Trong những ngày từ 1/9 đến 19/9/2022, tại Đại học Nữ vương Tông đồ ở Roma đã diễn ra hai khóa đào tạo dành cho các giám mục ở các nước thuộc Bộ Giám mục, được thụ phong giám mục trong vài năm vừa qua, với chủ đề "Loan báo Tin Mừng trong một thời đại thay đổi và hậu đại dịch: sự phục vụ của các giám mục."
Theo truyền thống được bắt đầu từ năm 2000, dưới thời thánh Thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô II, Bộ Truyền giáo, Bộ các Giáo hội Đông phương và Bộ Giám mục hàng năm tổ chức khóa đào tạo dành cho các giám mục được thụ phong trong vòng một năm. Trong những năm vừa qua, vì lý do đại dịch nên khóa đào tạo không được tổ chức. Năm nay, Bộ Truyền giáo đã tổ chức khóa đào tạo từ ngày 5 đến 17/9/2022 cho khoảng 80 giám mục thuộc các vùng truyền giáo.
Về phía Bộ Giám mục, vì số giám mục tham dự khóa năm nay khá đông nên khóa đào tạo được chia thành hai đợt: đợt thứ nhất từ ngày 1 đến 8/9/2022, với khoảng 150 tham dự viên, và đợt thứ hai từ ngày 12 đến 19/9/2022, với khoảng 200 giám mục tham dự. Trong cả hai đợt đều có sự tham dự của một nhóm các giám mục thuộc Bộ các Giáo hội Đông phương. Các giám mục này cũng tham dự một số buổi gặp gỡ do chính Bộ các Giáo hội Đông phương tổ chức.
Gặp gỡ Đức Thánh Cha
Ngày 19/9/2022, ngày kết thúc khóa đào tạo đợt thứ hai, tại Sảnh Clementino ở nội thành Vatican Đức Thánh Cha đã có cuộc gặp gỡ với khoảng 200 giám mục tham dự. Cuộc gặp gỡ diễn ra trong bầu khí thân mật, tất cả ngồi thành một vòng tròn, nổi bật với những chứng từ, những đề nghị và lời khuyến khích phục vụ người nghèo.
Vào cuối khóa đào tạo đợt thứ nhất, 155 giám mục tham dự cũng đã có cuộc gặp gỡ với Đức Thánh Cha. Trong cuộc gặp gỡ này Đức Thánh Cha cũng không trình bày diễn văn nhưng cùng các giám mục thảo luận thân tình. Trong số các giám mục tham dự khóa đào tạo đợt thứ nhất có 11 vị đến từ Brazil, được tấn phong từ cuối năm 2019 đến năm 2020.
Theo Giám mục phụ tá của São Paulo, Angelo Ademir Mezzari, Đức Thánh Cha đã chào đón những người có mặt với một thông điệp, đó là đừng quên sự gần gũi với người nghèo, ý thức rằng mọi thứ đều liên kết với nhau và tất cả cần được chăm sóc trên hành tinh này. Sau đó, ngài muốn trực tiếp lắng nghe các giám mục, nghe câu chuyện và yêu cầu của họ.
Đối với mỗi câu hỏi hoặc nhận xét từ các giám mục của các khu vực khác nhau, Đức Thánh Cha đưa ra lời khuyên của mình. Ngài đối thoại với tình huynh đệ và xử lý nhiều vấn đề khác nhau, các chủ đề liên quan đến những thách thức ngày nay của các giám mục. Và, cuối cùng, ngài muốn chào từng người một. Hơn 150 giám mục!
Khóa đào tạo
Theo thông cáo của Phòng Báo chí Tòa thánh, các vấn đề được trình bày trong những ngày này gồm ý nghĩa và tầm nhìn của một Giáo hội hiệp hành; giáo dục lãnh đạo hiệp hành; xử lý các khủng hoảng, đặc biệt chú ý đến tệ nạn lạm dụng; Giáo hội trong xã hội hậu hiện đại sau đại dịch; kinh nghiệm giáo luật cho việc quản lý một giáo phận; hai ưu tiên được Đức Giáo hoàng chỉ ra trong hành trình của Giáo hội: gia đình và tình huynh đệ phổ quát; sự thánh thiện của giám mục trong hiệp thông Công giáo.
155 giám mục tham dự khoá đào tạo đợt đầu tiên đến từ khắp nơi trên thế giới, một bức tranh khảm lớn về ngôn ngữ và văn hóa. Khóa học đã được thông dịch sang 6 ngôn ngữ, khẳng định sự phong phú về văn hóa và cách sống của mỗi người.
Giáo hội hiệp hành ở Brazil và trên thế giới
Theo Đức cha Ademir Mezzari, đây là thời gian suy tư quan trọng đối với Giáo hội ở Brazil, vì nó đào sâu các chủ đề như gia đình và tình huynh đệ phổ quát, thông qua tính hiệp hành. Đức cha cho biết, hai chủ đề được đào sâu trong khóa học có thể củng cố con đường của Giáo hội ở Brazil: tính hiệp hành và hai ưu tiên trong giáo huấn của Đức Thánh Cha Phanxicô trên con đường của Giáo hội, đó là gia đình và tình huynh đệ phổ quát thông qua việc thăng tiến con người toàn diện. Đức cha nói: "Hai chủ đề này được thảo luận khuyến khích hoạt động truyền giáo, và các giám mục trở thành 'tác nhân' của tiến trình này bằng việc lắng nghe và phân định, để mọi thành phần dân Chúa cùng bước đi, hiệp thông trong sứ vụ."
Quan tâm chăm sóc cho những người rốt cùng
Đức cha Valentim Fagundes de Meneses, giám mục của thành phố Balsas, ở Maranhão, cũng có "cơ hội tuyệt vời" để gặp Đức Thánh Cha Phanxicô một lần nữa và chia sẻ với Vatican News về cuộc gặp gỡ với Đức Thánh Cha, một khoảnh khắc để "được tiếp thêm sự khôn ngoan của con người của Thiên Chúa". Đức cha nói rằng ngài thấy Đức Thánh Cha "là một người giống như chúng ta, tuy nhiên, với sự chú ý lắng nghe Chúa Thánh Linh" và do đó, ngài đã có thể "bồi dưỡng rất nhiều" cho 155 giám mục tham dự cuộc gặp gỡ, đặc biệt, những người đến từ Châu Mỹ Latinh và đặc biệt là từ miền Amazon, khi một lần nữa ngài thúc giục quan tâm chăm sóc cho những người rốt cùng: "Chúng ta đừng quên gần gũi với người nghèo, và chúng ta hiểu rằng mọi thứ đều liên kết với nhau và mọi người trên hành tinh này đều cần được chăm sóc."
Trong nhóm các giám mục tham dự khóa đào tạo đợt thứ hai có 19 vị đến từ Brazil, trong đó có Đức cha Maurício da Silva Jardim, mới được thụ phong, sẽ đảm nhiệm giáo phận Rondonópolis-Guiratinga vào Ngày Thế giới Truyền giáo 23/10/2022. Đức cha cho biết các hoạt động diễn ra theo phong cách hiệp hành và lắng nghe, đưa ra các vấn đề và tìm kiếm câu trả lời cho các tình huống cụ thể đã xảy ra trên thế giới, chẳng hạn như khai thác và phá rừng bất hợp pháp ở Amazon.
Theo Đức cha Maurício, khóa học này nhằm mục đích phân tích việc loan báo Tin Mừng trong thời kỳ thay đổi và sau đại dịch, đặc biệt là thông qua "ảnh hưởng mạnh mẽ của giáo huấn của Đức Thánh Cha Phanxicô", bao gồm cả thông qua một phương pháp rất cụ thể.
Phong cách hiệp hành
Đức cha chia sẻ: "Một cách lắng nghe trong tinh thần hiệp hành. Các diễn giả đưa ra một chủ đề và tạo cơ hội cho cử tọa trình bày ý kiến cá nhân, đưa ra các câu hỏi và các vấn đề cụ thể của thực tế: chẳng hạn như nạn đói, bạo lực, bất bình đẳng xã hội, di cư, khủng hoảng chính trị và sức khoẻ, đạo đức và xã hội trên toàn thế giới. Ngoài ra, thách thức lớn của việc khai thác, khai thác và phá rừng bất hợp pháp ở Amazon. Vì vậy, tất cả bước đi cùng nhau để tìm kiếm câu trả lời."
Đào sâu giáo huấn của Đức Thánh Cha
Cùng với việc đưa ra hướng đi trước những thách thức đang nổi lên của nhân loại, Đức Tổng Giám mục Maurício nói rằng trong những ngày đầu tiên của khóa học này, các bản văn của Đức Thánh Cha Phanxicô cũng đang được đào sâu, ví dụ như "việc cập nhật tông huấn Amoris Laetitia, áp dụng theo cách hiệp hành Thông điệp Fratelli tutti". Đây là một cơ hội để cùng nhau bước đi trên những lĩnh vực khác nhau, nhưng có chung tinh thần truyền giáo của Giáo hội, được khuyến khích trở thành "những mục tử của người dân".
Chăm sóc dân Chúa
Đức cha chia sẻ thêm: "Rõ ràng là thừa tác vụ của giám mục rất được quan tâm, 'chăm sóc đàn chiên' là trọng tâm của sứ vụ giám mục; đưa ra các yếu tố cho các hoạt động được thực hiện trong giáo phận, như những thách đố mục vụ của Giáo hội, thông qua nguyên tắc do Đức Thánh Cha Phanxicô đặt ra về một Giáo hội truyền giáo, hiệp hành, hiệp thông và tham gia. Vì vậy, huấn quyền của Đức Thánh Cha đã giúp chúng ta rất nhiều, qua các văn bản tuyệt vời của ngài. Và vẻ đẹp của việc phục vụ Giáo hội với tư cách là những mục tử của dân! Đức Thánh Cha đã nhấn mạnh rất nhiều vào điều này: chúng ta là những mục tử của dân chúng, một Giáo hội theo cách của người Samaria nhân lành 'ra đi để gặp gỡ', một Giáo hội môn đệ lắng nghe tiếng kêu của người nghèo và của trái đất, một Giáo hội thúc đẩy một nền văn hóa gặp gỡ và gần gũi với mọi người để có thể lắng nghe họ."
Hồng Thủy - Vatican News
