Chúa Nhật XXX Thường Niên -Năm A
Mt 22,34-40
BÀI ĐỌC TRONG THÁNH LỄ
Chúa Nhật XXX Thường Niên -Năm A
Ca nhập lễ
Tâm hồn những ai tìm Chúa, hãy mừng vui. Hãy coi trọng Chúa và quyền năng của Người, hãy luôn luôn tìm kiếm thiên nhan Chúa.
Dẫn nhập Thánh lễ:
Trong ngôn ngữ của chúng ta, không có chữ nào được dùng nhiều bằng hai chữ Tình Yêu. Tình yêu mà hôm nay phụng vụ đề cập đến là tình yêu hoàn mỹ, tinh tuyền, cao thượng và phong phú nhất: Đó chính là tình yêu đối với Thiên Chúa và tình yêu đối với tha nhân. Hai tình yêu này không tách rời nhau và chỉ là một. Chỉ có một động lực tình yêu làm cho chúng ta yêu Thiên Chúa và yêu tha nhân.
Ước mong rằng phụng vụ mà chúng ta tham dự hôm nay giúp chúng ta gặp được Chúa cũng như thắt chặt mối dây huynh đệ giữa mỗi người chúng ta. Để được như vậy chúng ta cùng nhau xin Chúa thứ tha những lỗi lầm.
Lời nguyện nhập lễ
Lạy Thiên Chúa toàn năng hằng hữu, xin cho chúng con được thêm lòng tin cậy mến và biết yêu chuộng những điều Chúa truyền dạy, hầu đáng hưởng những gì Chúa hứa ban. Chúng con cầu xin…
Bài Ðọc I:
Xh 22, 21-27
“Nếu các ngươi hà hiếp các cô nhi quả phụ, Ta sẽ nổi giận các ngươi”.
Trích sách Xuất Hành.
Ðây Chúa phán: “Ngươi chớ làm phiền lòng và ức hiếp khách ngoại kiều: vì các ngươi cũng là khách ngoại kiều ngụ trong đất Ai-cập. Các ngươi đừng làm hại cô nhi quả phụ. Nếu các ngươi hà hiếp những kẻ ấy, họ sẽ kêu thấu đến Ta, và chính Ta đã nghe tiếng họ kêu van. Ta sẽ nổi cơn thịnh nộ, sẽ dùng gươm giết các ngươi, vợ các ngươi sẽ phải goá bụa, và con cái các ngươi sẽ phải mồ côi.
“Nếu ngươi cho người nghèo khó nào trong dân cùng định cư với ngươi mượn tiền, thì ngươi chớ hối thúc nó như kẻ đặt nợ ăn lãi quen làm, và chớ bắt nó chịu lãi nặng. Nếu ngươi nhận áo sống của người láng giềng cầm cố, ngươi hãy trả lại cho kẻ ấy trước khi mặt trời lặn: vì nó chỉ có một áo ấy che thân, và không còn chiếc nào khác mặc để ngủ; nếu kẻ ấy kêu van đến Ta, Ta sẽ nhậm lời nó, vì Ta là Ðấng thương xót”.
Ðó là lời Chúa.
Ðáp Ca: Tv 17, 2-3a. 3bc-4. 47 và 51ab
Ðáp: Lạy Chúa là dũng lực con, con yêu mến Chúa
Xướng: Lạy Chúa là dũng lực con, con yêu mến Chúa, lạy Chúa là Ðá Tảng, chiến luỹ, cứu tinh.
Xướng: Lạy Chúa là Thiên Chúa, là sơn động chỗ con nương mình, là khiên thuẫn, là uy quyền cứu độ, là sức hộ phù con. Con xướng ca ngợi khen cầu cứu Chúa, và con sẽ được cứu thoát khỏi tay quân thù.
Xướng: Chúa hằng sống, chúc tụng Ðá Tảng của con, tán tụng Thiên Chúa là Ðấng cứu độ con. Ngài đã ban cho vương nhi Ngài đại thắng, đã tỏ lòng từ bi với Ðấng được xức dầu của Ngài.
Bài Ðọc II: 1 Tx 1, 5c-10
“Anh em đã bỏ tà thần trở về với Thiên Chúa để phụng sự Người và để trông đợi Con của Người”.
Trích thư thứ nhất của Thánh Phaolô Tông đồ gửi tín hữu Thêxalônica.
Anh em thân mến, khi chúng tôi còn ở giữa anh em, anh em biết chúng tôi sống thế nào vì anh em. Và anh em đã noi gương chúng tôi và noi gương Chúa, đã nhận lấy lời rao giảng giữa bao gian truân, với lòng hân hoan trong Thánh Thần, đến nỗi anh em đã nên mẫu mực cho mọi kẻ tin đạo trong xứ Macêđônia và Akaia.
Vì từ nơi anh em, lời Chúa vang dội không những trong xứ Macêđônia và Akaia, mà còn trong mọi nơi; lòng tin của anh em vào Thiên Chúa đã quá rõ rồi, đến nỗi chúng tôi không còn nói thêm làm gì nữa. Vì người ta thuật lại việc chúng tôi đã đến với anh em thế nào, và anh em đã bỏ tà thần trở về với Thiên Chúa làm sao để phụng thờ Thiên Chúa hằng sống và chân thật, để trông đợi Con của Người từ trời mà đến, “Ðấng mà Người đã làm cho từ cõi chết sống lại”, là Ðức Giêsu, Ðấng đã giải thoát chúng ta khỏi cơn thịnh nộ sắp đến.
Ðó là lời Chúa.
Alleluia: Ga 14, 23
Alleluia, alleluia! – Nếu ai yêu mến Thầy, thì sẽ giữ lời Thầy, và Cha Thầy sẽ yêu thương người ấy, và Chúng Ta sẽ đến và ở trong người ấy. – Alleluia.
Phúc Âm: Mt 22, 34-40
“Ngươi hãy yêu mến Chúa là Thiên Chúa ngươi, và yêu thương kẻ khác như chính mình ngươi”.
Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Matthêu.
Khi ấy, những người biệt phái nghe tiếng Chúa Giêsu đã làm cho những người Sađốc câm miệng, thì họp nhau lại, đoạn một người thông luật trong nhóm họ hỏi thử Người rằng: “Thưa Thầy, trong lề luật, giới răn nào trọng nhất?”
Chúa Giêsu phán cùng người ấy rằng: “Ngươi hãy yêu mến Chúa là Thiên Chúa ngươi hết lòng, hết linh hồn và hết trí khôn ngươi. Ðó là giới răn thứ nhất và trọng nhất. Nhưng giới răn thứ hai cũng giống giới răn ấy là: Ngươi hãy yêu thương kẻ khác như chính mình ngươi. Toàn thể Lề luật và sách các Tiên tri đều tóm lại trong hai giới răn đó”.
Ðó là lời Chúa.
Lời nguyện tín hữu
Chủ tế: Anh chị em thân mến, yêu mến bằng trái tim như trái tim của Chúa Giêsu thật khó biết bao. Chúng ta xin Chúa Cha ban ơn để chúng ta yêu mến Ngài trên hết mọi sự, và yêu người thân cận như Chúa Giêsu đã yêu thương chúng ta.
1. Yêu người thân cận không tách rời khỏi lòng mến Chúa, và yêu mến Chúa được thể hiện qua việc yêu thương người thân cận. Chúng ta cầu nguyện, để sự duy nhất của tình yêu này được thể hiện trong đời sống của Giáo Hội.
2. Yêu mến Thiên Chúa hết lòng, hết linh hồn và hết trí khôn. Đó là điều răn trọng nhất. Chúng ta cầu nguyện, xin cho suốt cuộc đời Ki-tô hữu, chúng ta dành vị trí cao nhất cho Chúa, và yêu mến Chúa trên hết mọi sự.
3. Con người được tạo dựng giống hình ảnh Chúa. Chúng ta cầu nguyện cho những người không tôn trọng phẩm giá của đồng loại nhận ra sự hiện diện của Chúa nơi mỗi người.
4. Thiên Chúa muốn được thờ phượng trong tinh thần và trong chân lý. Xin Chúa cho chúng ta trở thành người loan báo Tin Mừng không biết mỏi mệt, và can đảm dấn thân xây dựng nền văn minh tình thương.
Chủ tế: Lạy Cha, nguồn mạch tình yêu, xin đón nhận lời tạ ơn mà chúng con dâng lên Cha. Đức Giêsu, Con Cha đã yêu thương chúng con đến tận cùng khi trao ban chính mạng sống cho chúng con, và Người còn muốn ở lại với chúng con mọi ngày cho đến tận thế trong Lời của Người và trong bí tích Thánh Thể, để bày tỏ cho chúng con biết, tình yêu là con đường duy nhất dẫn đến niềm vui đích thực. Người hằng sống và hiển trị muôn đời.
Lời nguyện tiến lễ
Lạy Chúa, xin nhìn đến lễ vật chúng con dâng để tỏ lòng kính tôn thần phục và xin cho lễ tạ ơn này góp phần làm vinh danh Chúa. Chúng con cầu xin…
Ca hiệp lễ
Xin cho chúng tôi được hân hoan mừng Chúa chiến thắng, và nhân danh Thiên Chúa, chúng tôi nâng cao ngọn cờ.
Hoặc đọc:
Đức Kitô đã yêu thương chúng ta, và đã phó mình làm của lễ tế thơm tho ngọt ngào dâng lên Thiên Chúa vì chúng ta.
Lời nguyện hiệp lễ
Lạy Chúa, xin cho chúng con được hưởng nhờ trọn vẹn ơn thiêng của bí tích chúng con vừa cử hành để nhờ thánh lễ tưởng niệm Ðức kitô chịu thương khó, chúng con được sống lại với Người. Người hằng sống và hiển trị muôn đời…
Suy niệm
Mến Chúa và yêu người
Nhóm Sađốc chất vấn Chúa về sự sống lại đã bị Chúa bẻ gẫy không dám hỏi nữa. Nghe vậy bọn biệt phái muốn tấn công lại, cho nên một nhà thông luật đã đưa ra vấn đề để thử Chúa: Thưa Thầy, trong lề luật, giới răn nào trọng nhất. Luật Do Thái gồm cả thảy 613 điều được chia thành 248 điều phải làm và 365 điều phải tránh. Đồng thời có những điều nặng và những điều nhẹ. Phạm những điều nhẹ thì chịu phạt đền tội, còn phạm những điều nặng, có thể bị án tử hình. Các nhà thông luật thường tranh luận với nhau xem điều luật nào quan trọng nhất.
Trước vấn nạn được đưa ra, Chúa Giêsu đã trả lời một cách rõ ràng và xác đáng: Ngươi hãy kính mến Chúa hết lòng. Đó là giới răn quan trọng nhất. Nhưng giới răn thứ hai cũng quan trọng như giới răn thứ nhất, đó là yãy yêu thương anh em như chính mình. Chúa đem điều luật yêu người đặt ngang hàng với luật mến Chúa, đó là điểm đặc sắc trong những lời giảng của Người.
Lời xác quyết của Chúa thật minh bạch. Đi theo chiều hướng ấy, các tông đồ cũng nhấn mạnh, chẳng hạn thánh Gioan đã viết: Thiên Chúa là tình yêu. Ai ở trong tình yêu là ở trong Thiên Chúa. Rồi thánh Phaolô cũng căn dặn: Anh em hãy mặc lấy đức ái, đó là giềng mối của sự trọn lành. Như vậy mến Chúa hết lòng và yêu anh em như chính mình, đó là đỉnh cao của sự thánh thiện và đó cũng là việc chúng ta cần thực hiện trong cuộc sống trần gian.
Nên thánh không phải là làm phép lạ, vì có vị thánh suốt đời chẳng làm một phép lạ nào cả. Nên thánh cũng không phải là không phạm tội bao giờ, vì có nhiều vị thánh đã sa ngã nặng nề như thánh Phaolô, thánh Augustinô. Nên thánh cũng không phải chỉ là ăn chay đánh tội, thức khuya dậy sớm, làm mòn mỏi thân xác. Thực hiện được những hy sinh to lớn ấy là điều đáng khen, đáng ca ngợi, nhưng không phải là điều cốt yếu của sự thánh thiện. Nên thánh cũng không hệ tại việc đọc kinh dài, xem lễ rước lễ hằng ngày và cầu nguyện lâu giờ. Những việc đạo đức này thật tốt, song chỉ là những phương tiện giúp chúng ta nên thánh chứ không phải là bản chất của sự thánh thiện.
Vì thế, sự thánh thiện cốt tại lòng mến Chúa và yêu người. Bất kỳ những gì, dù nhỏ bé, kín đáo, tầm thường đến đâu, song được làm vì lòng mến Chúa và yêu người, thì nó sẽ trở nên thánh thiện cho chúng ta. Bởi vậy, thánh Augustinô đã nói: Ama et fac quod vis, hãy yêu mến rồi làm gì cũng được.
Rất tiếc có những người đã uổng công xây căn nhà đạo đức thánh thiện của mình không đúng cách vì không có được lòng mến Chúa yêu người làm nền tảng, cho nên không bao lâu chiếc mặt nạ đạo đức bị rớt xuống, và họ chỉ là những kẻ giả hình, gian dối mà thôi. Chúa không kể thời gian lâu mau. Chúa không xét việc làm to nhỏ. Chúa không coi việc làm vất vả hay nhẹ nhàng, nhưng Chúa đo mọi hành vi chúng ta làm bằng tình yêu, Người dùng mức độ tình yêu để đánh giá và ấn định công trạng đời sống chúng ta. Bởi đó, yêu nhiều là làm nhiều, và làm nên công nghiệp của mình trước mặt Thiên Chúa.
Mến Chúa
Có một chứng bệnh mỗi ngày một trở nên trầm trọng trong xã hội ngày nay, đó là chứng bệnh cô đơn. Thực vậy, giữa thời buổi kinh tế thị trường, người ta đổ xô về thành phố. Thế nhưng, dân số thành phố càng gia tăng thì chứng bệnh cô đơn lại càng trầm trọng. Người ta sống cách nhau chỉ một bức tường mà không hề biết đến tên tuổi của nhau. Trong một chung cư, kẻ ở lầu trên, ra vào cùng một lối mà chẳng biết đến kẻ ở lầu dưới. Mỗi người trở thành như một hòn đảo, một pháo đài biệt lập. Đời sống càng xô bồ chen chúc, thì con người lài càng cảm thấy cô đơn. Mặt trời dường như mỗi ngày một thêm nóng bức và oi ả, mà lòng người thì mỗi ngày một thêm lạnh lùng và băng giá. Thiên hạ đối xử với nhau ngày càng thêm hờ hững và xa lạ. Vậy đâu là phương thuốc trị liệu cho chứng bệnh cô đơn này?
Theo tôi nghĩ chúng ta không có một phương thuốc nào hiệu nghiệm cho bằng hãy mến Chúa và yêu người. Hay như Chúa Giêsu đã phán qua đoạn Tin Mừng hôm nay: Giới răn thứ nhất là hãy kính mến Thiên Chúa hết lòng, còn giới răn thứ hai cũng quan trọng như giới răn thứ nhất, đó là hãy yêu thương tha nhân như chính mình. Tuy nhiên, đây không phải là hai giới răn riêng biệt, nhưng chỉ là một giới răn duy nhất. Yêu người chỉ là sự biểu lộ và hậu quả tất nhiên của lòng mến Chúa. Có yêu người thì mới có thể mến Chúa. Và ngược lại, có mến Chúa thì mới có thể yêu người.
Từ đó chúng ta suy ra: nguyên nhân sâu xa nhất tạo nên chứng bệnh cô đơn, chínhy là vì con người đã xa lìa Thiên Chúa. Thực vậy, cùng với những thành quả của khoa học, con người đã muốn truất phế Thiên Chúa, họ muốn nói lên như dân Do Thái ngày xưa: Chúng tôi không muốn nó cai trị trên chúng tôi. Hẳn chúng ta còn nhớ khi phi thuyền Spoutnick được phóng lên không gian và trở về địa cầu, phi hành gia Gargarine đã tuyên bố với báo chí: Từ nay sẽ không còn ai dám nói rằng có một Thiên Chúa điều khiển trăng sao nữa. Thế nhưng, nếu suy nghĩ chúng ta sẽ thấy dăm ba chiếc phi thuyền nhỏ xíu di chuyện trong một khoảng thời gian nào đó trên không trung, làm sao có thể sánh ví với hàng triệu triệu vì sao quay cuồng trên bầu trời, không bằng một hạt cát trong sa mạc, không bằng một giọt nữa giữa biển khơi. Chính vì thế, Carnégie đã nói: Về phương diện khoa học kỹ thuật, loài người đã tiến được những bước khá cao, nhưng về phương diện tinh thần và tôn giáo, họ vẫn còn dậm chân trong một tình trạng ấu trĩ. Chúng ta có tiền nhiều, có áo tốt, có nhà cao, có xe xịn…nhưng lại thiếu bồi dưỡng về tình thần vì con người thời nay đã mất niềm tin vào Thiên Chúa. Niềm tin sẽ là như khí trời, thiếu nó chúng ta sẽ bị ngột ngạt và căng thẳng. Không tin vào Thiên Chúa là nguồn mạch mọi tình thương, chúng ta cũng không thể nào tin vào tình người một cách chân thành và bền bỉ. Vì lòng yêu người chỉ là hoa trái của tình mến Chúa mà thôi.
Bởi đó, ngày nay hơn bao giờ hết, con người phải quay trở về cùng Thiên Chúa, như lời bác học Von Braun đã tuyên bố: Nhờ những hiểu biết về không gian, nhiều người ngày nay cho rằng chúng ta cần phải tin có Thiên Chúa hơn cả những người sống trong thời trung cổ. Bởi đó, những kẻ coi khoa học là chủ tể của con người, thì chỉ biểu lộ sự nông cạn, hẹp hòi của mình mà thôi. Chính vì thế, Pascal đã nói: Khoa học nông cạn làm cho con người xa lìa Thiên Chúa, nhưng khoa học khôn ngoan sẽ dẫn đưa con người tới gần Ngài.
Một khi đã trở về cùng Thiên Chúa, một khi đã tới gần Ngài, chúng ta sẽ không còn cô đơn và tuyệt vọng, nhưng sẽ tràn đầy niềm hy vọng như lời Thánh Vịnh 17 đã diễn tả: Dù có đi giữa bóng tối hãi hùng của sự chết, tôi không còn lo sợ, vì Chúa ở cùng tôi. Hơn thế nữa, một khi đã trở về cùng Thiên Chúa, một khi đã tới gần Ngài, chúng ta mới tìm thấy được cái nền tảng vững chắc, cũng như những giá trị siêu nhiên cho vệc yêu người. Thực vậy, tại sao chúng ta lại phải yêu thương người khác? Vì có chung một Thiên Chúa là Cha, nên chúng ta là anh em. Bởi đó phải yêu thương nhau. Ngoài ra những hành động bác ái và yêu thương còn có một giá trị vĩnh cửu, bởi vì khi giúp đỡ người khác là chúng ta đã giúp đỡ cho chính Chúa vậy. Trong ngày phán xét, Ngài sẽ tra hỏi chúng ta về vấn đề này, và rồi dựa vào đó mà ấn định số phận đời đời của mỗi người chúng ta.
MẾN CHÚA YÊU NGƯỜI
Emmanuel Nguyễn Thanh Hiền, OSB
Qua Lời Tổng Nguyện của Chúa Nhật XXX Thường Niên, Năm A này, các nhà phụng vụ muốn chúng ta xin cho mình: được thêm lòng Tin Cậy Mến, và biết yêu chuộng những điều Chúa truyền dạy, hầu chúng ta đáng được hưởng những gì Chúa hứa ban.
Tin, Cậy, Mến là ba nhân đức đối thần: càng tin tưởng, yêu mến, cậy trông vào Chúa, chúng ta sẽ càng yêu mến và mau mắn thi hành những gì Chúa truyền dạy. Bài đọc một của giờ Kinh Sách, được trích từ sách Khôn Ngoan cho thấy: Đức Chúa đã sáng tạo muôn loài, và Người cho chúng hiện hữu, mọi loài thụ tạo trên thế giới đều hữu ích cho sinh linh, chẳng loài nào mang độc chất hủy hoại. Bởi vì Thiên Chúa là Đấng sáng tạo ra muôn loài muôn vật, cho nên, những ai không ngừng tìm kiếm Chúa, và gắn kết với Người, thì được gọi là người khôn ngoan, và cái chết chẳng có quyền chi đối với họ, do bởi, đức khôn ngoan Chúa ban làm cho con người trở nên trước là thanh khiết, sau là hiếu hòa, khoan dung, đầy từ bi và sinh nhiều hoa thơm trái tốt.
Bài đọc hai của giờ Kinh Sách, được trích từ thư của thánh Cơlêmentê I, giáo hoàng, gửi tín hữu Côrintô cho thấy: Chúa thi ân cho mọi loài khi dựng nên trời đất trong trật tự hài hòa, và tất cả đều tuân theo lệnh của Chúa: mặt trời, mặt trăng và muôn ngàn tinh tú xoay chuyển trong trật tự hài hoà không chút sai lệch. Đấng Hoá Công vĩ đại và Chúa Tể muôn loài đã truyền cho tất cả những sự đó diễn ra trong bình an và hòa hợp. Do đó, với tư cách là người anh cả của vũ trụ này, chúng ta phải biết sống tương quan tốt đẹp với Thiên Chúa và với tất cả muôn loài Chúa đã dựng nên.
Bài đọc một của Thánh Lễ, được trích từ sách Xuất Hành cho thấy những lời cảnh báo, nhắc nhở Dân Chúa sống công bình và bác ái với nhau: Nếu các ngươi ức hiếp mẹ góa con côi, thì cơn giận Ta sẽ bốc lên chống lại các ngươi. Trong bài đọc hai, thánh Phaolô khen ngợi các tín hữu Thêxalônica đã từ bỏ ngẫu tượng, để phụng sự Thiên Chúa và chờ đợi Con của Người: Quả thế, từ nơi anh em, Lời Chúa đã vang ra, không những ở Makêđônia và Akhaia, mà đâu đâu người ta cũng nghe biết lòng tin anh em đặt vào Thiên Chúa, khiến chúng tôi không cần phải nói gì thêm nữa.
Để có thể sống theo những gì Chúa dạy, chúng ta không thể tìm kiếm sức mạnh ở đâu khác, ngoài Chúa. Do đó, trong bài Đáp Ca, Thánh Vịnh 17, vịnh gia đã thân thưa cùng Chúa: Con yêu mến Ngài, lạy Chúa là sức mạnh của con; lạy Chúa là núi đá, là thành lũy, là Đấng giải thoát con. Cũng vậy, câu Tung Hô Tin Mừng mà các nhà phụng vụ đã chọn cho ngày lễ hôm nay là: Ai yêu mến Thầy, thì sẽ giữ lời Thầy. Cha Thầy sẽ yêu mến người ấy. Cha Thầy và Thầy sẽ đến với người ấy.
Trong bài Tin Mừng, Đức Giêsu đã trả lời cho nhà thông luật rằng: Tất cả Luật Môsê và các sách ngôn sứ đều tùy thuộc vào hai điều răn: Mến Chúa và yêu người. Để sống được giới răn yêu thương của Chúa, chắc chắn, tự sức mình chúng ta không thể thực hiện được. Chúng ta được phát xuất từ tình yêu sáng tạo của Thiên Chúa, và chúng ta sẽ quay về với Thiên Chúa nhờ tình yêu cứu độ của Người, cho nên, chúng ta phải quy hướng về Chúa: tìm nương ẩn nơi Chúa và cậy nhờ vào sức mạnh của Người.
Thiên Chúa sáng tạo muôn loài muôn vật là để tất cả cùng hiện hữu, và cùng tồn tại với nhau. Chúa mới là Chủ Tể, còn chúng ta là thụ tạo của Người, vì thế, chúng ta phải sống tâm tình Tin Cậy Mến đối với Chúa, và sống hòa hợp đối với nhau: yêu thương tha nhân và tôn trọng giữ gìn thiên nhiên vạn vật; yêu mến Chúa hết lòng, hết sức, trên hết mọi sự, và yêu thương tha nhân như chính mình, như chính Chúa đã yêu và thí mạng vì chúng ta.
Không có tình yêu nào cao cả hơn tình yêu của Người hy sinh tính mạng vì bạn hữu mình, chúng ta là bạn hữu của Thiên Chúa, nếu chúng ta biết yêu mến Chúa, và tuân giữ Lời Chúa, cũng như, không ngừng tìm kiếm Chúa, và cậy dựa vào sức mạnh của Người. Nếu chúng ta được soi sáng bởi tình yêu tự hủy, và tự hiến của Chúa, thì lòng yêu mến của chúng ta sẽ được thanh luyện khỏi những ích kỷ, và những toan tính hẹp hòi, lúc bấy giờ, chúng ta sẽ dâng hiến cho Chúa cách quảng đại, và trao tặng cho tha nhân cách nhưng không. Chúng ta nguyện xin Chúa ban cho mình: biết đặt hết lòng Tin Cậy Mến vào Chúa, và biết yêu chuộng những điều Chúa truyền dạy, để chúng ta có thể sống giới luật yêu thương của Chúa cách tốt đẹp như lòng Chúa ước mong. Ước gì được như thế!
Ngày 29 tháng 10: Lạy Mẹ Mân Côi! Khi cử hành Hy Tế Thánh Thể, Hội Thánh vâng theo lệnh truyền của Đức Kitô: “Hãy làm việc này mà nhớ đến Thầy”, thì Hội Thánh cũng đón nhận, cùng một lúc, lời của Mẹ: “Người bảo gì, thì cứ làm theo”. Mẹ đã sử dụng đức tin Thánh Thể của mình, trước khi Hy Tế Thánh Thể được thiết lập, bởi vì, Mẹ đã hiến dâng cung lòng trinh trong để cho Ngôi Lời nhập thể: có một mối tương quan mật thiết giữa tiếng “Fiat” của Mẹ, và tiếng “Amen” của chúng con khi lãnh nhận Mình Thánh Chúa. Sau tiếng “Fiat”, Ngôi Lời nhập thể trong cung lòng Mẹ; sau tiếng “Amen”, Chúa Giêsu Thánh Thể ngự vào tâm hồn chúng con. Xin cho chúng con biết bắt chước Mẹ: luôn khiêm nhường vâng phục thánh ý Chúa. Amen.
Emmanuel Nguyễn Thanh Hiền, OSB
GIỚI RĂN TRỌNG NHẤT
“Ngươi phải yêu mến Đức Chúa, Thiên Chúa của ngươi, hết lòng, hết linh hồn và hết trí khôn ngươi.” (Mt 22,34-40)
Suy niệm: Yêu mến một Thiên Chúa duy nhất hết lòng hết dạ, hết sức lực, là lời kinh rất quen thuộc người Do Thái vẫn đọc sáng tối hằng ngày. Lời kinh này được dân Chúa lặp lại mỗi ngày không chỉ để cầu nguyện, hay chỉ để nhắc nhở nhau phải ghi tạc vào lòng, thực thi giới răn Thiên Chúa, nhưng còn giúp định hướng ngày sống, toàn bộ đời mình vào Thiên Chúa. Chỉ có một Thiên Chúa duy nhất, là Đấng con người phải đặt để trên tất cả mọi sự, và lòng yêu mến Thiên Chúa ấy sẽ giúp người ta nhận ra việc phải làm để sống đẹp lòng Ngài. Nói khác đi, khi yêu mến Thiên Chúa trên tất cả mọi sự thì con người sẽ lắng nghe, thi hành mọi điều Thiên Chúa truyền dạy để tôn vinh Ngài.
Mời Bạn: Thánh Gio-an đã xác quyết rằng: “Ai yêu mến Thiên Chúa, thì cũng yêu thương anh em mình”… “vì ai không yêu thương người anh em mà họ trông thấy, thì không thể yêu mến Thiên Chúa mà họ không trông thấy” (Ga 4,20b-21). Bạn xét xem bạn đã yêu mến Thiên Chúa đủ để giúp bạn yêu thương người thân cận như Chúa muốn không? Nếu chưa, bạn làm gì để thêm lòng yêu mến Chúa hơn trong đời mình?
Sống Lời Chúa: Mỗi ngày bạn làm ít nhất một việc bác ái cho người thân cận để tỏ lòng yêu mến Chúa, chứ không vì một động lực nào khác.
Cầu nguyện: Lạy Chúa, cảm tạ Chúa đã yêu thương chúng con đến cùng. Xin giúp chúng con ngày càng cảm nghiệm sâu hơn về tình yêu ấy. Nhờ đó, chúng con nỗ lực gắn kết với Chúa mỗi ngày, biết sống yêu thương, quảng đại với mọi người để làm vinh danh Chúa. Amen.
ĐIỀU RĂN LỚN NHẤT
Chúa Nhật 30 Thường Niên năm A: Mt 22, 34-40
Suy niệm
Luật Cựu Ước gồm 613 điều: 365 điều cấm làm và 248 điều phải làm. Giữa một rừng điều răn như thế, người thông luật đã hỏi Đức Giêsu: “Điều răn nào trọng nhất trong Luật Môsê?”. Ngài đã trả lời bằng một câu trong kinh Shema mà người Do thái đọc mỗi ngày, và một câu trong Sách Thứ luật là: phải yêu mến Thiên Chúa hết mình (Tl 6, 5), và yêu thương tha nhân như chính mình. (x. Lv 19, 18). Tất cả mọi điều răn được tóm trong một động từ “Yêu”. Tình yêu là cốt lõi của đời Kitô hữu, vì Thiên Chúa là Tình Yêu (x. 1 Ga 4,8).
Yêu và được yêu là nhu cầu tối hảo chi phối toàn diện đời sống làm người. Nơi mỗi người chỉ có một tình yêu duy nhất dành cho cả Thiên Chúa và cho mọi người. Sự tóm gọn này xuất hiện rõ rệt nơi thánh Gioan, là chuyên gia nói về “yêu”, mà thường không phân biệt đâu là yêu Thiên Chúa và đâu là yêu tha nhân. Tình yêu mến Thiên Chúa và yêu thương tha nhân trong chúng ta đã hòa quyện nên một Vì thế, không thể yêu mến Thiên Chúa mà không yêu thương tha nhân, “vì ai không yêu thương người anh em mà họ trông thấy, thì không thể yêu mến Thiên Chúa mà họ không trông thấy.” (1Ga 4, 20).
Ai cũng muốn yêu và muốn được yêu, nhưng mấy ai đã tập yêu và biết yêu? Yêu là bước vào một khung trời bao la luôn tươi mới, là mở ra một chặng đường dài trong sự dấn thân và không ngừng chinh phục chính mình. Đó là điều ít ai ý thức được nên thường lầm lạc và gây vấp phạm khi yêu. Chúng ta chẳng bao giờ thấy mình có thể yêu cho đủ, vì tình yêu vẫn luôn vẫy gọi ở phía trước, và đưa bước ta đi qua những nẻo đường luôn mới lạ. Giới hạn tình yêu là bóp chết tình yêu.
Đối với Kitô hữu, tiếp nhận Thiên Chúa và tiếp nhận tha nhân cũng như nhau (x. Mt 10, 40). Càng yêu thương tha nhân càng chứng tỏ mình yêu mến Thiên Chúa. Làm ơn cho tha nhân là làm cho chính Chúa. Mình với Chúa và tha nhân là một trong nhau, hay nói cách khác là Ba trong Một. Tình yêu Chúa mời ta mở lòng ra để đón nhận những tư duy mới, các khả năng mới như một cách thức của Lời Chúa. Khép kín trước thực tại hay bất cứ ai, là khép kín khả năng có thể tái sinh chính mình. Không thể rút lui khỏi cuộc đời để đi tìm kiếm Chúa.
Cần nghe tiếng Chúa nơi tiếng người khác, thấy bóng dáng Chúa nơi anh em, biết ý Chúa qua ý người bên cạnh, phục vụ Chúa bằng phục vụ tha nhân, sống với Chúa qua việc sống với mọi người. Chính nơi mỗi người, dù với diện mạo tầm thường và tính cách hèn kém, Thiên Chúa vẫn luôn có thể tỏ lộ cho ta huyền nhiệm của Ngài. Ta nên kính trọng và tập nhìn mọi người anh em bằng con mắt đức tin, để cảm nhận sự hiện diện của Chúa đang sống động trong từng người, và Ngài luôn có những điều muốn nói với ta trong mọi hoàn cảnh.
Người ta tìm thấy trong trang nhật ký cuối cùng của một vị tu sĩ già khi qua đời như sau: “Tôi đi tìm kiếm linh hồn tôi, nhưng tôi không thấy. Tôi đi tìm Thiên Chúa, nhưng Thiên Chúa vượt khỏi tầm tay tôi. Tôi đi tìm người anh em tôi, tôi đã gặp Chúa và linh hồn tôi”. Qua đó ta hiểu được khi từ chối tha nhân cũng là từ chối Thiên Chúa. Con người không thể gặp gỡ và yêu mến Thiên Chúa một cách mơ hồ, mà là nơi chính tha nhân. Thiên Chúa và tha nhân hòa hợp làm một trong cõi lòng ta. Ta yêu tha nhân trong Chúa, và yêu Chúa nơi tha nhân. Cầu nguyện là đặt mình trong Chúa để có thể yêu tha nhân đến vô cùng.
Trong Chúa, ta nhận ra tha nhân là anh em con một Cha, là hình ảnh Đức Kitô đang lê bước trong đời. Trong Chúa, ta nhận ra phẩm giá của một người, dù đó là một thai nhi, một phạm nhân hay người mất trí. Tình yêu mến Chúa đích thực luôn đưa ta đến với cuộc sống của anh em. Tình yêu thương anh em chân thực lại đưa ta đến bên Chúa, để kín múc nơi Ngài nguồn sinh lực hầu tiếp tục hiến trao. Cuối cùng tình yêu ấy quay trở về với chính Thiên Chúa như cùng đích tối hậu của nó, và như vậy phát sinh sự “hợp nhất” toàn hảo, mà Đức Kitô đã thực hiện giữa Thiên Chúa, chính Ngài và các kẻ tin (x. Ga 17, 21...).
Tóm lại, trong Đức Giêsu Kitô, Thiên Chúa và tha nhân đã hòa quyện làm một trong trái tim tôi. Yêu là ra khỏi cái tôi đóng kín và có khả năng cho đi chính mình. Con đường tình yêu là con đường dành cho những người thánh thiện, dám đặt Chúa lên trên hết, và dám cúi xuống để phục vụ anh chị em. Tình yêu đích thực biến tha nhân thành “một nửa của hồn tôi”. Tình yêu ấy làm cho chúng ta nên giống Đức Kitô, Đấng “yêu mến các kẻ thuộc về Ngài cho đến cùng” (Ga 13, 1).
Cầu nguyện
Lạy Thiên Chúa là Cha!
Cha đã yêu con trước từ muôn thuở,
đến bây giờ muôn kiếp chẳng hề vơi,
dù can qua hay vật đổi sao dời,
tình Cha vẫn rạng ngời cao sáng mãi,
cho con luôn hy vọng ở ngày mai.
Ngày hôm nay Cha gọi con vào đời,
không phải để làm được những điều chi,
mà là để con sống một cuộc tình,
là cuộc tình của chính Chúa Giê-su,
vì yêu thương nhân loại đã hiến mình.
Ai cũng thích yêu và muốn được yêu,
bởi vì là hạnh phúc của đời người,
con chưa thể nói được mình biết yêu,
nếu như con đã chưa từng được yêu.
Nhưng nếu như đời con muốn được yêu,
con cần phải trở nên thật đáng yêu,
để được yêu và biết yêu hơn nữa,
chứ không thể lần lữa hay chần chừ.
Xin dạy con mở rộng trái tim mình,
yêu cuộc đời yêu vạn vật khắp nơi,
yêu tha nhân như Chúa đã gọi mời,
yêu cao vời như Chúa đã yêu con.
Con chẳng thể làm được việc lớn lao,
như bao người có tài cao đức trọng,
cũng chẳng dám mơ cao hay ước rộng,
chỉ biết làm điều nho nhỏ Chúa mong.
Đó chính là tha thiết sống tình yêu,
để con được dâng hiến Chúa thật nhiều,
là điều mà đời con luôn còn thiếu,
nên con chưa giống Chúa được bao nhiêu,
xin cho con một tình mến cao siêu,
để mai ngày đạt tới phúc thiên triều. Amen.
Lm. Thái Nguyên
Chúa nhật tuần lễ 30 thường niên
Lm. Phêrô Trần Bảo Ninh
Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Matthêu. (Mt 22, 34-40)
Khi ấy, những người biệt phái nghe tiếng Chúa Giêsu đã làm cho những người Sađốc câm miệng, thì họp nhau lại, đoạn một người thông luật trong nhóm họ hỏi thử Người rằng: “Thưa Thầy, trong lề luật, giới răn nào trọng nhất?”
Chúa Giêsu phán cùng người ấy rằng: “Ngươi hãy yêu mến Chúa là Thiên Chúa ngươi hết lòng, hết linh hồn và hết trí khôn ngươi. Ðó là giới răn thứ nhất và trọng nhất. Nhưng giới răn thứ hai cũng giống giới răn ấy là: Ngươi hãy yêu thương kẻ khác như chính mình ngươi. Toàn thể Lề luật và sách các Tiên tri đều tóm lại trong hai giới răn đó”.
Suy niệm
Con người là một tuyệt tác của Tạo Hóa, bởi mang trên mình, trước là hình ảnh của Tạo Hóa, bên cạnh đó là hơi thở, sự sống của Ngài. Tất cả những gì tốt đẹp và cần thiết cho một sinh vật tồn tại, đều có dấu ấn của Tạo Hóa. Kinh Thánh cho biết, trước khi tạo dựng con người Thiên Chúa đã suy nghĩ rất nhiều, vì thế, sự hiện hữu của con người trong thế giới này, trong công trình tạo dựng của Ngài, quả thực là rất quan trọng. Vì thế, khi thiết lập những luật lệ cho con người sống tốt hơn, Ngài quan tâm đến giá trị của họ, Ngài đề nghị con người hãy đón nhận và sống với nhau bằng tình yêu thương, tôn trọng và bảo vệ lẫn nhau, biết giúp nhau khám phá ơn gọi làm người của mình và sống tử tế với nhau mỗi ngày. Phụng vụ Lời Chúa tuần lễ 30 thường niên, là những tâm tình của Thiên Chúa gợi nhắc con người hãy biết sống với nhau bằng sự trân trọng và yêu thương lẫn nhau.
Trong hành trình trở về quê hương của người Do-thái, Thiên Chúa chính thức nhận họ là dân riêng của Ngài, Ngài đã cúi xuống, ký với họ một giao ước, từ giao ước đó, họ trở thành dân riêng của Ngài, còn Ngài, sẽ là Đấng duy nhất họ tôn thờ, sẽ dẫn dắt và bảo vệ họ, nếu họ là những người trung tín: “Ðây Chúa phán: “Ngươi chớ làm phiền lòng và ức hiếp khách ngoại kiều: vì các ngươi cũng là khách ngoại kiều ngụ trong đất Ai-cập. Các ngươi đừng làm hại cô nhi quả phụ. Nếu các ngươi hà hiếp những kẻ ấy, họ sẽ kêu thấu đến Ta, và chính Ta đã nghe tiếng họ kêu van. Ta sẽ nổi cơn thịnh nộ, sẽ dùng gươm giết các ngươi, vợ các ngươi sẽ phải goá bụa, và con cái các ngươi sẽ phải mồ côi”. Từ giao ước đó, Thiên Chúa yêu cầu họ phải tôn trọng và yêu thương mọi người, dù đó là con cái trong nhà hay là người ngoài gia đình dân riêng. Tất cả mọi người đều được Thiên Chúa yêu thương, chăm sóc và bảo vệ, vì thế, là con người, ai cũng có bổn phận và trách nhiệm yêu thương và tôn trọng lẫn nhau trong tình liên đới huynh đệ.
Dù phải đối diện với muôn vàn khó khăn nhất định, nhưng con cái Giáo hội tại cộng đoàn The-xa-lo-ni-ca đã cố gắng gìn giữ và gia tăng tinh thần sống đạo rất tích cực. Trước những gương sáng trong tương quan tình người, thánh Phaolô rất tự hào và coi những mẫu mực đó là nhân tố tác động trực tiếp tới anh chị em chưa cùng niềm tin: “Vì từ nơi anh em, lời Chúa vang dội không những trong xứ Macêđônia và Akaia, mà còn trong mọi nơi; lòng tin của anh em vào Thiên Chúa đã quá rõ rồi, đến nỗi chúng tôi không còn nói thêm làm gì nữa. Vì người ta thuật lại việc chúng tôi đã đến với anh em thế nào, và anh em đã bỏ tà thần trở về với Thiên Chúa làm sao để phụng thờ Thiên Chúa hằng sống và chân thật, để trông đợi Con của Người từ trời mà đến, “Ðấng mà Người đã làm cho từ cõi chết sống lại”, là Ðức Giêsu, Ðấng đã giải thoát chúng ta khỏi cơn thịnh nộ sắp đến”. Lời nói lung lay, gương bày lôi cuốn, con cái cộng đoàn này đã gắn bó với nhau bằng tình yêu thương, một tình yêu phóng chiếu sự gắn bó giữa Ba Ngôi Thiên Chúa. Tình huynh đệ cộng đoàn sẽ là sức mạnh giúp nhau giữ vững niềm tin trước mọi sóng gió của biển đời.
Thiên Chúa trao cho con người những luật lệ, để uốn nắn, để hướng dẫn con người luôn đi trong chính lộ. Hơn nữa, Ngài không muốn con người tuân giữ các lề luật có tính cách lý thuyết, hay hình thức bên ngoài: “Khi ấy, những người biệt phái nghe tiếng Chúa Giêsu đã làm cho những người Sađốc câm miệng, thì họp nhau lại, đoạn một người thông luật trong nhóm họ hỏi thử Người rằng: “Thưa Thầy, trong lề luật, giới răn nào trọng nhất?”. Chúa Giêsu phán cùng người ấy rằng: “Ngươi hãy yêu mến Chúa là Thiên Chúa ngươi hết lòng, hết linh hồn và hết trí khôn ngươi. Ðó là giới răn thứ nhất và trọng nhất. Nhưng giới răn thứ hai cũng giống giới răn ấy là: Ngươi hãy yêu thương kẻ khác như chính mình ngươi”. Thiên Chúa mong chờ nơi con người thái độ giữ luật và khởi đi từ luật lệ, họ đến với anh chị em mình bằng trái tim, bằng tấm lòng và bằng sự trân trọng. Vẻ đẹp của Thiên Chúa hội tụ nơi con người, hơn nữa, Thiên Chúa còn đưa con người vào trong chổ nhất nơi trái tim của Ngài. Ngài đã yêu thương họ và yêu thương đến cùng, đến nỗi đã ban người Con duy nhất của Ngài cho con người. Vì thế, Ngài chờ đợi nơi con người một thái độ sống tích cực, đặc biệt có yêu thương và tôn trọng tha nhân được, họ mới có thể vươn lên để tin tưởng, yêu mến và gặp gỡ Thiên Chúa. Từ đây, con người không chỉ gặp gỡ Thiên Chúa trên trời, trong các nghi thức tôn giáo, trong các bí tích, nhưng họ còn gặp gỡ Thiên Chúa nơi những người nghèo, những người già cả, những người bị bỏ rơi ngoài xã hội, những em nhỏ bị vứt vào sọt rác cuộc đời.
Một xã hội đang đề cao nhân quyền, đề cao những giá trị tích cực nơi con người, đó là những điểm tích cực, ngược lại, sử dụng những hóa chất đem vào thức ăn, đồ dùng, sử dụng trí thông minh của thế gian để lừa đảo, cướp bóc hay bớt xén trong công ăn việc làm hay buôn bán, có phải là những hành động chống lại quyền của con người, đi ngược lại với những giá trị tối thiểu của quyền con người. Trong một xã hội, khi trình độ dân trí còn khiêm tốn, người ta đưa ra muôn vàn luật lệ thiếu tính nhân văn, thiếu sự công bằng, tất cả như đang lợi dụng lòng tốt của anh chị em để trục lợi cá nhân. Bao nhiêu câu chuyện thương tâm đã và đang xảy ra bên lề cuộc sống, trong đó có những gương xấu của một số anh chị em từ các tôn giáo cũng như trong gia đình mình, đã đưa biết bao gia đình tan nát, mất người thân vì dịch bệnh, vì mong được đoàn tụ gia đình. Nhân danh luật pháp để bảo vệ quyền con người, nhưng thực chất là đang gây ra những thảm họa cho chính đồng loại, trong đó có cả người trong gia đình mình.
Giáo hội đang nhóm họp để tìm ra những con đường, những phương cách giúp con người tìm thấy những giá trị căn bản của quyền làm người, hơn nữa, còn giúp con người xác định vị thế của mình trong cộng đoàn, trong gia đình Giáo hội. Mẹ Giáo hội như một người cha đang dõi theo từng bước chân của con cái, bên cạnh đó, con cái cũng có những bổn phận giữ gìn gia đình, chăm sóc mọi thành viên và bảo vệ những giá trị cơ bản của gia đình, thế mà, những đòi hỏi, những yêu sách, những quyền bính của Cha mẹ đang bị lên án, đang bị yêu sách sửa đổi và xa hơn là đòi hỏi Mẹ Giáo hội phải lắng nghe và thực hiện những gì con cái yêu cầu. Chúa Thánh Thần vẫn hoạt động giữa lòng thế giới, trong lòng Giáo hội, lắng nghe tiếng nói của Chúa Thánh Thần để sống các Thiên luật là một đòi hỏi cấp thiết. Chúa Thánh Thần đang dùng những người nghèo, những người khổ đau, nói với những bậc quyền cao chức trọng về chương trình của Ngài. Con người hôm nay có đủ khiêm tốn và chân thành, ngồi lại với nhau để nghe Chúa Thánh Thần chỉ dạy, để nghe Ngài nói về tội lỗi của con người trong tương quan đối với tha nhân.
Tinh thần Hiệp hành được khơi gợi để khởi đầu một hành trình mới của Chúa Thánh Thần, tất cả như các cánh cửa được mở toang cho mọi người bước vào, và tái xây dựng lại tình huynh đệ cộng đoàn, nhưng tinh thần đó còn được duy trì, được thực hiện nơi các cộng đoàn xứ đạo, các cộng đoàn tôn giáo nữa không, hay tất cả chỉ dừng lại nơi một số tài liệu, một số biên bản hội nghị, sau đó mọi nếp nhăn cũ kỹ lại cứ là nếp nhăn theo lối mòn, mọi quyền bính ở đâu, lại trở về nơi nó đang ngự trị. Giáo hội luôn cố gắng từng ngày đổi thay, để con cái có thể xích lại gần nhau hơn, nhưng thực tế, con người chỉ thích giữ lại cho mình chiếc ghế quyền lực và an toàn, họ không muốn rời xa nơi bảo đảm cho cái vỏ bọc của mình, do đó, Thiên Chúa muốn con người hướng về chính sự hiện hữu của con người để sống và giữ luật, chứ đừng vì luật, để rồi bao nhiêu người phải đau khổ, tuyệt vọng và quyền làm người của họ bị hủy hoại luôn.
Lạy Chúa, chúng con biết những lề luật Chúa dạy nhằm giúp con người nhận ra hình ảnh và sự hiện diện của Chúa nơi tha nhân, xin giúp chúng con biết tôn trọng anh chị em không chỉ là công thức, lý thuyết, nhưng là những gương sáng và thái độ sống chân thành. Có yêu thương tha nhân như chính mình, mới có thể gặp gỡ được Thiên Chúa, để tin thờ và phó thác vào Ngài, xin giúp chúng con sống quảng đại hơn với tha nhân, bao dung với mọi người và biết chia sẻ, biết cảm thông và đón nhận nhau như anh chị em cùng một Cha, cùng một gia đình. Amen.
SỐNG ĐẠO YÊU THƯƠNG
(Chúa Nhật XXX TN A) - Lm. Giuse Nguyễn Văn Nghĩa – Ban Mê Thuột
Kitô hữu chúng ta không ít lần được nghe diễn giải về giới luật yêu thương là mến Chúa và yêu người. Chúa Giêsu đã lấy lại lời Cựu Ước và khẳng định: “Ngươi hãy yêu mến Đức Chúa, Thiên Chúa của ngươi, hết lòng, hết linh hồn và hết trí khôn ngươi. Đó là điều răn trọng nhất và điều răn thứ nhất”(Mt 22,38). Đã là điều răn đứng đầu và trọng nhất thì chỉ có một. Xét như loài thụ tạo thì nghĩa vụ thờ phượng Đấng Tạo Thành là nghĩa vụ hàng đầu và không có gì có thể thay thế. Nếu nhìn nhận mọi sự chúng ta đang có, đang là, đều do bởi lãnh nhận từ trên cao, thì việc thần phục Đấng Tạo Thành là chuyện mang tính sống còn. Nếu Chúa rút hơi lại thì không có loài nào được tồn tại.
Thiên Chúa không chỉ nhận chúng ta làm con theo nghĩa được dựng nên giống hình ảnh của Người mà còn nhận chúng ta làm nghĩa tử trong Con Một chí ái của Người là Đức Giêsu Kitô. Con người là chi mà Chúa đoái trông (x.Tv 8). Loài người là gì mà Chúa lại phó ban Con Một. Tất thảy chỉ vì Chúa muốn thông phần hạnh phúc cho chúng ta mà thôi. Như thế bổn phận yêu mến Thiên Chúa hết lòng, hết trí khôn, hết sức lực là bổn phận liên hệ đến phần phúc loài người chúng ta.
Điều răn thứ hai là yêu thương tha nhân như chính mình. Chúa Giêsu nói điều răn thứ hai “cũng giống” điều răn thứ nhất. Cái từ “giống” rất dễ bị hiểu lầm là tương đương, là ngang bằng. Tuy nhiên khi nói đến trạng thái “giống” là nói đến một sự phản ánh có điểm quy chiếu. Người ta nói cái hình, cái ảnh giống với người, với vật, với cảnh, chứ không nói ngược lại rằng người, vật, cảnh giống với hình, với ảnh. Tương tự như thế, người ta nói đứa con giống người cha chứ không bao giờ nói người cha giống đứa con. Như thế người cha là nguồn, là điểm quy chiếu của sự được gọi là “giống”.
Với hệ luận như trên thì điều răn thứ nhất là yêu mến Thiên Chúa chính là nguồn, là điểm quy chiếu cho giới răn thứ hai là yêu người. Chính nhờ yêu mến Thiên Chúa hết lòng, hết sức, hết trí khôn, vì Người là Cha toàn năng chí ái nên chúng ta mới có thể yêu mến nhau như anh chị em. Trong tình yêu mến Thiên Chúa, nhờ lòng yêu mến Thiên Chúa và bởi việc yêu mến Thiên Chúa, chúng ta mới có thể yêu thương tha nhân cho dù họ dễ thương hay đáng ghét, cho dù làm ơn, làm phước cho ta hay làm hại và thù ghét chúng ta… (x.Mt 5,43-48).
Có đó một số người nói rằng mến Chúa thì dễ còn yêu người thì quả là khó. Một sự “biện bạch” xem ra gần với đời thường và có vẻ mang tính hiện sinh nhưng lại hơi lệch chuẩn. Sự lệch chuẩn ở đây là nơi cách hiểu về đạo mến Chúa, vì người ta những tưởng rằng tuân giữ một vài hành vi tế tự, một vài nghi lễ thờ phượng bên ngoài là đã giữ đạo mến Chúa. (vd: đọc kinh, tham dự Thánh Lễ…).
Quả thật, trong thực tế, sống đạo yêu người cũng không phải dễ dàng. Chúng ta có thể không ngược đãi và áp bức khách ngoại kiều, mẹ goá, con côi, có thể cho vay mượn mà không chú trọng đến lãi lời, có thể trả áo choàng người nghèo cầm cố trước khi đêm về để họ có cái mà đắp ấm, cũng có thể gặt lúa, hái tiêu, cà phê mà không mót phần rơi vải, nhằm để cho người nghèo mót lượm (x.Lv 19). Tuy nhiên, để yêu thương người không mấy dễ thương, yêu thương người đang hành khổ, thù ghét, làm hại chúng ta thì không dễ chút nào. Làm sao chúng ta có thể yêu thương họ như chính mình đây? Ngay cả những người cùng chung niềm tin, tôn giáo mà vẫn không thiếu người thú nhận rằng đạo thì con giữ đạo nhưng con không thể làm hoà hay tha thứ cho mấy cái người làm hại con, làm hại gia đình chúng con… Tuy nhiên nếu chúng ta thực tâm giữ giới răn thứ nhất thì sẽ có khả năng thực thi giới răn thứ hai. Vấn đề là giữ giới răn thứ nhất như thế nào?
Thiên Chúa là Đấng không ai thấy bao giờ. Nhưng Người đã nên hữu hình nơi Đức Giêsu Kitô. Ai thấy Chúa Kitô là thấy Chúa Cha (x.Ga 14,9). Và yêu mến Chúa Kitô là yêu mến Thiên Chúa. Yêu mến Chúa Kitô là hãy ở lại trong tình yêu của Người và hãy giữ giới răn của Người (x.Ga 14 23-24). “Hãy mặc lấy tâm tình của Đức Kitô” (x.Pl 2,5). Đây chính là chìa khoá để thánh tông đồ dân ngoại sống giới răn thứ nhất và nhờ đó mà thực thi giới răn thứ hai.
Vì biết cùng chung cha mẹ nên người ta nhận nhau là anh chị em, chứ không phải vì đã nhận nhau làm anh chị em nên mới biết mình cùng chung một mẹ cha. Trong tình yêu, nhiều điều như nghịch lý vẫn hiện hữu. Dù không thể đòi hỏi và không có quyền đòi hỏi rằng khi anh chị em thương nhau là đã yêu cha mẹ, nhưng chính cha mẹ tự nhận lấy việc con cái yêu thương nhau là cách thế tốt đẹp mà chúng tỏ bày lòng hiếu thảo với mình. Là Tình Yêu, Thiên Chúa đã nhận việc loài người chúng ta yêu thương nhau là một phương thế yêu thương Người cách tốt đẹp. Chúa Kitô đã nói rõ chân lý này trong dụ ngôn ngày cánh chung (x.Mt 25,31-46).
Để thực thi đạo mến Chúa - yêu người thì cần phải biết Thiên Chúa, một sự “biết” theo nghĩa Thánh Kinh đó là gắn bó nên một với Người. Để gắn bó với Thiên Chúa thì không gì hơn hãy ở lại trong tình yêu của Chúa Giêsu Kitô, Đấng đã vắt kiệt giọt máu cuối cùng từ Trái tim cực thánh vì chúng ta, để cho chúng ta được thứ tha tội lỗi, được hoà giải với Cha trên trời và được hưởng hạnh phúc vĩnh hằng. Ở lại trong tình yêu của Chúa Kitô thì dần dà chúng ta sẽ mặc lấy tâm tình của Đấng cứu độ mà hết tình yêu thương phục vụ tha nhân cho đến cùng. Ngoài các giờ kinh nguyện, ngoài các buổi tham dự Phụng vụ, thì thiết nghĩ rằng nếu mỗi ngày chúng ta giữ tỉnh lặng khoảng năm, mười phút hay lâu hơn một chút để kết hiệp với Chúa Giêsu thì sẽ giúp chúng ta nhiệt thành yêu mến Chúa trên hết mọi sự và yêu thương tha nhân như chính mình cách hữu hiệu hơn.