Bài giảng Thánh lễ An táng Đức Ông Đa Minh

Bài giảng Thánh lễ An táng Đức Ông Đa Minh Hà Duy Khâm

Kính thưa Cộng đoàn dân Chúa,

Được tin Đức Ông Đa Minh được Chúa gọi về, trong lòng con vừa cảm thấy tiếc nuối, vừa mất đi một chỗ dựa tinh thần. Không những chỉ khi Ngài làm Tổng Đại diện, mà khi Ngài về nghỉ hưu tại Tòa Giám mục. Đặc biệt là những năm cuối đời, mỗi khi con có dịp về lại Ban Mê Thuột ghé thăm chào Đức Ông. Dẫu cho Ngài không nói được, nhưng nhìn ánh mắt của Ngài, ngôn ngữ của sự thinh lặng, con hiểu, Ngài khuyến khích con cố gắng lên mỗi ngày.

Con cũng vừa tạ ơn Thiên Chúa vì đã ban cho Ngài được chu toàn trọn vẹn. Cuộc đời dâng hiến như hạt lúa mì gieo xuống đất, chấp nhận thối đi để sinh ra những bông hạt cho những thế hệ đàn em tiếp theo hưởng dùng. Và trong cái dịp này, con cũng đọc được bài chia sẻ của cha Giuse Hồ Vũ. Vì sự cảm hóa cung cấp mục vụ sau một thời gian ngắn sống với Đức Ông. Và đặc biệt, ngài suy nghĩ về cuộc đời của Đức Ông Đa Minh khi ngồi bên thi hài của bà Cố. Bà Cố mất sáng thứ Bảy, Đức Ông mất sáng Chúa nhật. Và khi ngài ngồi cầu nguyện bên thi hài bà Cố, ngài nhìn lại cuộc đời của Đức Ông. Và những điều mình đã học được từ nơi Đức Ông của một người mục tử. Hai cái hình ảnh, người mẹ ban cho ngài sự sống làm người, và qua đó trở thành tín hữu. Và một người giúp cho ngài sống cuộc đời mục tử một cách có ý nghĩa và hạnh phúc. Cả hai đã dâng hiến cho cuộc đời đến hơi thở cuối cùng. Như những hạt lúa được gieo vào lòng đất, chấp nhận để mình được biến đổi thành những cây lúa sinh ra như bông hạt.

Nhờ đâu mà Đức Ông Đa Minh -Người con của Giáo phận Thái Bình, đã từng học ở chủng viện Mỹ Đức, rồi tới biến cố năm 54 qua Hồng Kông học ở trường Alberto, rồi về Đại chủng viện Xuân Bích lại có một đời sống hiền lành, đạo đức được mọi người yêu mến đến thế. Những ai đã từng tiếp xúc làm việc với Ngài đều nhận thấy đó là một con người hiền lành, đạo đức khiên tốn. Nhưng làm việc rất hiệu quả và kiên quyết làm việc cho đến cùng.

Đọc lại cuộc đời của Ngài, con rút ra được ba điểm đã chi phối cuộc đời một tử của Ngài. Thứ nhất, những biến cố trong cuộc đời giúp Ngài khám phá ra cách sống của người một tử giữa lòng dân Chúa. Ngài chịu chức Linh mục vào ngày 31 tháng 5 năm 1963 tại nhà thờ dòng Chúa Cứu Thế tại Huế. Và những ai trên 60 tuổi, 70 tuổi, thì sẽ hiểu cái bầu khí ở tại Huế vào những năm 63, 64, 65 như thế nào. Cái bầu khí tôn giáo, chính trị tại Huế vào thời điểm này rất căng thẳng. Những cuộc biểu tình chống chính quyền nổ ra thường xuyên và chống chính quyền công giáo. Và do đó, cuộc sống của những người công giáo cũng bị ảnh hưởng. Theo con đọc ở trong hồi ký của Linh mục Antôn Lê Quang Trị, thì trong năm 1963 và sau đó Đại chủng viện Xuân Bích - Huế bị đóng cửa bởi vì xáo trộn, không thể tiếp tục học. Các thầy phải di chuyển về Đại chủng viện Xuân Bích ở Vĩnh Long một năm, rồi sau đó tình hình yên tĩnh trở lại mới quay trở về Huế để học. Qua những biến cố này, Đức Ông Đa Minh hiểu rằng, làm linh mục không chỉ là người của Chúa và nói về Chúa, nhưng còn phải thuộc về một cộng đoàn và biết cách sống với những người anh chị em của mình, với những văn hóa tôn giáo khác biệt, và phải biết đối thoại trình bày về Chúa bằng ngôn ngữ của họ. Và vì thế, thái độ sống hiền lành, biết lắng nghe là một phẩm cách không thể thiếu của người linh mục.

Điều thứ hai, trong thời gian bị giam trong tù, từ năm 1978 đến năm 1980 và quản thúc tại Tòa Giám mục từ năm 1980 đến năm 1988, giúp cho Đức Ông Đa Minh hiểu rằng, giá trị của người linh mục không nằm ở những hình thức bên ngoài, như chiếc áo dòng, như lời rao giảng, như là sự kính trọng và yêu thương của mọi người, vì những thứ đó đã bị tước đoạt. Nhưng hệ tại ở cuộc sống của một người thuộc về Chúa, được thể hiện qua đời sống đạo đức, nhân bản, yêu thương, kính trọng những người bé nhỏ, những người thiếu may mắn. Vì thế khi được làm việc mục vụ trở lại, Ngài rất yêu thương và tôn trọng người tín hữu và gắn bó với Chúa Giêsu Thánh Thể. Theo lời chứng của cha Vũ, Chánh xứ Phú Riềng hiện nay, đã từng làm cha phó của Ngài, thì Ngài luôn trung thành giữ giờ Chầu Thánh Thể vào lúc 21g hàng ngày.

Điểm thứ ba, biết mình và yêu thương anh em Linh mục. Khi con về làm Giám mục của Giáo phận Ban Mê Thuột, con biết, Ngài đã từng làm Tổng Đại Diện từ thời của Đức cha Trực, qua Đức cha Đức, đến Đức cha Hòa. Cho nên con mời Ngài tiếp tục làm Tổng Đại Diện, thì lúc đó Ngài mới nói với con: Thưa Đức cha, con lớn tuổi, con không có sức khỏe, cho nên con không thể thay mặt Đức cha để đi nơi này, nơi khác trong Giáo phận, xin Đức cha chọn một cha khác trẻ hơn để có thể chia sẻ trách nhiệm với Đức cha. Thì lúc đó con mới thưa Ngài như thế này: Con mới về giáo phận, con chưa biết gì về Giáo phận cả. Một phần là vì con còn trẻ, chưa đủ uy tín để tạo nên sự hiệp nhất trong Giáo phận. Con cần đến uy tín của Cha, để quy tụ anh em linh mục và giúp cho con đường hướng mục vụ thích hợp trong Giáo phận này. Con còn trẻ, cho nên con xin làm việc mục vụ trong khắp Giáo phận, Cha không cần đi, Cha cứ ở nhà. Nhưng Cha như một cây cao bóng cả, Cha cố gắng tạo nên bầu khí hiệp nhất yêu thương. Ngài nhận lời và làm Tổng Đại Diện cho đến khi về nghỉ hưu tại Tòa Giám Mục năm 2014. Nhìn lại cuộc đời linh mục của Đức Ông Đa Minh, chúng ta tạ ơn Chúa đã ban cho Giáo phận Ban Mê Thuột, một giáo phận truyền giáo, một linh mục và qua Ngài có nhiều linh mục thánh thiện, hiền lành, sống gắn bó với Chúa Giêsu và hết lòng yêu thương đàn chiên. Trong lúc còn sức khỏe, Ngài không ngại dấn thân chăm sóc anh chị em tín hữu. Con nhớ đến những anh chị em đồng bào ở trên vùng Vinh Đức, Vinh Hòa, ở vùng của Giáo xứ Chính Tâm, chung quanh thành phố này. Khi đến tuổi nghỉ hưu, Ngài tiếp tục những tháng ngày thầm lặng trong đời sống cầu nguyện, và dâng những hy sinh của tuổi già để cầu nguyện cho anh em linh mục trẻ đang hăng say phục vụ Giáo hội.

Chúng con xin chân thành cám ơn Đức Ông Đa Minh Hà Duy Khâm và xin Chúa đón nhận Đức Ông -Người đầy tớ hiền lành và trung tín vào trong tình thương vô biên của Ngài.

Chúng con cám ơn Đức Ông.

+ Giám mục Vinh Sơn Nguyễn Văn Bản