Lời Chúa CHÚA NHẬT LỄ THÁNH GIA -C

26/12/2021
CHÚA NHẬT TRONG TUẦN BÁT NHẬT GIÁNG SINH – C
LỄ THÁNH GIA THẤT
 

Lc 2,41-52

TRẨY HỘI LÊN ĐỀN

Khi Đức Giêsu được mười hai tuổi, cả gia đình cùng lên đền, như người ta thường làm trong ngày lễ. (Lc 2,41-42).

Suy niệm: Hằng năm Chúa Giêsu lên đền Giêrusalem, hằng tuần Người vào hội đường ngày Sabát, hằng ngày Người cầu nguyện cùng Thiên Chúa Cha. Một nhịp sống đạo đức trung thành, một chương trình phụng vụ chuyên cần. Tất cả không chỉ nhằm chu toàn một luật buộc tôn giáo, nhưng trên tất cả, là để không ngừng tìm kiếm Thánh Ý, kín múc sức mạnh từ Thiên Chúa Cha và để từ đó, thực hiện một cách đung đắn ơn gọi: “Này con xin đến để thực thi Ý Chúa.” Với việc nhập thể và nhập thế của Chúa Giêsu, thời gian của nhân loại đã trở thành “thời gian thánh”, vì chính Ngài – là Thiên Chúa, là Đấng Thánh – đã đón nhận, đã sống và đã thánh hóa, để “tất cả những gì thuộc về con người, không còn xa lạ với Thiên Chúa và Hội Thánh của Người.”

Mời Bạn: Hằng năm, hằng tuần và hằng ngày, bạn đã đi hành hương, đi lễ và cầu nguyện…, bạn tìm kiếm gì trong những dịp đó: Bạn theo phong trào? Vì sợ tội? Vì thói quen truyền thống gia đình? Vì muốn cầu xin ơn lành như ý?… Ngoài giờ đi lễ và đọc kinh cầu nguyện, trong sinh hoạt và làm ăn mỗi ngày, bạn có nhớ đến Chúa không?

Sống Lời Chúa: Thánh Gia là mẫu gương cho mọi gia đình tín hữu: – mọi người nỗ lực thực hiện Thánh Ý Chúa Cha: “Cha mẹ không biết là con có bổn phận ở nhà của Cha con sao?” (c. 49). Trong năm Đức Tin, ngày Chúa Nhật là ngày cả gia đình “trẩy hội lên đền” thờ phượng Chúa, tham dự thánh lễ “một cách ý thức, trọn vẹn và tích cực” và chuyên cần đọc kinh tối trong gia đình.

Cầu nguyện: Đọc Kinh Gia đình sốt sắng và chậm rãi (miệng đọc lòng suy).

BÀI ĐỌC TRONG THÁNH LỄ
CHÚA NHẬT LỄ THÁNH GIA THẤT - NĂM C

Ca nhập lễ

Các mục đồng hối hả ra đi, tới nơi họ gặp thấy bà Ma-ri-a cùng với ông Giu-se, và gặp thấy Hài Nhi đặt trong máng cỏ.

Dẫn vào Thánh Lễ

Anh chị em thân mến! Hội Thánh thiết lập lễ Thánh Gia vào năm 1921 khi mà đời sống gia đình trở nên lỏng lẻo. Trong ngày lễ Thánh Gia, bổn phận các gia đình công giáo là cùng nhau học hỏi và noi gương mỗi phần tử trong gia đình thánh:

Thật vậy, nếu con người là hình ảnh của Thiên Chúa, thì có thể nói: Gia đình là hình ảnh của Ba Ngôi Thiên Chúa. Thiên Chúa của chúng ta không phải là một Thiên Chúa đơn độc, mà là một Thiên Chúa mang tính gia đình, trong đó Ba Ngôi tuy khác biệt nhau nhưng luôn ý thức về nhau, hằng sống chung, hằng hoạt động chung, và kết hiệp thắm thiết với nhau như một gia đình, tới mức độ tuy là Ba Ngôi nhưng chỉ là một Thiên Chúa duy nhất.

Gia đình là hình ảnh của Ba Ngôi, thì mọi thành viên trong đó phải yêu thương nhau, hòa hợp với nhau đến mức hiệp nhất với nhau. Nhờ đó, gia đình trở thành một thiên đàng tại thế. Giờ đây, chúng ta cùng thống hối tội lỗi để cử hành Mầu Nhiệm Thánh.

Lời nguyện nhập lễ

Lạy Chúa, Chúa đã muốn đề cao Thánh Gia như tấm gương xán lạn để mọi người bắt chước. Xin làm cho chúng con cũng biết noi gương để ăn ở đúng lễ nghĩa gia phong, sống đùm bọc lẫn nhau trong tình yêu mến, hầu được chung hưởng niềm an vui vĩnh cửu trong nhà Chúa trên trời. Chúng con cầu xin…

Bài đọc 1: 1Sm 1,20-22.24-28

Mọi ngày đời ông Sa-mu-en sống, ông sẽ được nhượng cho Đức Chúa.

Lời Chúa trong sách Sa-mu-en quyển thứ nhất.

Ngày qua tháng lại, bà An-na thụ thai, sinh con trai và đặt tên cho nó là Sa-mu-en, vì bà nói: “Tôi đã xin Đức Chúa, và Người ban nó cho tôi”. Người chồng là En-ca-na lên với cả gia đình để dâng hy lễ thường niên cho Đức Chúa và để giữ trọn lời khấn hứa của mình. Bà An-na không lên, vì bà nói với chồng: “Đợi cho đến khi đứa trẻ cai sữa đã. Khi đó em sẽ đưa nó đi, nó sẽ ra mắt Đức Chúa và sẽ ở lại đó mãi mãi”.

Sau khi cai sữa cho con, bà đưa  nó lên với mình, mang theo một con bò mộng ba tuổi, hai thùng bột và một bầu da đầy rượu. Bà đưa con vào Nhà Đức Chúa tại Si-lô; đứa trẻ còn nhỏ lắm. Họ sát tế con bò và đưa đứa trẻ đến với ông Ê-li. Bà nói: “Thưa ngài, xin thứ lỗi, tôi xin lấy mạng sống ngài mà thề: tôi là người đàn bà đã đứng bên ngài, tại đây, để cầu nguyện với Đức Chúa. Tôi đã cầu nguyện để được đứa trẻ này, và Đức Chúa đã ban cho tôi điều tôi đã xin Người. Đến lượt tôi, tôi xin nhượng nó lại cho Đức Chúa. Mọi ngày đời nó, nó sẽ được nhượng cho Đức Chúa”. Và ở đó, họ thờ lạy Đức Chúa.

Ðó là lời Chúa.

Ðáp Ca: Tv 127, 1-2. 3. 4-5

Ðáp: Phúc thay những bạn nào tôn sợ Thiên Chúa, bạn nào ăn ở theo đường lối của Người (x. c. 1).

Xướng: Phúc thay những bạn nào tôn sợ Thiên Chúa, bạn nào ăn ở theo đường lối của Người! Công quả tay bạn làm ra bạn an hưởng, bạn được hạnh phúc và sẽ gặp may. 

Xướng: Hiền thê bạn như cây nho đầy hoa trái, trong gia thất nội cung nhà bạn. Con cái bạn như những chồi non của khóm ô-liu ở chung quanh bàn ăn của bạn. Ðó là phúc lộc dành để cho người biết tôn sợ Ðức Thiên Chúa.

Xướng: Nguyện xin Thiên Chúa từ Sion chúc phúc cho bạn, để bạn nhìn thấy cảnh thịnh đạt của Giêrusalem hết mọi ngày trong đời sống của bạn, và để bạn nhìn thấy lũ cháu đoàn con!

Alleluia: Cl 3, 15a. 16a

Alleluia, alleluia! – Nguyện cho bình an của Chúa Kitô làm chủ trong lòng anh em. Nguyện cho lời Chúa Kitô cư ngụ dồi dào trong anh em. – Alleluia.

Bài đọc 2: 1 Ga 3,1-2.21-24

Chúng ta  được gọi là  con Thiên Chúa,  mà thực sự  chúng ta là con Thiên Chúa.

Lời Chúa trong thư thứ nhất của thánh Gioan tông đồ.

Anh em thân mến, anh em hãy xem Chúa Cha yêu chúng ta dường nào: Người yêu đến nỗi cho chúng ta được gọi là con Thiên Chúa - mà thực sự chúng ta là con Thiên Chúa. Sở dĩ thế gian không nhận biết chúng ta, là vì thế gian đã không biết Người. Anh em thân mến, hiện giờ chúng ta là con Thiên  Chúa; nhưng chúng ta sẽ  như thế nào, điều ấy  chưa được bày tỏ. Chúng ta biết rằng khi Đức Ki-tô xuất hiện, chúng ta sẽ nên giống như Người, vì Người thế nào, chúng ta sẽ thấy Người như vậy.

Anh em thân mến, nếu lòng chúng ta không cáo tội chúng  ta, chúng ta được mạnh dạn đến cùng Thiên Chúa. Và bất cứ điều gì chúng ta xin, chúng ta được Người ban cho, bởi vì chúng ta tuân giữ các điều răn của Người và làm những gì đẹp ý Người. Đây là  điều răn của Người: chúng ta phải tin vào danh Đức Giê-su Ki-tô, Con của Người, và phải yêu thương nhau, theo điều răn Người đã ban cho chúng ta. Ai tuân giữ các điều răn của Thiên Chúa thì ở lại trong Thiên  Chúa và Thiên Chúa ở lại trong người ấy. Căn cứ vào điều này, chúng ta biết được Thiên Chúa ở lại trong chúng ta, đó là nhờ Thần Khí, Thần Khí Người đã ban cho chúng ta.

Ðó là lời Chúa.

Phúc Âm: Lc 2, 41-52

“Hai Ông Bà gặp Chúa Giêsu đang ngồi giữa các thầy tiến sĩ”.

Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Luca.

Hằng năm cha mẹ Chúa Giêsu có thói quen lên Giêrusalem để mừng lễ Vượt Qua. Lúc bấy giờ Chúa Giêsu lên mười hai tuổi, cha mẹ Người đã lên Giêrusalem, theo tục lệ mừng ngày lễ Vượt Qua. Và khi những ngày lễ đã hoàn tất, hai ông bà ra về, trẻ Giêsu đã ở lại Giêrusalem mà cha mẹ Người không hay biết. Tưởng rằng Người ở trong nhóm các khách đồng hành, hai ông bà đi được một ngày đàng, mới tìm kiếm Người trong nhóm bà con và những kẻ quen biết.

Nhưng không gặp thấy Người, nên hai ông bà trở lại Giêrusalem để tìm Người. Sau ba ngày, hai ông bà gặp thấy Người trong đền thờ đang ngồi giữa các thầy tiến sĩ, nghe và hỏi các ông. Tất cả những ai nghe Người nói đều ngạc nhiên trước sự hiểu biết và những câu Người đáp lại.

Nhìn thấy Người, hai ông bà đã ngạc nhiên, và mẹ Người bảo Người rằng: “Con ơi, sao Con làm cho chúng ta như thế? Kìa cha Con và mẹ đây đã đau khổ tìm Con”. Người thưa với hai ông bà rằng: “Mà tại sao cha mẹ tìm Con? Cha mẹ không biết rằng Con phải lo công việc của Cha Con ư?” Nhưng hai ông bà không hiểu lời Người nói.

Bấy giờ Người theo hai ông bà trở về Nadarét, và Người vâng phục hai ông bà. Maria mẹ Người ghi nhớ những việc đó trong lòng. Còn Chúa Giêsu thì tiến tới trong sự khôn ngoan, tuổi tác và ân sủng, trước mặt Thiên Chúa và người ta.

Ðó là lời Chúa.

Lời nguyện tín hữu

Chủ tế: Anh chị em thân mến! Hôm nay toàn thể Hội Thánh hân hoan mừng lễ Thánh Gia. Trong tinh thần hợp nhất với Chúa Giêsu, Đức Mẹ và Thánh Giuse, chúng ta đồng thanh chúc tụng và cầu xin.

 1. “Thiên Chúa suy tôn người cha trong con cái, quyền lợi bà mẹ, Người củng cố trên đàn con”,- Xin cho những người làm con ý thức sự quan trọng và cần thiểt của đức hiếu thảo là có giá trị và hiệu năng, xóa bỏ tội lỗi và dẫn đến sự sống muôn đời.

 2. “Của dâng cho cha, sẽ không rơi vào quên lãng. Của biếu cho mẹ, sẽ đền bù tội lỗi”.- Xin cho người tín hữu biết mình có cha mẹ trần thế và Cha trên trời mà thi hành những bổn phận được trao phó.

 3. “Cha mẹ không biết rằng con phải lo công việc của Cha con ư?”.- Xin cho gia đình nhân loại biết bảo tồn và cổ võ phẩm giá tự nhiên, cũng như giá trị thiêng liêng của đời sống gia đình, để cuộc sống gia đình là môi trường giúp con người thăng tiến.

 4. “Người theo hai ông bà về Nagiareth và Người vâng phục hai ông bà” Xin cho giới trẻ biết noi gương Chúa Giêsu luôn tìm cách phát huy đời sống đạo đức và nhân bản, hằng sẵn sàng vâng phục những lời giáo huấn của cha mẹ.

Chủ tế: Lạy Chúa Giêsu, xin cho chúng con biết nỗ lực cải thiện bản thân để mỗi người chúng con nên những con ngoan của Giáo Hội và xã hội. Nhờ đó tinh thần vâng phục và yêu thương dược phát huy trong các cộng đoàn dân Chúa, Đấng hằng sống và hiển trị muôn đời.

Lời nguyện tiến lễ

Lạy Chúa, chúng con dâng của lễ đền tạ này lên trước Tôn Nhan: vì lời Thánh Mẫu Ðồng Trinh và thánh cả Giuse cầu thay nguyện giúp, xin Chúa làm cho mọi gia đình chúng con được sống vững vàng trong ơn nghĩa Chúa và được luôn trên thuận dưới hoà. Chúng con cầu xin…

Lời tiền tụng Giáng Sinh

Ca hiệp lễ

Thiên Chúa đã xuất hiện trên mặt đất và sống giữa loài người chúng ta.

Lời nguyện hiệp lễ

Lạy Cha nhân từ, Cha đã nuôi dưỡng chúng con nơi bàn tiệc Thánh Thể, xin cho chúng con hằng biết noi gương Thánh Gia Thất, để sau đời khổ ải, được cùng Chúa Giêsu Kitô, Ðức Mẹ và thánh cả Giuse hưởng vinh phúc muôn đời. Chúng con cầu xin…

Suy niệm

Suy niệm của Lm Pet. Trần Bảo Ninh

LỄ THÁNH GIA THẤT: ĐỨC MARIA, THÁNH GIUSE VÀ ĐỨC GIÊSU
Lm. Phêrô Trần Bảo Ninh

Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Luca. (Lc 2, 41-52)
 
Hằng năm cha mẹ Chúa Giêsu có thói quen lên Giêrusalem để mừng lễ Vượt Qua. Lúc bấy giờ Chúa Giêsu lên mười hai tuổi, cha mẹ Người đã lên Giêrusalem, theo tục lệ mừng ngày lễ Vượt Qua. Và khi những ngày lễ đã hoàn tất, hai ông bà ra về, trẻ Giêsu đã ở lại Giêrusalem mà cha mẹ Người không hay biết. Tưởng rằng Người ở trong nhóm các khách đồng hành, hai ông bà đi được một ngày đàng, mới tìm kiếm Người trong nhóm bà con và những kẻ quen biết.
 
Nhưng không gặp thấy Người, nên hai ông bà trở lại Giêrusalem để tìm Người. Sau ba ngày, hai ông bà gặp thấy Người trong đền thờ đang ngồi giữa các thầy tiến sĩ, nghe và hỏi các ông. Tất cả những ai nghe Người nói đều ngạc nhiên trước sự hiểu biết và những câu Người đáp lại.
 
Nhìn thấy Người, hai ông bà đã ngạc nhiên, và mẹ Người bảo Người rằng: "Con ơi, sao Con làm cho chúng ta như thế? Kìa cha Con và mẹ đây đã đau khổ tìm Con". Người thưa với hai ông bà rằng: "Mà tại sao cha mẹ tìm Con? Cha mẹ không biết rằng Con phải lo công việc của Cha Con ư?" Nhưng hai ông bà không hiểu lời Người nói.
 
Bấy giờ Người theo hai ông bà trở về Nadarét, và Người vâng phục hai ông bà. Maria, mẹ Người ghi nhớ những việc đó trong lòng. Còn Chúa Giêsu thì tiến tới trong sự khôn ngoan, tuổi tác và ân sủng, trước mặt Thiên Chúa và người ta.
 
Suy niệm
 
Mỗi lần nghe bài hát “ba ngọn nến lung linh” của nhạc sĩ, ca sĩ Ngọc Lễ, chúng ta thấy hình ảnh gia đình ẩn hiện đâu đó qua sắc màu của những cây nến. Dù màu sắc mỗi cây khác nhau, nhưng điểm chung ở đây là chúng phải chấp nhận tiêu hao, chấp nhận hủy mình, để cho thế giới chung quanh có được ánh sáng, sức nóng và niềm vui.
 
Ngày lễ Thánh Gia là dịp Mẹ Giáo hội mời gọi chúng ta trở lại với những giá trị của gia đình, bởi gia đình, nhìn từ bên ngoài chẳng có gì đặc biệt, chẳng có gì giá trị, chỉ có một vài người sống với nhau như một cộng đoàn nhỏ thôi, nhưng khi đi vào chiều sâu của gia đình, chúng ta mới thấy được những giá trị tinh thần, giá trị nhân bản, và giá trị thánh thiêng của một cộng đoàn nhỏ đó.
 
Con Thiên Chúa khi nhập thể đã chọn một gia đình nhỏ để đi vào lịch sử nhân loại, nơi đó, dù Ngài là Thiên Chúa, là Con Thiên Chúa, nhưng Ngài đã tùng phục hai ông bà, mỗi ngày cộng tác với Mẹ Cha để xây dựng tổ ấm, giúp nhau trong công ăn việc làm như bao người con khác. Người cha của Ngài là thánh Giuse đã chấp nhận mọi rủi ro, mọi hiểm nguy, để bảo vệ người con duy nhất của mình. Đang đêm khuya, nghe tin kẻ thù tìm giết con, người cha đã chỗi dậy, lập tức đem mẹ và con đi trốn. Một cuộc ra đi đầy thách đố, chỉ vì trách nhiệm là Cha, với ước mong được bảo vệ con cái an toàn và bình an. Người mẹ đã hy sinh cả cuộc đời chỉ để dạy dỗ, để chăm sóc và giáo dục con mình mỗi ngày nên người, nên thánh và trưởng thành trong bổn phận hiếu thảo với Mẹ Cha, với mọi người
 
Khi con trai được 12 tuổi, cả hai ông bà đem tới đền thờ để mừng lễ Vượt Qua. Chắc việc mừng lễ là một phần nhỏ, nhưng quan trọng hơn là những bài học về đời sống tôn giáo. Hai ông bà đã hướng dẫn cho con cái con đường đến với Giave qua việc học hỏi Kinh thánh, tìm biết Lề luật, hòa nhịp với cộng đoàn. Trẻ Giêsu đã ở lại nơi đền thờ để tìm biết thêm về chương trình của Chúa Cha muốn nơi Ngài ra sao, chỉ một chút thiếu quan tâm, hai ông bà đã lạc mất con trai. Không có gì đau khổ cho bằng khi con bị thất lạc. Hai ông bà quay trở lại tìm cậu nhỏ Giêsu, và đã tìm thấy trong đền thờ. Cũng từ nơi đây, chúng ta học được một tâm tình sống cho các gia đình, đó là sự tôn trọng người chồng của Mẹ Maria. Khi gặp con, Đức Mẹ lên tiếng: sao con để cho Cha con phải vất vả tìm kiếm như thế? Thánh Giuse không lên tiếng trách móc vì biết đó là lỗi của mình, nhưng lời trách của Mẹ Maria như bộc bạch nỗi đau khổ của người cha, người chồng trong gia đình như thế nào, khi có một người con bị lạc mất, bị quên lãng.
 
Tìm lại được con trai, hai ông bà tiếp tục hành trình trở về quê quán. Nơi đó, trẻ Giêsu lớn lên từng ngày, cả về thể xác lẫn tinh thần. Cũng từ biến cố này, cậu trẻ Giêsu ý thức hơn về bổn phận làm con của mình, mỗi ngày được nhìn nhận về chỗ đứng trong gia đình và được cộng góp một phần nhỏ công sức, để xây dựng gia đình, để giúp đỡ Mẹ Cha nơi mái ấm tình thương gia đình. Có thể nói, từ biến cố lạc con trong đền thờ, hai ông bà đã dành hết cuộc đời để chăm sóc, bảo vệ, dạy dỗ và nuôi dưỡng cho cậu con duy nhất của gia đình. Hạnh phúc cho cậu bé Giêsu bởi cậu có người Cha, người Mẹ trên cả tuyệt vời.
 
Trở về với các gia đình nhân loại hôm nay, chúng ta thấy còn nhiều trăn trở cần được quan tâm. Vai trò người cha, trách vụ người mẹ, bổn phận người con, tất thảy chưa được ý thức, chưa được trân trọng và chưa được hoàn thiện. Trào lưu xã hội hôm nay luôn đề cao giá trị cá nhân. Tất cả đều phục vụ cho mọi nhu cầu cá nhân con người, từ những vật dụng nhỏ nhất cho đến các phương tiện liên lạc, từ phòng ngủ cho đến các dịch vụ đi lại, mỗi người không muốn phiền hà bất cứ ai và cũng không muốn ai đi vào thế giới riêng của mình, trào lưu đó đã len lỏi vào các gia đình, làm rạn nứt nền tảng căn bản của gia đình. Mỗi thành viên, mỗi ơn gọi nơi gia đình thay vì tìm đến với nhau trong sự hiệp nhất, thì đã tìm con đường đi vào thế giới riêng tư của mỗi người. Như thế, làm sao người cha có thể chăm sóc, bảo vệ và dạy dỗ con cái mỗi ngày một lớn lên cả thể xác lẫn tinh thần được, làm sao con cái có thể cảm nhận được tình thương bao la như biển thái bình từ trái tim người mẹ được, làm sao người cha, người mẹ có thể thấu hiểu và chăm sóc con cái mỗi ngày một lớn lên trong tình yêu, trong sự quan tâm và trong sự chở che của mẹ cha? Quả là một vấn nạn đang thách đố các gia đình, đặc biệt là các gia đình trẻ.
 
Hình ảnh gia đình còn được phục dựng lại nơi các cộng đoàn sống chung với nhau trong cùng một chí hướng. Nếu mỗi thành viên nơi các cộng đoàn đó không được nhìn nhận, không được yêu thương, không được tôn trọng đúng với giá trị nhân linh và trong tình người, thì làm sao nơi đó được gọi là một mái ấm tình thương khởi đi từ tin mừng được? Dù bao con người khác nhau vùng miền trở về cùng chung chia khát vọng nên thánh, nhưng họ cũng cần được che chở, bảo bọc và dưỡng nuôi như là gia đình thứ hai của mỗi người. Thiếu đi những yếu tố đó, giá trị của đời sống chung mang hình ảnh gia đình sẽ bị tục hóa và phai nhạt hình ảnh cộng đoàn đức tin.
 
Lạy Chúa Hài Nhi Giêsu, Chúa đã chấp nhận một gia đình nhỏ, dù thiếu thốn về vật chất nhưng rất ấm cúng về tình thương và tình người. Xin giúp chúng con mỗi ngày biết khám phá những giá trị thánh thiêng từ nơi gia đình, để chúng con cùng cầu nguyện với nhau và cho nhau, để chúng con cùng chia sẻ những âu lo với nhau và để chúng con cùng giúp nhau thăng tiến trong cuộc sống. Xin cho mỗi người chúng con luôn biết yêu mến gia đình của mình, kính trọng Mẹ Cha, yêu thương mọi thành viên nơi gia đình và biết chấp nhận những khác biệt nơi nhau, để gia đình chúng con sẽ là một gia đình thánh, một cộng đoàn đức tin, một cộng đoàn yêu thương và là một cộng đoàn luôn biết chăm sóc và bảo vệ sự sống. Amen.

MÁI TRƯỜNG GIA ĐÌNH
(Lễ Thánh Gia Thất) - Lm. Giuse Nguyễn Văn Nghĩa - Ban Mê Thuột.
 
Vào Hiệp hội Thương Mại quốc tế, đất nước chúng ta càng ngày càng mở cửa ra cho nền kinh tế thị trường phát triển. Cửa mở thì gió lùa vào, gió lành lẫn gió độc. Những người có chút lương tri đều băn khoăn trước những cơn gió độc làm băng hoại các giá trị tinh thần đạo đức. Một trong những cơn gió độc cần chân nhận đó là sự sa sút của tế bào xã hội đó là gia đình.

Bác sĩ Benjamin Spack đã có những nhận định về tình trạng trên cùng với những nguyên nhân như sau:

1. Vì thích độc lập, sống riêng rẽ nên các gia đình trẻ mất sự hỗ trợ, mất sự đùm bọc yêu thương của cha mẹ, anh chị em.
2. Cuộc sống kinh tế nghề nghiệp làm các gia đình hay thay đổi chỗ ở, làm mất tình làng nghĩa xóm (bà con xa không bằng láng giềng gần).
3. Cũng do sinh kế mà cả cha lẫn mẹ đều bôn ba cảnh cơm áo gạo tiền và vì thế thiếu thời giờ dành cho nhau, dành cho con cái.
4. Nạn ly hôn ngày càng phổ biến ảnh hưởng rất tai hại trên con cái, trên sự thiêng liêng của đời gia đình.
5. Óc thượng tôn của cải khiến vật chất thành thước đo giá trị làm cho con người thiếu niềm tin vào các giá trị tinh thần và đạo hiếu là một trong những số phận hẩm hiu ấy.

Hôm nay Hội Thánh mời gọi chúng ta hướng cái nhìn đến gia đình Nagiarét để chiêm ngắm nền tảng tuyệt vời của xã hội là gia đình thánh: Chúa Giêsu, Mẹ Maria và Thánh cả Giuse. Đặc biệt trong năm cùng với Hội Thánh Việt Nam chúng ta sống chủ đề Giáo Dục Gia Đình, cách riêng hướng về các gia đình đang gặp khó khăn xin cùng nhau nhớ lại lời dạy của Đức Phaolô VI: “Ước gì Nagiarét dạy chúng ta biết ý nghĩa của gia đình là trường học của Tin Mừng. Ở đó có một sự hiệp thông trong tình yêu, một vẻ đẹp khắc khổ nhưng sáng ngời, một sự linh thánh bất khả xâm phạm”. Gia đình chính là mái trường đào tạo con người cách hữu hiệu tuyệt vời mà không có nơi nào có thể sánh ví.

1. Gia đình: nơi huấn luyện con tim. Vì yêu thương hai trái tim chung nhịp đập tìm đến nhau và nên duyên vợ chồng. Tình yêu này trổ sinh hoa trái là những đứa con.

Con nằm giữa cha, con nằm giữa mẹ.
Cuộc đời nằm giữa yêu thương. (Tế Hanh)

Thi sĩ Tế Hanh diễn tả một hình ảnh quen thuộc nhưng rất thân thương. Hài Nhi Giêsu nằm đó trong máng cỏ giữa mẹ Maria và thánh Giuse hẳn gợi nhớ cho chúng ta nhiều điều. Chỉ với tình yêu và trong tình yêu của Đấng Tạo Thành thì người chồng, người cha, người vợ, người mẹ và cả đàn con mới có thể vượt qua nhiều sóng gió cuộc đời. Maria với bào thai trong dạ hẳn mang nhiều trăn trở, nhiều thao thức trước tấm lòng của Giuse, người bạn đã đính hôn với mình, và trước cả cái án tử hình ném đá theo luật hiện hành. Mẹ đã vượt qua, nhờ yêu Chúa và yêu người bạn đời. Giuse không muốn làm hại bạn mình chỉ vì yêu. Và bởi mến Chúa, sau khi được sứ thần báo mộng, ngài đã đón Maria và Hài Nhi trong dạ về nhà. Hai trái tim tràn đầy tình yêu đã góp phần cho Đấng là Tình Yêu chào đời, dù cho lòng người lúc ấy lắm bạc bẽo, vô tình.

2. Gia đình: nơi đào tạo niềm tin. Đã yêu hẳn nhiên dẫn đến sự tin cậy. Tin tưởng, tín nhiệm nhau là một trong những dấu chỉ của tình yêu. Tin Mẹ Maria, Thánh cả Giuse không một lời cật vấn, hỏi han. Tin vào Chúa, dù thánh ý Người chỉ bàng bạc trong giấc mộng, Giuse đã mau mắn thi hành là đón nhận Maria về nhà cũng như sau đó đưa Hài Nhi và Mẹ Người đi lánh nạn sang Ai Cập một thời gian rồi lại trở về quê hương. Đón nhận Ngôi Hai nhập thể bằng tiếng xin vâng là một hành vi quả cảm của cô thôn nữ làng quê Nagiarét. Hành vi ấy chắc chắn được thực hiện nhờ lòng tin vào người bạn đời, Giuse. Sau khi tìm được Giêsu tại đền Thờ trong chuyến lên Giêrusalem hành hương, cả Maria và Giuse dù chưa hiểu câu nói của Chúa Giêsu: “Sao Cha mẹ lại tìm con? Cha mẹ không biết là con có bổn phận ở nhà của Cha con sao?”, thì cả hai ông bà vẫn tin vào con. Chắc chắn với niềm tin của Maria và Giuse đã góp phần dệt nên một Đấng Cứu độ sau này khi đi rao giảng Tin Mừng thường đòi hỏi lòng tin nơi cử toạ, nơi những người muốn đón nhận ân phúc của Người. Và chúng ta không quên Người đã từng than thở rằng liệu khi Người trở lại còn thấy niềm tin trên mặt đất này chăng.

Niềm tin và tình yêu là hai yếu tố căn bản gìn giữ sự ổn định và phát triển của xã hội loài người. Đó cũng chính là những yếu tố nền tảng giúp con người phát triển và tồn tại. Khi con người không còn yêu thương nhau thì tai hoạ sẽ ập đến, vì lúc bấy giờ người với người là những con thú dữ chỉ biết tranh giành, ăn thua để sống còn. Khi con người không còn tin tưởng nhau thì sẽ không có chuyện gì tốt đẹp tồn tại. Không có niềm tin thì chẳng có hợp đồng, chẳng có thỏa thuận… Không có niềm tin thì chẳng có sự chung sống, và cũng chẳng có bất cứ sự cộng tác nào một cách đúng nghĩa. Nối đến đây chúng ta không thể không thấy xót xa khi nghĩ đến các gia đình gặp khó khăn nhất là các gia đình đang trong cảnh “chia đàn xẻ nghé”. Chúng ta cảm thông với nhiều người đang lâm cảnh “đáng thương” ấy mà trách nhiệm thì chỉ có Thiên Chúa mới có quyền phán xét. Tuy nhiên cái hậu quả mà con cái phải gánh lấy thì như nhãn tiền. “Con không cha như nhà không nóc”; “…Mồ côi mẹ lót lá mà nằm”. Mong sao các gia đình ấy không chỉ được cảm thông, nâng đỡ mà chính con cái của họ được bù đắp những mất mát đang phải gánh chịu.

Mái trường đầu tiên để con người học được chữ tình và chữ tin đó là gia đình. Gia đình đổ vỡ thì xã hội suy tàn và chính con người sẽ bị tận diệt. Mừng kính lễ thánh gia thất Chúa Giêsu, Mẹ Maria và Thánh cả Giuse hôm nay, một lần nữa thánh ý Chúa và lời dạy của Hội Thánh nhắc bảo chúng ta cần trân trọng giá trị cao quý của mái ấm gia đình, cần nỗ lực bảo vệ các giá trị cao quý của hôn nhân. Một trong những cách thế trân trọng và bảo vệ gia đình đó là hãy biến gia đình chúng ta thành mái trường đích thực, nơi đào tạo tình yêu, nơi huấn luyện niềm tin.

Gia đình
Sưu tầm

Tại những quốc gia Âu Mỹ nào chịu ảnh hưởng của nền văn hóa Kitô thì ngày lễ Giáng sinh ngoài ý nghĩa tôn giáo như là ngày lễ cử hành Mầu Nhiệm Nhập Thể của Con Thiên Chúa. Lễ Giáng sinh còn mang ý nghĩa văn hóa xã hội nữa, như là ngày lễ của gia đình, ngày mà mọi thành phần gia đình sum họp bên nhau.

Giáo Hội đã luôn luôn nhắc nhở về mối tương quan giữa mầu nhiệm nhập thể và gia đình. Vì thế, trong chu kỳ phụng vụ luôn luôn cử hành lễ thánh gia đình Nagiarét vào Chúa nhật trong tuần bát nhật Giáng sinh. Giáo Hội muốn đặt gia đình trong ánh sáng của Mầu Nhiệm Nhập Thể của Con Thiên Chúa, và gia đình đầu tiên hưởng lấy ơn của mầu nhiệm Giáng sinh là thánh gia đình Nagiarét. Con Thiên Chúa nhập thể làm người nhận lấy một thể xác để thánh hóa mọi khía cạnh của cuộc sống con người. Ngài nhập thể trong một gia đình tại Nagiarét để thánh hóa thực tại đời sống gia đình.

Sự hiện diện của Chúa trong gia đình là yếu tố căn bản để liên kết mọi thành phần gia đình chung lại với nhau, để thánh hóa tình yêu con người, mặc cho tình yêu phàm trần đó một chiều kích thần thiêng được thấm nhuần trong tình yêu thần thiêng, trong tình yêu Thiên Chúa. Tình yêu tự nhiên trở thành tình yêu bác ái.

Bài đọc hai trong thánh lễ của Chúa nhật trong tuần bát nhật Giáng sinh được diễn tả như là hiến chương của đời sống Gia đình Kitô: “Hãy để cho Chúa hiện diện trong gia đình. Hãy để cho Lời Chúa cư ngụ dồi dào trong anh em. Hãy đọc Lời Chúa trong gia đình”.

Năm thánh 2000, các Giám mục Việt Nam trong bức thư Mục Vụ chung gởi toàn thể dân Chúa như sau: “Đối với người Việt Nam, gia đình vẫn là rường cột của Giáo Hội và xã hội. Gia đình phải là một Giáo Hội thu nhỏ, nghĩa là nơi lấy sự thật của Tin Mừng làm qui luật sống và làm quà tặng cho cộng đoàn rộng lớn hơn. Gia đình không phải chỉ là đối tượng cho Giáo Hội chăm sóc về mục vụ mà còn là một trong những tác nhân đắc dụng nhất trong công cuộc loan báo Tin Mừng”.

Tông huấn đề ra các phương thế thực hiện như gia đình tham gia vào các sinh hoạt của giáo xứ, lãnh nhận các bí tích, nhất là Bí tích Thánh Thể và Bí tích Hòa giải, dấn thân phục vụ các gia đình khác. Bậc cha mẹ phải cố gắng biến những giây phút của gia đình qui tụ bên nhau thành cơ hội để cầu nguyện, đọc và suy niệm Sách thánh.
 

TẾ BÀO
 

(Lễ Thánh Gia Thất) Lm. Giuse Nguyễn Văn Nghĩa – Ban Mê Thuột

Hằng năm vào Chúa Nhật tiếp ngay sau đại Lễ Giáng Sinh, Giáo hội cho đoàn tín hữu Công giáo mừng kính Thánh Gia Thất, Chúa Giêsu, Mẹ Maria và Thánh cả Giuse. Chúng ta được nhắc nhớ về tầm quan trọng của gia đình trong việc làm người, việc xây dựng xã hội cũng như Giáo hội. Theo viễn kiến này xin có một cái nhìn về gia đình như là tế bào, tế bào của xã hội, của Giáo hội.

Tế bào là một đơn vị cấu trúc cơ bản có chức năng sinh học của sinh vật sống. Tế bào là đơn vị nhỏ nhất của sự sống có khả năng phân chia độc lập, và các tế bào thường được gọi là “những viên gạch đầu tiên cấu tạo nên sự sống” (Bách khoa toàn thư mở Wikipedia). Dịp chuyển giao năm cũ năm mới, bước vào thế kỷ XXI, chương trình VTV3 đã vinh danh hai tín hữu Công giáo là nhạc sĩ Ngọc Lễ và ca sĩ Phương Thảo vì có công đề cao giá trị của gia đình qua âm nhạc, một phương thế có tính xã hội và dễ đi vào lòng người. Bài hát “Ba ngọn nến” được cất lên từ các thành viên của gia đình được vinh danh. “Ba là cây nến vàng. Mẹ là cây nến xanh. Con là cây nến hồng. Ba ngọn nến lung linh. Lung linh, lung linh tình mẹ tình cha…”.

Con Thiên Chúa chọn cách thế giáng trần từ một mái gia đình. Dù nghèo hèn nhưng tình mẹ tình cha mãi là chiếc nôi ấm cho Hài Nhi Giêsu chào đời, làm người. Sự hiện hữu của Con Thiên Chúa trong thân phận loài người nhờ Mẹ Maria cưu mang, sinh hạ, nhờ thánh cả Giuse giang tay đón nhận cả hai về nhà. Sự tồn tại của Hài Nhi nhờ tấm lòng và dòng sữa Mẹ Maria, nhờ sức lao công và sự bảo vệ của Giuse trước sự truy diệt của bạo vương Hêrôđê. Sự phát triển của Đấng làm người nhờ công lao giáo dục của bố mẹ Giuse – Maria. Một trong những ý nghĩa của việc đặt tên là giáo dục. Chính hai Đấng đã đặt tên cho trẻ là Giêsu theo lời sứ thần truyền (x.Mt 1,21; Lc 1,31).

Có thể nói rằng các tôn giáo và các chính thể xã hội đều nhìn nhận vai trò quan trọng của gia đình trong việc huấn luyện, giáo dục trẻ thơ thành người. Giáo hội Công giáo còn mạnh mẽ hơn khi xác quyết rằng vai trò ấy là không gì có thể thay thế. Thánh Giáo hoàng Phaolô VI nói: Gia đình là mái trường đầu tiên dạy chúng ta biết sống nên người, nên người con cái Thiên Chúa. Từ trong nôi ấm, trong vòng tay của mẹ cha, trẻ thơ cảm nhận thế nào là tình thương. Và dần dà các bé học biết tin yêu, phó thác.

Gia đình còn được xem là tế bào của xã hội và của Giáo hội. Một cơ thể sống luôn tùy thuộc vào trạng thái của các tế bào. Căn bệnh thế kỷ HIV-AIDS hay nạn dịch Covid-19 đang hoành hành cho chúng ta thấy tầm quan trọng của sức đề kháng của tế bào. Khi các tế bào cơ thể chúng ta mất sức đề kháng (liệt kháng) thì tính mạng sẽ bị đe dọa vì bất cứ sự tấn công nào của các loại virus độc hại. Nhìn vào xã hội các nơi trên thế giới, chúng ta phải nhìn nhận hiện thực này: Ở đâu giá trị gia đình bị hạ phẩm, nền tảng gia đình bị lung lay thì xã hội bị xáo trộn ngay và Giáo hội cũng gặp ngay nhiều vấn đề khó vượt qua.

Mừng kính Thánh Gia Thất Chúa Giêsu, Mẹ Maria và Thánh cả Giuse, Giáo hội kêu gọi đoàn con cái chiêm ngắm Gia đình thánh. Thánh Gia Thất là một tổ ấm đầy tình yêu trong sự liên đới và tinh thần trách nhiệm. Tin Mừng cho chúng ta biết chìa khóa hướng dẫn các Ngài, cả ba Đấng vuông tròn nghĩa vụ của mình, đó là: “Thực hiện lời Thiên Chúa truyền dạy” (x.Mt 1,24; Lc 1,38; Ga 4,34).

Đọc câu chuyện kể trên mạng xã hội: “linh mục quản xứ than thở với cặp vợ chồng già đang hạnh phúc bên nhau: “Không hiểu sao đám trẻ giờ lại dễ cạn tình, cạn nghĩa với nhau thế?”. “Thưa cha, có gì đâu, thời chúng con, hễ cái gì hư thì cố sửa mà dùng; giờ tụi nó hà, hỏng một tí là vứt bỏ, thay cái mới”. Không ai là hoàn hảo, không ai là không hề lầm lỗi, chúng ta cầu xin cho các đôi vợ chồng biết yêu thương nhau trong tình quảng đại để gìn giữ mái ấm gia đình. Xin cho các người cha người mẹ mặn nồng nghĩa phu thê, đồng tâm hiệp ý giáo dục con cái bằng tình yêu, gương sáng và lời lẽ khôn ngoan của mình. Thật phúc thay các gia đình có những người con tự nhiên vui vẻ hát ca: “Ba thương con, vì con giống mẹ. Mẹ thương con, vì con giống ba. Cả nhà ta cùng yêu thương nhau. Xa là nhớ. Gần nhau là cười” (Phan Văn Minh).