Có thể ăn chay mà lòng còn xao động bởi những đam mê dục vọng, những tỵ hiềm báo oán, những tham lam và bất chính được không? Người ta vẫn có thể ăn chay như thế ở các quán chay, ở nhà hàng và tại gia. Ăn chay mà lòng dạ thú có phải là ăn chay?
Thực chất của việc ăn chay là giảm bớt đi những chất cường, dễ làm cho con người bị kích thích về giác quan và những thèm muốn. Thực phẩm mang tính chất nhu làm cho con người mềm dịu và bớt đi những thú tính. Thực phẩm chay mang lại công năng như thế, cho nên kết hợp với ăn chay cần phải có tịnh.
Tịnh, là không bị xáo động bởi đam mê dục tính, không bất an bởi nuôi thù hận, oán ghét...Đó là chiều hướng xả không chấp. Chiều hướng tích cực hơn của lòng tịnh là đổ đầy bình an, một kết quả hoa trái Chúa Thánh Thần. Tịnh là để lặng tựa như mặt hồ nước trong, có thể phản chiếu chính mình cách trung thật, nhìn rõ con người thật của mình, đón nhận và quyết tâm sửa chữa.
Tịnh, là trạng thái không còn thuộc về chính mình, cần có thời gian dài luyện tập buông bỏ để thực hiện được một cách sống: "Tôi sống không phải là tôi sống mà là chính Chúa sống trong tôi" (gl 2, 20). Đạt được tinh trong cách sống này là đạt tới chân lý hoạt động. Nghĩa là vẫn hoạt động, thực hiện bao bổn phận khác trong đời mà lòng vẫn an, tay vẫn sạch, lòng vẫn thanh.
Còn là con người sống trên trái đất vẫn còn là cuộc sống thuộc về mình, cho nên chay tịnh vẫn cần thiết trong cuộc sống. Ngày mỗi ngày thanh hơn, tịnh hơn. Chính vì vậy chay tịnh cần thiết cho con người và trở nên nguồn khai thông cho hoạt động.
L.m Giuse Hoàng Kim Toan
