngươi đã tiếp rước, Ta trần truồng, các ngươi đã cho mặc, Ta đau yếu, các ngươi đã thăm viếng; Ta ngồi tù, các ngươi đến hỏi han… Ta bảo thật các ngươi, mỗi lần các ngươi làm như thế cho một trong những anh em bé nhỏ nhất của Ta đây, là các ngươi đã làm cho chính Ta vậy” (Mt 25, 34-40).