GIÁO XỨ MẪU TÂM - TRUNG TÂM SẮC TỘC Năm thành lập: 1958 Bổn mạng Giáo xứ: Trái Tim Đức Mẹ NHỮNG NÉT ĐẶC TRƯNG CỦA GIÁO XỨ: 1. * Tên Giáo xứ: Mẫu Tâm, giáo hạt: Mẫu Tâm * Bổn Mạng: Trái Tim Vô Nhiễm Đức Mẹ Ngày kính: thứ bảy sau lễ Thánh Tâm Chúa Giêsu * Địa chỉ: 70 Y Ngông, phường Tân Tiến, thành phố Buôn Ma Thuột 2. Thời điểm thành lập: * Trung Tâm Sắc Tộc: năm 1959 Giáo xứ tòng nhân Mẫu Tâm: tháng 10-1987 * Thời điểm xây dựng Nhà thờ đầu tiên: 1959 Chất liệu: khung sắt, gạch đúc bêtông, tôn, thô * Số giáo dân: một số ít các em học sinh sắc tộc từ các buôn xa đến trọ học. Giáo dân lớn tuổi đầu tiên là bà Maria H’Uôn Niê Kdăm được rửa tội vào tháng 3.1959 3. Linh mục sáng lập Trung Tâm Sắc Tộc: Cha Roger Bianchetti thuộc Hội Thừa Sai Paris, Pháp 4. Linh mục tiên khởi của Giáo xứ Mẫu Tâm: Cha GB. Nguyễn Thanh Thiện (từ 10-1987 đến khi qua đời 29-06-1999) 5. Giáo xứ hiện nay: * Xây mới Nhà Sinh Hoạt Đa Năng, năm 2014 Nhà Thờ, năm 2015-2016 Nhà Nữ Tu, năm 2016 Tháp Chuông, năm 2016 Trùng tu: Nhà xứ, năm 2016 Số giáo dân (thống kê 2015): 322 gia đình/ 1.429 giáo dân Linh mục Quản xứ đương nhiệm: Gioan Baotixita Nguyễn Minh Hảo (từ ngày 19-12-2007) Số người đi tu: 3 tu sĩ nữ Cơ sở đặc trưng: Cộng đoàn Tu sĩ phục vụ Giáo xứ: 1/ Nữ Vương Hòa Bình Ban Mê Thuột 2/ Khiết Tâm Nha Trang Cơ sở văn hóa từ thiện: Nhà Lưu Xá Nam và Nhà Lưu Xá Nữ LƯỢC SỬ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN Giáo xứ Mẫu Tâm hiện nay là một Giáo xứ tòng nhân trực thuộc Trung Tâm Mục Vụ Sắc Tộc của Giáo phận Ban Mê Thuột được hình thành như sau: Khoảng năm 1953, hai Linh mục người Pháp thuộc Hội Truyền Giáo Paris là cha Pierre Romeuf Phương và cha Roger Bianchetti Bạch (thường được gọi là Cố Bạch, sinh năm 1920, Linh mục năm 1944 và qua đời ngày 11.02.1998 tại Pháp), Quản xứ Giáo xứ Ban Mê Thuột, đã đặt những bước chân đầu tiên lên thăm vùng đất của anh em dân tộc Ê Đê và loan báo Tin Mừng tại buôn Kroa A và buôn Jù, cách Buôn Ma Thuột khoảng 12 km thuộc xã Hòa Thuận hiện nay và sau đó là tại buôn Ea Khit, buôn Ea Kmar thuộc quyện Cư Kuin hiện nay. Khoảng năm 1957, Cha Roger Bianchetti từ Buôn Ea Khit vào địa bàn thị xã Ban Mê Thuột thời bấy giờ để tìm một địa điểm thích hợp ở ngoại ô làm Nhà thờ, làm nơi ở chính thức, thuận tiện hơn trong việc truyền giáo cho đồng bào Sắc tộc Ê Đê. Sau khi Chính phủ và Đức Giám mục Giáo phận Kon Tum, là Đức Cha Paul Seizt (thường gọi là Đức Cha Kim) cho phép, vào năm 1959, Ngài xây dựng một ngôi Nhà Nguyện nhỏ (được cha GB. Nguyễn Thanh Thiện trùng tu vào năm 1987, và nay được xây mới từ đầu năm 2015) và Nhà xứ (đã đổ sập từ năm 2003), cùng một dãy phòng nhỏ làm chỗ lưu trú cho con em người Sắc tộc Ê Đê đi học văn hóa tại các trường trong thị xã (nhà lưu xá này đã được xây dựng lại năm 2014). Tổng diện tích khuôn viên Nhà thờ độ chừng 5.000m2 (5sào) với hơn 3 mẫu cà phê chung quanh. Vì công việc truyền giáo và việc phục vụ bà con sắc tộc nghèo khổ, Đức Giám mục Kon Tum đã đặt nơi này thành Trung Tâm Công Giáo Thượng. Khi đã ổn định nơi ăn chốn ở, Cha Roger Bianchetti đã rảo quanh các buôn làng bà con Ê Đê gần thị xã Ban Mê Thuột để loan báo Tin Mừng và kết quả là ánh sáng đức tin Kitô đã dần dần đi vào các giáo buôn chung quanh thị xã BMT mà khởi đầu là: * Buôn Alê A (03-1959 với tân tòng là Maria H’Uôn Niê Kdăm), * Buôn Akó Dhông (21-6-1962 với 2 tân tòng là ông bà Ama H’Rin do các nữ tu dòng Bênêđictin, người Pháp giúp đỡ). Số giáo dân sinh hoạt tại Trung Tâm Sắc Tộc cứ tăng dần vì bà con trong các buôn tiếp tục tìm về với Chúa. Đến ngày 22-6-1967, Giáo phận Ban Mê Thuột được thành lập, Trung Tâm trở thành Trung Tâm Công Giáo Sắc Tộc của Giáo phận. Cha Roger Bianchetti tiếp tục điều hành các sinh hoạt tại Trung Tâm như sinh hoạt phụng vụ, dạy giáo lý, giáo dục con em sắc tộc trong nhà lưu xá và ra đi truyền giáo. Số giáo dân và sinh hoạt Trung Tâm mỗi ngày một phát triển. Sau năm 1975, Cha Roger Bianchetti phải từ biệt Giáo phận và Trung Tâm Sắc Tộc trở về nước, Tòa Giám mục quản lý Trung Tâm. Trung Tâm Sắc Tộc phải tri ân sâu đậm Đức Cha Cố Phêrô Nguyễn Huy Mai và nhớ ơn Hội dòng Nữ Vương Hòa Bình, vì ngay sau đó một cộng đoàn quý xơ đã được thành lập tại Trung Tâm để bảo quản các cơ sở của Trung Tâm, bảo vệ cùng chăm sóc vườn cà phê và nhất là xây dựng và duy trì các sinh hoạt đức tin cho cộng đoàn giáo dân sắc tộc. Sau khi được thụ phong Linh mục vào ngày 02-02-1977, thì từ năm 1978, cha GB. Nguyễn Thanh Thiện cư trú tại Tòa Giám mục đến Trung Tâm để cử hành thánh lễ và phục vụ giáo dân sắc tộc với sự trợ giúp của các nữ tu NVHB. Đến tháng 10-1987, cha GB. Thiện được chính thức bổ nhiệm về Trung Tâm với tư cách là Linh mục Quản xứ Mẫu Tâm, một Giáo xứ tòng nhân, trực thuộc Trung Tâm Sắc Tộc Và từ đây các nữ tu NVHB phải trở về cư trú tại Nhà Mẹ, nhường cơ sở cho ngài. Từ tháng 8.1995, do hoàn cảnh xã hội, ngài phải chuyển đi làm Quản xứ Giáo xứ Kim Mai, nhưng vẫn tiếp tục phụ trách Trung Tâm, điều hành các sinh hoạt tại đây. Trong thời gian trước khi cha GB. qua đời, ánh sáng Tin Mừng đã lan tỏa trong các buôn thuộc Thị Xã và ven thị xã Buôn Ma Thuột. Sau khi cha GB. Nguyễn Thanh Thiện về với Chúa ngày 29-6-1999, cha P.X. Nguyễn Ngọc Hoàng, quyền Quản xứ Kim Mai, lãnh trách nhiệm đặc trách Trung Tâm. Đến ngày 22.07 Năm Thánh 2000, theo sự sắp xếp của Đức Cố Giám mục Giuse Trịnh Chính Trực, cộng đoàn quý nữ tu NVHB đã được thiết lập trở lại tại Trung Tâm, cư trú trong một nhà cấp 4 (Hoàn thành vào ngày 30-6-2000), giúp cho cha đặc trách PX. Hoàng trong các sinh hoạt tại Trung Tâm. Dù có gặp khó khăn phải bỏ cộng đoàn Trung Tâm trong 4 tháng, các nữ tu NVHB đã trở lại với cộng đoàn Trung Tâm từ ngày 08-12-2000. Từ năm 2001 Trung Tâm bắt đầu giúp đỡ các em học sinh sinh viên sắc tộc, cho các em lưu trú trong ngôi nhà lưu xá được cha Bianchetti xây dựng từ năm 1958. Trong giai đoạn này, một nhà lưu xá mới được hoàn thành vào ngày 09-8-2004 đáp ứng nhu cầu giúp đỡ các học sinh sinh viên sắc tộc vì ngôi nhà lưu xá cũ không đủ chỗ. Từ ngày 19-12-2007 cha GB. Nguyễn Minh Hảo được bổ nhiệm đặc trách Trung Tâm và Quản xứ Giáo xứ Mẫu Tâm. Do nhu cầu sinh hoạt của Trung Tâm Sắc Tộc và của Giáo xứ tòng nhân Mẫu Tâm, và vì các cơ sở cũ quá nhỏ hẹp và xuống cấp, các cơ sở cũ của Trung Tâm đã được xây dựng lại: Từ tháng 7 đến tháng 12.2014: hoàn thành Nhà Sinh Hoạt Đa Năng 2 tầng, tầng dưới dành cho 60 nữ học sinh sinh viên sắc tộc, tầng trên dành cho các sinh hoạt của Giáo xứ Mẫu Tâm và Trung Tâm Sắc Tộc. Từ tháng 01-2015 đến nay: xây dựng Nhà thờ mới Từ tháng 04 đến tháng 7-2016: hoàn thành Nhà Nữ Tu mới dành cho các Sơ Nữ Vương Hòa Bình, phục vụ Giáo xứ và các em lưu xá. Tháng 8 và 9-2016: tu sửa nhà nữ tu cũ thành Nhà xứ. Dự tính của Giáo xứ và Trung Tâm Sắc Tộc là xây dựng tháp chuông và cổng mới vào những tháng cuối năm 2016. Giáo xứ tòng nhân Mẫu Tâm hiện nay gồm có các giáo buôn nằm trong địa bàn thành phố Buôn Ma thuột sau đây: buôn Akó Dhông, buôn Alê A, buôn Alê B, Buôn M’Duk, buôn Đung. Nhân số giáo dân trong những năm gần đây đã gia tăng đáng kể như sau: Vào năm 2008, Giáo xứ Mẫu Tâm có 246 gia đình với 1.124 giáo dân Đến năm 2015, Giáo xứ Mẫu Tâm có 322 gia đình với 1.429 giáo dân Tại Trung Tâm còn có 2 nhà lưu xá dành cho các em học sinh sinh viên các sắc tộc với 30 em nam và 60 em nữ. III. CÁC LINH MỤC PHỤC VỤ TẠI TRUNG TÂM SẮC TỘC VÀ GIÁO XỨ MẪU TÂM: 1. Linh mục ROGER BIANCHETTI (tên thường gọi: CHA BẠCH) Sinh ngày: 07-02-1920 tại Thônes, Giáo phận Annecy, Pháp Thuộc Giáo xứ Saint-Pierre-Fabre, Giáo phận Annecy Học Tiểu chủng viên “Misions Etrangères” Học Đại chủng viện Paris Linh mục ngày 29-6-1943 Mục vụ: Đến Việt Nam vào năm 1944 Đến phục vụ trong Giáo phận Kon Tum từ 03-1950 Đến phục vụ tại Ban Mê Thuột (thuộc Giáo phận Kon Tum) từ tháng 7-1950, 1959 thành lập Trung Tâm Công Giáo Thượng và dựng một Nhà Nguyện và một lưu xá cho các học sinh sắc tộc bằng gạch đúc bêtông, mái lợp tôn. Từ tháng 6-1967, tiếp tục phụ trách Trung Tâm Công giáo Thượng (từ đây thuộc Giáo phận Ban Mê Thuột) Từ tháng 7-1975, do hoàn cảnh xã hội, cha rời Việt Nam, tiếp tục đời truyền giáo tại Đông Timor, Inđônêsia, và trở về làm việc mục vụ tại Pháp trong những năm cuối đời. Cha về Nhà Cha ngày 02-11-1998, tại Annecy, Pháp. 2. Linh mục G.B. NGUYỄN THANH THIỆN - Sinh ngày 07-11-1947 tại Giáo xứ Ngọc Long, Giáo phận Vinh - Học Tiểu chủng viện Kon Tum - Học Đại chủng viện Piô X Đà Lạt - Linh mục ngày 02-02-1977 Mục vụ: - Trú ngụ tại Tòa Giám mục Giáo phận và phục vụ giáo dân tại Trung Tâm Công Giáo Thượng từ ngày chịu chức - Đến Trung Tâm với tư cách là Cha Quản xứ Giáo xứ Mẫu Tâm từ năm 1987 - Chuyển đi làm Quản xứ Kim Mai vào năm 1995, nhưng vẫn đặc trách Trung Tâm đến ngày qua đời 29-6-1999 - Về Nhà Cha ngày 29-6-1999 tại Giáo xứ Kim Mai 3. Linh mục P.X. NGUYỄN NGỌC HOÀNG Tiểu sử của PX. Hoàng, xin vui lòng lấy tư liệu của Giáo xứ Châu Ninh nơi ngài đang là Linh mục Quản xứ. Sau khi cha G.B. Thiện về với Chúa, cha PX. Hoàng (phó xứ Kim Mai và từ ngày 28-5-2006 chuyển đến Giáo xứ Hưng Đạo làm Quản xứ) đặc trách Trung Tâm Sắc Tộc và Giáo xứ tòng nhân Mẫu Tâm. 4. Linh mục GB. NGUYỄN MINH HẢO - Sinh ngày 15-02-1947 tại Giáo xứ Vạn Lộc, Giáo phận Vinh - Học tiểu chủng viện Chân Phước Tự (Giáo phận Vinh di cư) tại Thủ Đức - Học Đại chủng viện Xuân Bích Vĩnh Long (Triết) và Đại chủng viện Xuân Bích Huế (Thần) - Linh mục ngày 08-4-1975 Mục vụ: - Tại chủng viện Lê Bảo Tịnh từ 1975 đến 1983 - Tại Giáo xứ Nam Thiên từ 1983 đến 1999 - Tại Giáo xứ Vinh Hòa từ 1999 đến 2007 - Tại Trung Tâm Sắc Tộc, Giáo xứ Mẫu Tâm từ 2007 Ban Mê Thuột, ngày 03-8-2016 GB. Nguyễn Minh Hảo HÌNH ẢNH |