Ăn chay có phải nhăn mặt, tỏ vẻ buồn sầu, ăn uống kiêng thịt béo, rượu ngon? Tiên tri Gioen nói: “Xé lòng chứ đừng xé áo” (Ge 2, 13) và còn rúc tù và lên giữa Sion. Thường vào những ngày đại lễ người Do Thái mới rúc tù và lên báo niềm hoan hỷ. Vậy ăn chay cần có tâm hồn tươi vui, nét mặt hân hoan thay vì ủ rũ?
Tại sao không mang nét mặt ủ rũ khi vào mùa sám hối, chay tịnh? Thiên Chúa hiểu thấu cõi lòng người ta. Ăn chay với nét mặt ủ rũ giống như người ta thường dùng chiêu “khổ nhục kế” để che mắt người khác khi phải đi xin, hay để được lòng thương xót. Khổ nhục kế như vậy là giả hình như Chúa Giêsu bảo: “Còn khi ăn chay, anh em chớ làm bộ rầu rĩ như bọn đạo đức giả: chúng làm cho ra vẻ thiểu não, để thiên hạ thấy là chúng ăn chay” (Mt 6, 16).
Hay ăn chay với vẻ buồn sầu sẽ làm cho người ta mất đi năng lượng sống. Sống ủ dột, buồn phiền dẽ bị rơi vào tìm kiếm thú vui trần gian, rơi vào cạm bẫy ma quỷ. Thường khi buồn phiền người ta hay cáu kỉnh, ghen ghét, giận hờn, ba hoa, ngồi lê đôi mách. Những thói xấu luôn làm đề tài mua vui, nên tội.
Qua tiên tri Isaia xưa Chúa nói với dân Israel: “Có phải đó là việc ăn chay mà Ta mong muốn, có phải như thế là ngày hãm mình không? Gục đầu như bông sậy, mặc áo thô, nằm trên đống tro, có phải đó là ăn chay, là ngày làm cho Chúa hài lòng không?” (Is 58, 5)
Ăn chay là sống trong niềm vui, lấy năng lượng từ Chúa Thánh Thần. Sống bình an và hoan lạc và mang cho người: “huỷ bỏ xiềng xích bất công, tháo gỡ ách nặng, trả tự do cho kẻ bị áp bức, dẹp bỏ mọi gánh nặng; hãy chia cơm bánh cho kẻ đói, tiếp rước những kẻ phiêu bạt không nhà; nếu ngươi gặp một người trần truồng, hãy cho họ áo mặc, ngươi đừng khinh bỉ người cùng xác thịt như mình” (Is 58, 6 – 7)
Chúa Giêsu bảo khi ăn chay: “Còn anh, khi ăn chay, nên rửa mặt cho sạch, chải đầu cho thơm, để không ai thấy là anh ăn chay ngoại trừ Cha của anh, Đấng hiện diện nơi kín đáo. Và Cha của anh, Đấng thấu suốt những gì kín đáo, sẽ trả lại cho anh.” (Mt 6, 17 – 18)
Ăn chay, hãm mình bắt nguồn từ niềm vui Thiên Chúa giải thoát tôi! Người làm cho tôi thêm vững mạnh, sống yêu thương giữa đời.
L.m Giuse Hoàng Kim Toan