BAN NGHỆ THUẬT THÁNH BIÊN BẢN CUỘC HỌP ĐẦU TIÊN
BAN NGHỆ THUẬT THÁNH GIÁO PHẬN BANMÊTHUỘT
CHỦ NHẬT 28-10-2007
I. Địa điểm và thời gian:
- Tại Phòng khánh tiết Toà Giám Mục, 104 Phan Chu Trinh, Tp. Buônmathuột.
- Vào lúc 8g00 ngày Chủ nhật 28 tháng 10 năm 2007.
Đây là cuộc họp đầu tiên của Ban Nghệ Thuật Thánh Giáo Phận BMT.
II. Thành phần tham dự:
1. Linh mục
- Cha Gioan Gioan Bùi Quang Đạo
- Cha Giuse Đỗ Minh Hiển
- Cha JB. Phạm Thế Truyền (UBPT/GP)
2. Nữ tu:
- Sr. Anna Phạm Thị Kim Huệ, Dòng Thánh Phaolô
- Sr. M. Matta Nguyễn Thị Minh Chánh, Dòng Nữ Vương Hòa Bình
- Sr. M Têrêxa Nguyễn Thị Ngọc Uyên, Dòng Nữ Vương Hòa Bình
- Sr. M.Modesta Phạm Thị Kim Hương (UBPT/GP)
3. Giáo dân:
- Kiến Trúc Sư Bùi Gia Kỳ
- Kỹ sư Laurensô Lê Dũng
- Nhà giáo Antôn Nguyễn Văn Hành
- Nhiếp ảnh gia Antôn Nguyễn Hữu Thuần
- Nhà Thiết Kế Đồ Họa Vinh Sơn Đỗ Kim Châu
- Họa Sĩ Giuse Lương Hải Sơn
Chủ toạ: Cha Gioan Bùi Quang Đạo
Thư ký: Nhà Giáo Antôn Nguyễn Văn Hành.
III. Tổ chức Ủy Ban Nghệ Thuật Thánh Giáo Phận:
Sau phần nghi thức khai mạc, Hội nghị đã thảo luận ngay về phương án tổ chức Ủy Ban và đã nhất trí đồng thuận như sau:
1. Ban Điều hành chung:
- Trưởng ban: Cha Gioan BÙI QUANG ĐẠO
(do ĐGM Giám Quản bổ nhiệm từ ngày 30-08-2006).
- Phó ban: Cha Giuse ĐỖ MINH HIỂN
- Thư ký: Nhà giáo Antôn NGUYỄN VĂN HÀNH
2. Bốn Tiểu ban chuyên môn:
1. Ban Kiến thiết – xây dựng:
Trưởng ban: KTS. Phêrô BÙI GIA KỲ
Phó ban: KS. Laurensô LÊ DŨNG
Ủy viên: Sr. Anna PHẠM THỊ KIM HUỆ
Ủy viên: KS. Tiến sĩ Dom. Savio PHẠM CAO HÙNG (Australia).
2. Ban Mỹ thuật:
Trưởng ban: Thiết kế đồ họa Vinh Sơn ĐỖ KIM CHÂU
Phó ban: Họa sĩ Giuse LƯƠNG HẢI SƠN
3. Ban trang trí:
Trưởng ban: Sr. M. Matta NGUYỄN THỊ MINH CHÁNH
Phó ban: Sr. M. Têrêxa NGUYỄN THỊ NGỌC UYÊN
4. Ban phim ảnh:
Trưởng ban: Nhiếp ảnh gia Antôn NGUYỄN HỮU THUẦN
Phó ban: Nhiếp ảnh gia Antôn NGUYỄN HƯƠNG PHONG
N.B: Tùy theo nhu cầu, mỗi Tiểu ban có thể mời thêm các ủy viên khác nữa.
IV. Đường hướng hoạt động:
1. Tìm hiểu, học hỏi, nghiên cứu về NTT để hướng dẫn, bảo tồn và phát triển NTT.
Liên kết với các Kiến Trúc sư, Kỹ Sư, các Nghệ nhân, các chuyên viên giám sát công trình và vật liệu xây dựng… người Công giáo trong (và ngoài) Giáo phận khi cần thiết.
Thẩm định và góp ý về các đồ án kiến trúc trong Giáo Phận, để tham vấn ý kiến cho Bề trên Giáo Phận trước khi Ngài cấp phép xây dựng.
Góp phần tìm hiểu nhu cầu và sắp xếp thời điểm xây dựng nhà thờ trong Giáo Phận theo một trình tự thích hợp để có thể huy động tập trung nguồn vốn trong Giáo Phận cho những công trình trọng điểm (để tránh bị phân tán vì quá nhiều công trình xây dựng xin tài trợ trong một lúc).
Giúp thiết kế mỹ thuật và trang trí trong nhà thờ những dịp lễ đặc biệt của Giáo Phận khi được yêu cầu.
Ghi lại bằng hình ảnh (chụp hình, quay phim. . . ) các công trình kiến trúc thánh đường, nhà xứ, Trung Tâm hành hương, thắng cảnh. . . trong Giáo Phận, để làm tư liệu cho Nhà Truyền Thống, cho kỷ yếu, triển lãm về Giáo Phận.
V. Huấn dụ của Đức Giám Mục Giám Quản Giáo Phận
Lúc 9 giờ, Uỷ Ban Nghệ Thuật Thánh chào đón Đức Giám Mục Phaolô NGUYỄN VĂN HÒA, Giám Quản Tông Tòa Giáo Phận. Cha Trưởng Ban chào mừng Đức Cha và giới thiệu các thành viên trong UBNTT, đồng thời trình bày về đường hướng hoạt động của Ủy ban, sau đó kính mời Đức Cha ban huấn dụ.
Qua lời huấn dụ rất thân tình và cởi mở, Đức Cha nhấn mạnh đến các điểm sau:
* Nghệ thuật thánh nhằm giúp con người hướng đến Thiên Chúa chứ không chỉ là nghệ thuật “vị nhân sinh” (chỉ để phục vụ cho con người).
* Nghệ thuật thánh liên kết chặt chẽ với Phụng vụ nhằm phục vụ nhu cầu tôn thờ Thiên Chúa và thánh hoá nhân loại để giúp nâng tâm hồn lên Thiên Chúa.
* Ban Nghệ thuật thánh cần hỗ trợ cho những nơi có nhu cầu xây dựng nhà thờ, nhà nguyện: về đồ án kiến trúc, về sự sắp đặt nơi cung thánh và trang trí trong nhà thờ đúng theo tinh thần phụng vụ, cũng như giúp thiết kế các mẫu lễ phục vừa đẹp, vừa phù hợp.
* UBNTT nên nghiên cứu nghệ thuật kiến trúc, hội họa, điêu khắc mang bản sắc dân tộc và bảo tồn bản sắc văn hoá Tây Nguyên… Đồng thời, cần quan tâm đến việc gìn giữ, tu bổ những công trình nghệ thuật tôn giáo đang có trong Giáo phận.
Đức Cha kết thúc bài huấn dụ lúc 9g30. Cha Trưởng Ban cảm ơn sự hướng dẫn rất thiết thực và cụ thể của Đức Cha, và hứa sẽ nỗ lực cố gắng thực hiện theo sự hướng dẫn của Ngài.
VI. Ý kiến đề xuất:
- KTS Bùi Gia Kỳ:
+ Nên tổ chức những cuộc thi kiến trúc thánh đường, để lựa chọn đồ án khả thi.
+ TGM nên lợi dụng giá trị kiến trúc của ngôi nhà thờ TGM đã được đánh giá là di tích văn hoá của Tây Nguyên, để lập một nhà truyền thống bảo tồn văn hoá các Dân Tộc, để có thể phục vụ khách tham quan khi đến Buôn Ma Thuột muốn tìm hiểu về văn hoá Tây Nguyên.
- Nữ tu Minh Chánh:
+ Đề nghị UBNTT khi có dịp thuận lợi nên tổ chức tham quan Bảo tàng Biệt Điện, để học hỏi cách trang trí, trình bày, nội dung thuyết minh về văn hoá của các Dân tộc Tây Nguyên. Cũng là cơ hội nhằm nghiên cứu thêm cho công việc thành lập nhà truyền thống bảo tồn văn hoá Tây Nguyên của Giáo Phận và Hội Dòng sau này.
+ Hãy bắt đầu công việc sưu tập sớm, sự hình thành ban đầu này là cơ sở giúp cho nhiều người khác sẵn sàng đóng góp những đồ vật cổ, quý hiếm mà họ có.
- Nt. Anna Phạm Thị Huệ:
+ Giáo phận cần có phòng truyền thống.
+ Ngôi nhà nguyện TGM nên có hướng khắc phục khác để giữ lại được mái ngói cũ thì tốt hơn, vì mái ngói cũ, rêu phong mới nói lên được giá trị của thời gian. Màu sắc của ngói mới không phù hợp với tổng thể ngôi nhà cũ. (KTS Kỳ đề nghị sơn mái ngói (bằng một loại sơn đặc biệt chuyên dùng sơn ngói) để tạo nên màu sắc hài hòa với nhà cũ).
+ Nhà nguyện TGM là công trình kiến trúc mang bản sắc Tây nguyên của các nữ tu Bénédictines đã hơn 50 năm qua, mãi gần đây Giáo phận mới có một vài ngôi thánh đường phảng phất nét kiến trúc Tây Nguyên, điều này cho thấy sự quan tâm của chúng ta về văn hóa Tây Nguyên còn rất hời hợt.
- KS. Lê Dũng:
+ Đề nghị UBNTT nên có danh sách, số liệu, hiện trạng, nhu cầu xây dựng nhà thờ của Giáo Phận, hồ sơ xây dựng, bản vẽ thiết kế để đáp ứng cho công việc qui hoạch và xây dựng sau này.
- Cha JB. Phạm Thế Truyền:
+ Cần sớm sưu tầm các cổ vật quý hiếm ở Tây Nguyên, tìm hiểu xuất xứ từng loại.
+ Nghiên cứu kỹ Phụng vụ để hiểu rõ ý nghĩa từ nghi lễ đến lễ phục đúng tinh thần Phụng vụ của Giáo Hội.
+ Chụp và lưu giữ hình các nhà thờ trong Giáo Phận.
VII. Lịch trình sinh hoạt của UBNTT
Định kỳ: Họp hằng tháng vào lúc 8 giờ, ngày thứ bảy, tuần thứ hai hoặc thứ ba trong tháng, tại Toà Giám Mục. Ban Điều Hành sẽ thông báo cụ thể ngày họp qua điện thoại hoặc E-Mail.
Bất thường: UBNTT có thể họp cấp thiết do Cha Trưởng Ban triệu tập.
Các Tiểu ban tùy nhu cầu có thể họp tại địa điểm thuận lợi khác do trưởng tiểu ban triệu tập.
VIII. Kết thúc:
Buổi họp mặt đầu tiên của UBNTT kết thúc lúc 10g30. Cha Trưởng Ban Gioan Bùi Quang Đạo mời các thành viên đến nhà xứ Dũng Lạc, nơi Cha đang làm quản xứ, để dùng cơm trưa thân mật lúc 11g00 trước khi giải tán.
Buôn Ma Thuột, 24.10.2007
Thư ký: Antôn Nguyễn Văn Hành
Chủ tọa: Lm. Gioan Bùi Quang Đạo
N.B: Biên bản này đã được Đức Giám mục Giám Quản duyệt xét và chấp thuận ngày 12 tháng 11 năm 2007.
BÁO CÁO NĂM 2010 CỦA BAN NGHỆ THUẬT THÁNH GP BAN MÊ THUỘT
Năm nay, Ban Nghệ Thuật Thánh Giáo Phận Banmêthuột (BNTT/GP) chưa được xếp vào chương trình báo cáo của các Ban trong dịp Tĩnh Tâm thường niên của các Linh mục Giáo phận (từ 15-19/11/2010). Có lẽ vì thời gian của tuần Tĩnh Tâm quá eo hẹp và cũng vì sinh hoạt của BNTT/GP trong năm qua không có gì đáng kể, ngoài trừ việc tham gia trang trí trong một số dịp Lễ Trọng đặc biệt của Giáo Phận… Tuy nhiên, BNNT/GP vẫn được duy trì với cơ cấu tổ chức về NHÂN SỰ, ĐƯỜNG HƯỚNG HOẠT ĐỘNG và SINH HOẠT sau đây:
I- NHÂN SỰ và TỔ CHỨC: gồm Ban Điều Hành chung và 6 tiểu Ban chuyên môn (mỗi Tiểu Ban lại qui tụ một số nhân sự riêng là ủy viên không Thưởng trực):
- BAN ĐIỀU HÀNH VÀ ỦY VIÊN THƯỜNG TRỰC:
1. Cha Gioan Bùi Quang Đạo, Trưởng Ban.
2. Cha Giuse Đỗ Minh Hiển, Phó Ban
3. Ông Antôn Nguyễn Văn Hành, Thư Ký (hiện bị bệnh, chưa phục hồi)
4. Ông Phêrô Bùi Gia Kỳ, KTS, Trưởng TB Kiến Trúc
5. Ông Vinh Sơn Đỗ Kim Châu,NTK, Trưởng TB Mỹ Thuật
6. Ông Antôn Nguyễn Hữu Thuần, NAG, Trưởng TB Phim Ảnh
7. Sr Marth Nguyễn T Minh Chánh (Dòng NVHB), Trưởng TB Trang Trí
8. Ông JB Hóa Công Hoàng (Long), Trưởng TB Âm Thanh, Ánh Sáng.
II. ĐƯỜNG HƯỚNG HOẠT ĐỘNG:
1. Tìm hiểu, học hỏi, nghiên cứu về NTT để hướng dẫn, bảo tồn và phát triển NTT.
2. Liên kết với các Kiến Trúc sư, Kỹ Sư, các Nghệ nhân, các chuyên viên giám sát công trình và vật liệu xy dựng… người Công giáo (trong và ngoài) Giáo phận khi cần thiết.
3.Thẩm định và góp ý về các đồ án kiến trúc trong Giáo Phận khi được mời tham vấn, hoặc để tham vấn ý kiến cho Bề trên Giáo Phận trước khi Ngài cấp phép xây dựng.
4. Góp phần tìm hiểu nhu cầu và sắp xếp thời điểm xây dựng nhà thờ trong Giáo Phận theo một trình tự thích hợp để có thể huy động tập trung nguồn tài trợ trong Giáo Phận cho những công trình trọng điểm (để tránh bị phân tán vì quá nhiều công trình xây dựng xin tài trợ trong một lúc).
5. Giúp thiết kế mỹ thuật và trang trí trong nhà thờ những dịp lễ đặc biệt của Giáo Phận khi được yêu cầu.
6. Ghi lại bằng hình ảnh (chụp hình, quay phim. . . ) các công trình kiến trúc thánh đường, nhà xứ, Trung Tâm hành hương, thắng cảnh. . . trong Giáo Phận, để làm tư liệu cho Nhà Truyền Thống, cho kỷ yếu, triển lãm về Giáo Phận.
III. SINH HOẠT:
1. Định kỳ: Giai đọan đầu (từ cuộc họp đầu tin CN 28-10-2007):
Họp hằng tháng vào lúc 8 giờ, ngày thứ bảy, tuần thứ hai hoặc thứ ba trong tháng, tại Toà Giám Mục. Ban Điều Hành sẽ thông báo cụ thể ngày họp qua điện thoại hoặc E-Mail cho các thành viên.
2. Bất thường: UBNTT có thể họp cấp thiết do Cha Trưởng Ban triệu tập để kịp thời giải quyết những công tác khẩn thiết như dịp Lễ mừng Bổn Mạng Giáo Phận lần đầu tiên; Lễ Tấn Phong Giám mục vừa qua v.v…
Các tiểu ban tùy nhu cầu có thể họp vào thời gian và tại địa điểm thuận lợi khác do trưởng tiểu ban triệu tập.
3. Chương trình buổi họp: Thường có 3 phần chính:
1/ Kiểm điểm lại công việc của ban và các tiểu ban.
2/ Học hỏi và Thảo luận về một vấn đề liên quan đến Nghệ Thuật Thánh hoặc một kế họach, một công tác sắp thực hiện của Ủy Ban.
3/ Đi tham quan và tác nghiệp về chuyên môn ở Viện Bảo Tàng Dân Tộc Tây Nguyên, nơi thắng cảnh Trung Tâm hành hương, hoặc một công trình xây dựng về tôn giáo ở gần Thành Phố BMT do các Giáo xứ, các Cộng đoàn Dòng Tu đã có nhã ý mời Ủy Ban (như Gx Vinh Quang, Gx Châu Sơn, Gx Vinh Hòa, Gx Dũng Lạc, Gx Công Chính, Nhà Mẹ Dòng Nữ Vương Hòa Bình, Cộng Đoàn Dòng Phaolô BMT…
Buổi họp thường được kết thúc cách vui tươi, phấn khởi sau bữa ăn trưa thân tình được nơi mời khoản đãi.
IV. GHI NHẬN:
1. Những đường hướng họat động của UB Nghệ Thuật Thánh như được trình bày trên đây phần lớn chưa được thể hiện một cách cụ thể vì mặc dầu đã được Đức Giám Mục Giám quản duyệt xét và chấp thuận từ ngày 28-10-2007 nhưng chưa được phổ biến rộng rãi để trở thành thông lệ sinh họat bình thường và đương nhiên trong Giáo Phận.
2. Các Cha, các Hội Đồng Giáo xứ có lẽ chưa biết, hoặc không muốn hay không cần nhờ đến Ủy Ban chúng con góp ý khi thẩm định các đồ án xây dựng nhà thờ và các công trình tôn giáo tại giáo xứ của mình. Sợ bị “rách việc” chăng?
3. Bề Trên Giáo Phận có lẽ cũng chưa có cơ hội để nhờ Ủy Ban chúng con tham vấn truớc khi ký quyết định cấp phép xây đựng nhà thờ tại các giáo xứ chăng? Mặc dầu theo qui định: khi nộp đơn nơi Giáo quyền để xin phép xây dựng thì phải kèm theo bản đồ qui hoạch và đồ án xây dựng.
4. Giáo phận chưa quan tâm đến việc sắp xếp thời điểm xây dựng các nhà thờ trong Giáo phận theo một trình tự thích hợp để có thể huy động tập trung nguồn tài trợ trong Giáo phận hầu tránh bị phân tán vì quá nhiều công trình xây dựng cùng xin tài trợ một lúc!
5. Hậu quả đáng tiếc và tai hại có thể xảy ra là việc xây dựng hoặc phá bỏ để sửa chữa hay làm mới lại các cơ sở tôn giáo trong Giáo Phận sẽ diễn ra cách tùy tiện theo ý muốn riêng của mỗi thời Cha xứ, không theo một qui hoạch thống nhất nào và do đó khó tránh khỏi lãng phí cũng như những va chạm đáng buồn giữa cha xứ với giáo dân, giữa cha xứ đương nhiệm với cha xứ cựu nhiệm! v.v…
6. Điều cuối cùng và quan trọng nhất xin ghi nhận trước Đức Cha và quý Cha là những ghi nhận có vẻ đượm “màu xám” trên đây chỉ mang tính chất cảnh báo chứ không hề hàm ý phê phán bất cứ ai! Hơn nữa, thứ màu xám cảnh báo ấy hi vọng sẽ được sáng lên nhờ những TIN VUI ngày một nhiều khi những ngôi thánh đường mới khang trang; những công trình tôn giáo hoành tráng như Đường Thánh Giá và các Tượng đài – ĐÃ hoặc SẮP được KHÁNH THÀNH trên khắp Giáo Phận sẽ dần dần đi vào nề nếp ổn định. UB Nghệ Thuật Thánh Giáo Phận xin được hân hoan chúc mừng và trân trọng tất cả những thành quả tốt đẹp ấy. Xin hết lòng đa tạ!
Banmêthuột, ngày 14- 01-2011.
BAN NGHỆ THUẬT THÁNH / Giáo phận BMT.