Sự xuất hiện của Đạo Đức

ĐỜI ĐÁNG SỐNG XIX
SỰ XUẤT HIỆN CỦA ĐẠO ĐỨC 1

Cái ác là thế giới dường như là một lý lẽ chống lại Quyền năng, Sự công bình và Công lý của Thiên Chúa, nhưng nó cũng có vẻ như vậy. Cái ác là một trong những hậu quả của vũ trụ luân lý, nơi tự do ngự trị và ở đó tính cách xuất hiện khi sử dụng đúng tự do.

Các bạn thân mến,

Nếu Thiên Chúa quyền năng, tình yêu và công lý, thì tại sao Ngài lại tạo ra loại thế giới này? Nếu Ngài quyền năng, tại sao Ngài cho phép điều ác? Nếu Ngài là tình yêu, tại sao Ngài lại dung thứ cho sự căm ghét? Nếu Ngài là công lý, tại sao Ngài lại cho phép điều bất chính? Tôi cho rằng những câu hỏi này đã được hỏi bởi tất cả những người mà mắt họ đã từng thấy, những người đã từng biết đến sự tương phản khủng khiếp giữa tội lỗi của thế gian và sự tốt lành, lòng nhân từ của Thiên Chúa.

Để trả lời câu hỏi tại sao Thiên Chúa tạo ra loại thế giới này, điều quan trọng trước hết là phải nhớ rằng đây không phải loại thế giới duy nhất Thiên Chúa có thể tạo ra. Ngài có thể đã tạo ra hàng vạn loại thế giới khác, trong đó sẽ không bao giờ có sự đấu tranh, đau khổ hay hy sinh. Nhưng đây là loại tốt nhất mà Thiên Chúa có thể tạo ra cho mục đích Ngài đã có trong tâm trí mình.  Một nghệ sĩ không được đánh giá quá cao bởi kiệt tác anh ta tạo ra, mà bởi mục đích anh ta có trong đầu khi tạo ra kiệt tác đó. Một kiến trúc sư không bị đánh giá một kiến trúc sư kém cỏi vì anh ta thiết kế một ngôi nhà chim thay vì một nhà thờ, vì ý định của anh ta có thể chỉ là xây dựng một nơi trú ẩn cho những sinh vật có cánh của Chúa thay vì nơi ở cho chính Chúa. Tương tự như vậy, Thiên Chúa không được đánh giá chỉ bởi loại thế giới đặc biệt mà Ngài đã tạo ra, mà bởi ý định và ý chí Ngài đã tạo ra.

Nó đưa chúng ta đến một câu hỏi khác: Thiên Chúa đã có ý định gì khi tạo ra loại thế giới này? Câu trả lời rất đơn giản là Thiên Chúa có ý định xây dựng một vũ trụ đạo đức. Từ muôn đời, Ngài muốn xây dựng một sân khấu mà các vai tuồng sẽ xuất hiện. Tất nhiên, Ngài có thể đã tạo ra một thế giới không có đạo đức, không có phẩm hạnh, không có đặc chất  - trong đó mỗi người trong chúng ta sẽ nảy mầm những đức tính như một cây sồi đâm chồi nảy lộc. hay một thế giới trong đó mỗi người chúng ta sẽ trở thành những vị thánh với cùng một nhu cầu thiết yếu không thể thay đổi là cỗ xe của mặt trời chở bầu trời ban mai, hay cơn mưa rơi xuống để ôm lấy trái đất. Thiên Chúa có thể đã làm cho tất cả chúng ta giống như rất nhiều gậy và đá, trong đó chúng ta sẽ được hướng dẫn bởi cùng một điều cần thiết là lửa nóng và băng lạnh. Thiên Chúa có thể đã làm điều này, nhưng Ngài đã không làm. Và Ngài đã không làm bởi vì Ngài muốn một vũ trụ luân lý, đạo đức để, bằng cách sử dụng đúng đắn món quà tự do, các nhân vật, các vai tuồng có thể xuất hiện. Thiên Chúa quan tâm đến những thứ gì, chất đống trong không gian vô tận, mặc dù chúng là kim cương, vì nếu tất cả các quỹ đạo của thiên đàng đều có rất nhiều đồ trang sức lấp lánh như mặt trời, thì sự cân bằng bên ngoài dù cho không bị xáo trộn, có ý nghĩa gì đối với Ngài so với chỉ một nhân vật, có thể dệt những sợi dây của một cuộc sống dường như đã bị tàn phá và đổ nát thành tấm thảm đẹp đẽ của sự tốt lành và thánh thiện? Sự lựa chọn trước mặt Chúa trong việc tạo ra thế giới nằm giữa việc tạo ra một vũ trụ hoàn toàn bằng máy móc, được bao bọc bởi các sự tự động đơn thuần, hoặc tạo ra một thế giới của những sinh vật tinh thần thuần túy, mà ở bất kỳ mức độ nào, việc lựa chọn thiện và ác đều là một khả năng.

Các bạn thân mến,

Giả sử, bây giờ, có thể Thiên Chúa đã chọn tạo ra một vũ trụ đạo đức, hoặc một vũ trụ trong đó các nhân vật, các vai tuồng sẽ xuất hiện. Điều kiện nào sẽ phải được thực hiện để làm cho đạo đức trở nên khả thi? Nếu Thiên Chúa chọn tạo ra một vũ trụ đạo đức, thì Ngài phải làm cho con người tự do; nghĩa là, ban cho anh ta sức mạnh để nói "có" hoặc "không", anh ta trở thành thuyền trưởng và người làm chủ số phận cũng như vận mệnh của chính mình. Đạo đức bao hàm trách nhiệm và bổn phận, nhưng những điều này chỉ có thể tồn tại trong điều kiện tự do. Gạch đá không có đạo đức, bởi vì chúng không tự do. Chúng ta không ca ngợi sắt vì nó bị nung nóng bởi lửa, cũng không lên án băng vì nó bị nóng chảy. Những người làm chủ được ý chí của họ mới có thể được khen ngợi và trách móc. Chỉ có con người có khả năng nói "không" trong khi có thể có nhiều sức quyến rũ trong trái tim anh ấy khi anh ấy nói "có". Hãy tước bỏ phẩm chất tự do này của một người, và người ấy không thể có đức hạnh hơn ngọn cỏ mà chúng ta giẫm dưới chân. Lấy tự do ra khỏi cuộc sống của con người, sẽ không còn lý do gì để tôn vinh sự dũng cảm của những người tử đạo đã dâng hiến  thân xác mình làm chứng cho đức tin của họ, hơn là sự tôn vinh những ngọn lửa đã đốt lên những cơn ác mộng của họ. Lấy đi quyền tự do và đâu sẽ là mối quan tâm về việc trẻ em sẽ nhào nặn cuộc đời mình như thế nào, và viết nên số phận vĩnh cửu của chúng bằng loại mực vô hình do chúng tự do lựa chọn. Lấy đi sự tự do là điều mang lại cho cuộc sống sự thú vị của một kịch bản vĩnh cửu, và với một chút quan tâm, chúng ta sẽ nhìn thấy bức màn kéo lên, và với sự hối tiếc yếu ớt, chúng ta sẽ nhìn thấy cảnh nó bị thả rơi.

Có phải bất kỳ sự luận tội nào đối với Chúa rằng Ngài đã chọn không trị vì một đế chế hóa chất không? Do đó, nếu Thiên Chúa đã cố ý chọn một loại đế chế không được cai trị bằng vũ lực mà bằng sự tự do, và nếu chúng ta thấy thần dân của Ngài có thể hành động chống lại ý muốn của Ngài, còn các vì sao và bão tố thì không thể, thì điều này không chứng tỏ rằng Ngài có thể đã ban cho họ cơ hội phá vỡ lòng trung thành, để có thể có ý nghĩa và vinh quang trong lòng trung thành đó khi họ tự do lựa chọn để thực hiện nó?

Chúng ta đã nói rằng Thiên Chúa đã chọn để tạo ra một vũ trụ đạo đức, và thứ hai, Ngài có thể tạo ra một vũ trụ đạo đức chỉ với điều kiện là Ngài làm cho con người được tự do. Như vậy, chúng ta đã có câu trả lời cho câu hỏi, tại sao Thiên Chúa cho phép những điều xấu xa xảy ra, có vẻ như không liên quan gì đến Ngài cả? Khả năng của cái ác theo một cách nào đó gắn liền với tự do của con người. Vì con người được tự do yêu, tự do ghét; vì anh ta được tự do tuân theo, anh ta được tự do nổi dậy; vì anh ta đủ tự do để được khen ngợi về tính tốt của mình, cũng như anh ta đủ tự do để bị đổ lỗi cho tính xấu của mình. Đức hạnh, theo thứ tự cụ thể hiện tại này, chỉ có thể có trong những lĩnh vực mà nó có thể là xấu xa; sự hy sinh chỉ có thể xảy ra trong những mức độ mà nó có thể là ích kỷ; Sự cứu chuộc chỉ có thể xảy ra trong những cảnh giới có thể bị làm nô lệ.

Thế giới không có anh hùng ngoại trừ trong những trận chiến mà  mỗi anh hùng có thể là một kẻ hèn nhát; quốc gia không có người yêu nước ngoại trừ trong những nguyên nhân mà mỗi người yêu nước có thể đã là một kẻ phản bội; Giáo hội không có vị thánh nào ngoại trừ trong những cõi mà mỗi trái tim có thể đã từng là ác quỷ. Khải hoàn môn chỉ dành cho những người đàn ông đã thành công, những người có thể đã thất bại khi cố gắng; các hốc chỉ được lấp đầy bởi hình tượng của những người có thể đã vi phạm, nhưng đã không; tượng đài chỉ được dựng lên để tưởng nhớ những người có thể đã quay trở lại, nhưng vẫn tiếp tục.
 

Mời nghe tiếp phần sau.
 

ĐỜI ĐÁNG SỐNG XIX
SỰ XUẤT HIỆN CỦA ĐẠO ĐỨC 2

Các bạn thân mến,

Hãy loại bỏ nguy hiểm và nghi ngờ khỏi cuộc sống, thì chủ nghĩa anh hùng và đức tin sẽ ở đâu? Hãy để cho không có sự phát triển của ban đêm, không có bệnh tật vào ban ngày, thì đâu sẽ là lòng tốt và sự hy sinh? Không có tình yêu canh chừng nào bay lượn trên kẻ bất khả xâm phạm; không có vương miện công đức nào được nằm trên đầu những người không chiến đấu; tất cả họ đều có thể ra trận và gan dạ một mình, và bị lãng quên, theo sau sẽ không có vẻ đẹp trầm ngâm nào bừng bừng với chiến thắng của họ, hoặc đau khổ với sự sụp đổ của họ. Một thế giới không có ngẫu sinh sẽ không thể có anh hùng hoặc không có thánh nhân. Không có sử thi nào về những điều chắc chắn, và không có lời ca nào mà không có sự hồi hộp của nỗi buồn và tiếng thở dài sợ hãi, và không thể có đạo đức trong trật tự hiện tại mà không có khả năng có cái ác, và không có vị thánh nào mà không có khả năng trở thành Giu-đa (một trong số 12 vị tông đồ, người này đã phản bội và bán Chúa Giê-su).

Khi đó, nếu khả năng cái ác ở một khía cạnh nào đó liên quan đến quyền tự do của con người, thì người ta có thể thấy ngay sự phi lý của việc lên án Thiên Chúa vì đã cho phép cái ác tiếp tục. Có bao nhiêu người nói, "Nếu tôi là Thiên Chúa, tôi sẽ ngay lập tức tiêu diệt mọi bất công và tệ nạn." Tuy nhiên, hỏi điều này là hỏi rằng Thiên Chúa mâu thuẫn với chính Ngài; bạn yêu cầu Thiên Chúa tạo ra một thứ tự do lựa chọn giữa điều thiện và điều ác, nhưng lại bắt buộc vật đó phải chọn điều tốt. Yêu cầu rằng Thiên Chúa nên tạo ra một con người tự do lựa chọn giữa công lý và bất công, nhưng buộc anh ta phải luôn chọn công lý và không bao giờ chọn sự bất công, là yêu cầu một điều phi lý. Cũng như bản chất của vạn vật là: không thể tạo ra tôi, và tạo ra tôi, khiến tôi tồn tại, và  đồng thời không tồn tại, vì vậy trong bản chất của vạn vật, Thiên Chúa không thể làm cho tôi tự do và biến tôi thành nô lệ. Thiên Chúa không thể làm bất cứ điều gì mâu thuẫn với bản chất của Ngài, không phải theo nghĩa Ngài bị ràng buộc bởi bất cứ điều gì bên ngoài chính Ngài, nhưng bởi vì bản chất của Ngài chính là công lý.

Và những người sẽ đổ lỗi cho Thiên Chúa vì đã cho phép con người tự do ngăn chận và cản trở công việc của Ngài, cũng giống như những người nhìn thấy những vết loang lổ, vết nhòe, lỗi chính tả và lỗi ngữ pháp trong cuốn sổ ghi chép của học sinh, rồi lên án giáo viên vì đã không lấy đi cuốn sách. và tự mình thực hiện việc sao chép. Cũng giống như đối tượng của giáo viên là giáo dục lành mạnh chứ không phải sản xuất một cuốn sách chép gọn gàng và được viết đúng, vì vậy đối tượng của Chúa là sự phát triển của các linh hồn chứ không phải sự sản sinh ra các thực thể sinh học, dù chúng có thể hoàn hảo đến đâu. Ở đó, cũng là câu trả lời cho những người hỏi: "Nếu Thiên Chúa biết rằng tôi sẽ phạm tội thì tại sao Ngài lại tạo ra tôi?" Rất đơn giản, trong chừng mực tôi là một sinh vật tội lỗi, Thiên Chúa đã không tạo ra tôi. Tôi tự làm. Tôi là một sinh thể tự tạo. Chúa đã ban cho tôi quyền lực, nhưng tôi được tự do quyết định cách thức của con người mà tôi sẽ trở thành. Do đó thành công hay thất bại đều do  tự tay tôi, và tôi chịu trách nhiệm về kết quả đó.

Các bạn thân mến,

Vì vũ trụ là đạo đức, nên sự lựa chọn tối cao nằm trước chúng ta là tuân theo luật pháp của Thiên Chúa, hoặc nổi dậy chống lại nó. Nếu bạn chọn chống lại luật pháp như thể bạn là của riêng bạn, và như thể Đức Ki-tô chưa bao giờ mua bạn bằng Bảo Huyết của Ngài, thì bạn phải ở lại đời đời trong hội chứng của người chết. Không phải dành cho bạn sẽ là vinh quang của sự hiểu biết được thánh hiến, không phải cho bạn những phước lành phong phú của Đấng đã biến một linh hồn khỏi sai lầm về đường lối của nó; không phải dành cho bạn tình yêu vững chắc của điều thiện, mặc dù nó bị ngược đãi, hoặc sự khinh bỉ của điều ác, mặc dù nó đã được lên ngôi; nhưng đối với bạn, sự vô vị phù phiếm của những thú vui không cần thiết - tâm trí u mê và bất mãn, phớt lờ khi ở bên người khác, khốn khổ khi ở một mình. Những việc lớn sẽ được thực hiện, nhưng bạn sẽ không làm việc của họ; ý nghĩ cao đẹp sẽ được thốt ra, nhưng chúng sẽ không đánh thức được tiếng vang nào trong lương tâm chai sạn và trái tim khô héo. Ngoài ra bạn sẽ quét sạch đám rước giống như thần thánh của những người đức hạnh cao cả và khôn ngoan tuyệt vời, nhưng bạn sẽ không được tìm thấy trong hàng ngũ của họ. Nếu bạn chọn cách xúc phạm Chúa, bạn có thể thành công, bạn có thể được tôn vinh, bạn có thể giàu có, bạn có thể được thế giới ca ngợi, bạn có thể "có đầu óc rộng rãi" và "tiến bộ", sống sót trước công luận và những tân đạo đức trong ngày bạn có thể là, nhưng bạn sẽ không bao giờ biết mình đã thất bại bao nhiêu, vì Ba-ra-ba (tên tử tù được tha, nên Chúa Giê-su phải chết) không bao giờ biết mình đã thất bại bao nhiêu trong ngày thành công. Nhưng bạn sẽ chết! chết cho sự sống của Đức Ki-tô! Chết trước tình yêu của Chúa! Chết với sự bình yên của sự yên bình vĩnh cửu!

Ngược lại, nếu bạn tuân theo luật pháp của Thiên Chúa và sống như thể bạn thực sự được định sẵn cho một cuộc sống bên kia nấm mồ, thì trận chiến mà tình yêu của Thiên Chúa giành được sự mầu nhiệm trên tình yêu của chính mình có thể rất khốc liệt, và ngắn ngủi. thời gian sống của cơ thể chúng ta mỗi cái cây có thể là một cây thập tự, mỗi bụi cây có thể là một vương miện hoặc gai, và một người bạn có thể là một Giu-đa. Tội nghiệp bạn có thể ở trên trái đất này, không có sự thoải mái nào hơn một Thợ mộc đã từng có ở Na-gia-rét, bạn có thể buồn bã khi mỗi ngày mang đến cho bạn một khổ nạn mới, một chén đầy cay đắng của Giệt-si-ma-ni (hay vườn Cây Dầu, nơi Chúa Giê-su và các tông đồ đã cầu nguyện trong đêm trước khi Ngài bị bắt đem đi đóng đinh vào thập giá. Nơi đây Ngài đau đớn tột cùng: “Mồ hôi Người như những giọt máu rơi xuống đất” (Lu-ca chương 22 câu 44); bạn cô độc đến nỗi bạn thậm chí không có một Vê-rô-ni-ca (trong kinh thánh là người phụ nữ đã chạy đến và dùng khăn lau mặt Chúa Giê-su trong lúc Ngài đang bị vác thập giá đi đến chỗ đóng đinh) để lau đi muối của nước mắt công bình; khinh bỉ và chế giễu bạn có thể bị, bởi một thế giới bóng tối không hiểu được ánh sáng; linh hồn của bạn quá khát do nóng, trong ngọn lửa của sự đóng đinh của nó, kêu gào cho những mát mẻ, cho những luồng gió của Sự sảng khoái thiêng liêng; Bạn có thể thất bại, như một kẻ mơ mộng không xứng đáng, một kẻ ngốc nghếch, nhưng trong tất cả vùng hoang vu bị thiêu đốt của thế giới, thức ăn của bạn sẽ là Ma-na (thức ăn ngày xưa Chúa ban hàng ngày cho dân Do Thái khi họ di chuyển 40 năm trong sa mạc) từ Địa đàng của Thiên Chúa, và uống suối nguồn của sự sống đời đời. Nhưng bạn sẽ sống, sống cho Đức Ki-tô! sống cho tinh thần! sống cho sự sống! sống cho Chúa! và nếu Chúa là sự sống của bạn, thì ai có thể lấy nó khỏi bạn.
 

Tạm biệt các bạn.

Phaolô Ngô Suốt